SUY NIỆM LỜI CHÚA TUẦN XXIII THƯỜNG NIÊN

CHÚA NHẬT XXIII THƯỜNG NIÊN A

Ed 33,7-9; Rm 13,8-10; Mt 18, 15-20 

Lm. Nguyệt Giang

* Suy niệm 1: 

Đoạn tin mừng hôm nay ghi lại 3 lời giáo huấn quan trọng của Chúa Giêsu dành cho các môn đệ liên quan đến đời sống cộng đoàn: ¹ sửa lỗi huynh đệ, ² tháo cởi hay tha thứ cho nhau ³ và hiệp nhất cầu nguyện. Những lời giáo này nhằm củng cố sự hiệp thông với tha nhân, với mình và với Chúa.

Truyện:

Thầy Mạnh Tử, Tên thật Mạnh Kha là một bậc hiền triết nổi tiếng của Trung Hoa thời Chiến quốc, được các nhà nho xưa suy tôn là Á thánh (vị thánh thứ hai) sau Khổng Tử và trên cả Tuân Tử.

Thuở nhỏ, nhà Mạnh Tử ở gần nghĩa địa, thấy người ta đào, chôn, lăn, khóc, về nhà cậu cũng bắt chước đào, chôn, lăn, khóc như vậy. Bà mẹ thấy thế, nói: “Chỗ này không phải chỗ con ta ở được”. Rồi, dọn nhà ra gần chợ.

Thầy Mạnh tử ở gần chợ, thấy người ta buôn bán điên đảo, về nhà cũng bắt chước nô nghịch cách buôn bán điên đảo. Bà mẹ thấy thế, lại nói: “Chỗ này cũng không phải chỗ con ta ở được”. Bèn dọn nhà đến ở cạnh trường học.

Thầy Mạnh tử ở gần trường học, thấy các trẻ đua nhau học tập lễ phép, cắp sách vở đến trường, về nhà cũng bắt chước học tập lễ phép, cắp sách vở đi học. Bấy giờ bà mẹ mới vui lòng nói: “Chỗ này là chỗ con ta ở được đây”.

- Một hôm, thầy Mạnh Tử thấy nhà hàng xóm giết lợn, về hỏi mẹ: “Người ta giết lợn làm gì thế?”

Bà mẹ nói đùa: “Để cho con ăn đấy”. Nói xong, bà nghĩ lại, hối rằng: “Ta nói lỡ mồm rồi! Con ta thơ ấu, tri thức mới mở mang mà ta lại nói dối nó, thì chẳng hoá ra ta dạy nó nói dối hay sao?”. Rồi bà đi mua thịt lợn, đem về cho con ăn thật.

- Lại một hôm khác, thầy Mạnh Tử đang đi học, bỏ học về nhà chơi. Bà mẹ đang ngồi dệt cửi, trông thấy, liền cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung, mà nói rằng: “Con đang đi học mà bỏ học, thì cũng như ta đang dệt tấm vải này mà cắt đứt đi vậy”.

Hiểu ý mẹ, kể từ hôm đó, thầy Mạnh Tử học tập rất chuyên cần. Về sau rất thành đạt và được xem là bậc hiền triết thời bấy giờ. Thế chẳng phải là nhờ công lao giáo dục và sửa dạy quý báu của bà mẹ hay sao?

1. Sửa lỗi huynh đệ (hiệp thông với tha nhân)

 Lầm lỗi là chuyện thường tình của con người, bởi “nhân vô thập toàn”. Nên sửa lỗi cho nhau là việc làm cần thiết và là trách nhiệm của mỗi người trong đời sống chung. Lỗi lầm không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến tập thể vì nó phá vỡ tình hiệp thông trong cộng đồng xã hội.

Nhưng tâm lý tự nhiên, ai trong chúng ta cũng e ngại đến việc sửa lỗi. Bởi nếu sửa lỗi không khéo, ta sẽ làm cho người ta sửa lỗi khó chịu và thù ghét; lắm khi còn bị người đời lên án là “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng.” Chẳng lợi lộc gì cho bản thân mà còn gây ra bao lụy phiền cho mình. Tuy nhiên không vì thế mà ta lại dững dưng trước sai lỗi của người anh em, vì Chúa đã nói: “Nếu nó chịu nghe anh, thì anh đã được món lợi là người anh em mình.” Chính vì mối lợi ấy, đòi buộc ta phải có trách nhiệm sửa lỗi cho nhau. 

Nhưng để việc sửa lỗi mang lại hiệu quả tốt đẹp, ta cần phải tuân thủ theo một tiến trình do Chúa Giêsu chỉ dạy. Bao gồm các bước sau:

- Bước 1: “Một mình anh với nó mà thôi.” Nghĩa là cuộc gặp gỡ kín đáo, giữa hai người với nhau thôi, nhằm tạo được cảm giác an toàn cho người bị sai lỗi. Cuộc gặp gỡ thân tình giữa hai người như vậy cho thấy sự tôn trọng, lòng quý mến mà ta dành cho người sai lỗi. Nếu như bước này không có kết quả?

- Bước 2: Ta “Đem theo một hay hai người làm chứng.” Nhằm chứng thực về lầm lỗi của người anh em ấy. Bởi theo Luật lệ người Do Thái thì lời chứng của hai hay ba người mới là sự thật và có giá trị. Gỉa như bước này mà người anh em của ta tiếp tục cố chấp không nhìn nhận sai lỗi của mình, thì ta lại phải kiên nhẫn tiến hành bước thứ ba.

- Bước 3: Đưa sự việc lầm lỗi ra cộng đoàn “Nếu nó không nghe họ, thì hãy đi thưa cộng đòan.”  Và  "Nếu cộng đòan mà nó cũng chẳng nghe”, thì ta mới tiến hành bước cuối cùng.

- Bước 4:  Chúng ta “mới kể nó như một người ngoại hay một người thu thuế."  

Nhưng hãy luôn nhớ rằng, sửa lỗi là bác ái  và mong muốn điều tốt cho anh em chứ không phải vì bất cứ lý do nào khác. Cho nên sau khi đã cố gắng hết mọi cách mà người anh em mình vẫn không nhận lỗi và sửa đổi, thì mới kể người ấy tự cô lập mình với cộng đoàn. Việc còn lại ta cần làm là tiếp tục cầu nguyện và phó thác người anh chị em ấy cho lòng nhân từ của Chúa.

2.  Quyền tháo cởi hay tha thứ (hiệp thông với mình)

Quyền tháo cởi hay tha thứ là thuộc về TC. Tuy nhiên, Chúa lại trao ban quyền ấy cho các tông đồ và tiếp nối các ngài là những vị mục tử của Chúa trong GH: “Thầy bảo thật anh em: dưới đất, anh em cầm buộc những điều gì, trên trời cũng cầm buộc như vậy. Dưới đất, anh em tháo cởi những điều gì, trên trời cũng tháo cởi như vậy.” 

Do đó, nếu lỗi lầm nào làm ảnh hưởng đến cộng đoàn GH, thì ta tiến hành sửa lỗi từng bước theo đúng tiến trình như trên. Nhưng nếu lỗi lầm chỉ mang tính cá nhân với nhau, không gây ảnh hưởng xấu đến cộng đoàn GH, thì cách hay nhất là hãy lấy lòng bác ái mà tha thứ cho nhau như chính Chúa đã tha thứ cho ta. Vì muốn chúng ta biết tha thứ mãi cho nhau, nên có lần Chúa Giêsu đã nói với Phêrô: “Thầy không bảo con phải tha đến bảy lần, nhưng đến bảy mươi lần bảy.” (Mt 18, 21-22). Trong kinh lạy Cha, Chúa Giêsu cũng đã xác quyết cho chúng ta biết rằng: tội lỗi của ta chỉ được TC tha thứ một khi ta cũng biết tha thứ cho anh em mình.

Tha thứ là đặc quyền của Thiên Chúa, tuy nhiên Người lại ban quyền ấy cho con người. Vì thế, chúng ta hãy tận dụng đặc quyền ấy mà sẵn sàng tháo cởi cho nhau, để tâm hồn của ta được bình an và cuộc sống chung được hạnh phúc.

3. Lời cầu xin hiệp nhất (hiệp thông với Chúa)

Biết rằng, mục đích cuối cùng của việc sửa lỗi và tha lỗi cho nhau trong đời sống là nhằm kiến tạo sự hiệp nhất yêu thương trong cộng đoàn. Tuy nhiên đây lại là việc làm hết sức khó khăn với khả năng giới hạn của con người, nên rất cần đến ơn Chúa. Để đón nhận ơn Chúa, chúng ta phải hiệp nhất với nhau trong lời cầu nguyện. Lời cầu nguyện hiệp nhất là phương cách hữu hiệu làm đẹp lòng Thiên Chúa và tin rằng sẽ được Người ban ơn trợ giúp: “Thầy lại bảo các con, nếu hai người trong các con, ở dưới đất, mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Ðấng ngự trên trời, sẽ ban cho họ điều đó.” 

Xưa kia nếu vì tội lỗi của nguyên tổ đã làm mất hết mọi đặc ân Chúa ban, con người trở nên đau khổ và phải chết. Mà đau khổ nhất vẫn là xa lìa TC và cắt đứt tình hiệp thông với nhau. Nhưng nhờ lời cầu nguyện, kết nối ta lại với TC và hiệp nhất ta lại với nhau trong Chúa Giêsu, bởi vì Ngài là Đấng trung gian kết nối giữa trời và đất, giữa TC và con người; hơn nữa Người còn là tâm điểm hiệp nhất mọi người lại với nhau theo như lời Ngài đã phán dạy: “ở đâu, có hai ba người tụ họp với nhau nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy.”

Xin Chúa cho chúng ta biết khiêm tốn nhìn nhận mình còn nhiều thiếu sót lầm lỗi trước Chúa và tha nhân, nhờ đó ta mới dễ dàng đón nhận những lời góp ý chân thành của anh em mà chấn chỉnh lại đời sống mình nên tốt đẹp hơn. Xin Chúa cũng cho chúng ta biết áp dụng phương cách sửa lỗi huynh đệ theo cách thức Chúa chỉ dạy, với mong muốn củng cố sự hiệp thông với nhau và với Chúa trong đời sống hàng ngày. Amen.

 

* Suy niệm 2: BÁC ÁI TRONG ĐỜI SỐNG CỘNG ĐOÀN

Con người không sống đơn lẻ trên đời, nhưng sống với, sống cùng, sống nhờ và sống cho người khác. Khi ý thức được điều này, chúng ta sẽ nhận ra những giới hạn của bản thân, cùng với sự phụ thuộc của chúng ta vào người khác, đồng thời dễ dàng cảm thông với anh chị em, khi họ có điều không phải với chúng ta.

Cuộc sống “công nghiệp” trong xã hội chúng ta như một vòng xoáy, trong đó, mỗi người chỉ sống cho riêng mình, ít quan tâm đến người khác, kể cả những người ruột thịt trong gia đình. Không ít những người già bị bỏ rơi, người bệnh tật bị quên lãng, và người nghèo phải chìm trong sầu khổ. Những người này vừa thiếu thốn vật chất vừa thiếu thốn tình cảm. Khi có trách nhiệm đối với tha nhân, chúng ta có thể giúp họ nên hoàn thiện.

Trên đời này, có ai sinh ra đã hoàn thiện bao giờ? Tiến trình “thành nhân” là một chuỗi những cố gắng liên lỉ, kèm theo những hy sinh của bản thân, cùng với sự giúp đỡ đồng hành của người xung quanh.

- Bài đọc 1, trích sách ngôn sứ Ê-dê-ki-en cho ta biết: Thiên Chúa đã mời gọi và trao cho ngôn sứ Ê-dê-ki-en trách nhiệm góp ý sửa sai người khác. Ông là một ngôn sứ sống ở miền Nam (Giu-đê-a) vào thế kỷ thứ VI. Đối tượng mà ông được trao để sửa sai không chỉ là cá nhân, mà là cả một dân tộc. Trách nhiệm này nặng lắm. Nếu vị Ngôn sứ ngậm miệng làm thinh trước sự dữ, thì bao tai hoạ của dân chúng, một mình vị Ngôn sứ sẽ lãnh hết. Nếu vị Ngôn sứ trung thành chuyển tải sứ điệp của Chúa, thì ông vô tội, dù người ta không lắng nghe và sửa mình. Thực tế cho biết, nhiều khi ngôn sứ Ê-dê-ki-en kêu gọi nhưng dân chúng đâu có chịu nghe. Không những thế, có lần họ còn nổi xung và chống lại ông, và ông đã bị kết án tử hình bởi một vị thẩm phán do bị ông khiển trách nặng nề. Mặc dù rất khó khăn, nguy hiểm nhưng Ê-dê-ki-en vẫn can đảm kiên trung trong sứ vụ.

Giữa một dân chúng đang hoang mang và lầm lạc, ông vẫn loan báo niềm hy vọng. Ê-dê-ki-en là một trong bốn vị ngôn sứ mà truyền thống Thánh Kinh gọi là “những ngôn sứ lớn”: I-sai-a, Giê-rê-mi-a, Ê-dê-ki-en, Đa-ni-en. Chính Đức Chúa đã gọi Ê-dê-ki-en là “người canh gác cho nhà Israel”. Đây là lối nói tượng trưng.  Với vai trò “Người canh gác”, ông có trách nhiệm phát hiện, cảnh báo và bảo vệ dân Israel khỏi mọi thói tục ngoại lai, đồng thời trung thành với truyền thống của tiền nhân và tuân giữ Lề Luật. Suốt cuộc đời, Ê-dê-ki-en đã trung thành với sứ mạng Chúa trao, bất chấp những gian nan khốn khổ.

- Bài Tin mừng hôm nay thì ghi lại ba lời giáo huấn quan trọng của Chúa Giê-su liên quan đến đời sống cộng đoàn. Đó là việc sửa lỗi, lòng quảng đại tha thứ và hiệp thông trong lời cầu nguyện. Cả ba lời giáo huấn này đều có chung một nội dung duy nhất: đó là bác ái.

1. Giáo huấn thứ nhất, góp ý sửa lỗi: Việc góp ý sửa lỗi anh chị em phải được thực hành trong tinh thần bác ái trước hết, để vừa giúp người ấy nên hoàn thiện, vừa không mất đi một người bạn. Đây là việc làm tế nhị đòi hỏi phải tôn trọng, kín đáo và kiên nhẫn từng bước.

2. Giáo huấn thứ hai, quảng đại tha thứ: Theo văn mạch, ý tưởng “ràng buộc và tháo cởi” ở đây, khác với quyền “ràng buộc và tháo cởi” mà Chúa Giê-su trao cho ông Phê-rô, sau khi ông tuyên xưng đức tin (Mt 16,19), vì khi nói với Phê-rô cùng với việc trao chìa khoá, Chúa trao quyền bính cho ông Phê-rô và cho Giáo hội. Còn “ràng buộc và tháo cởi” ở đây, hiểu một cách cụ thể, là cố chấp hay là tha thứ. Điều này được soi sáng bởi lời kết thúc dụ ngôn liền sau đó về người mắc nợ không biết thương xót: “Cha của Thầy ở trên trời cũng sẽ đối xử với anh em như thế, nếu mỗi người trong anh em không hết lòng tha thứ cho anh em mình” (Mt 18,35). Ý tưởng này cũng là âm hưởng của kinh Lạy Cha: “Xin tha tội cho chúng con như chúng con cũng tha cho những người có lỗi với chúng con” (Mt 6,12).

3. Giáo huấn thứ ba, hiệp thông cầu nguyện: Hiệp thông vừa là cùng nhau hướng về Chúa để thực thi lời Ngài dạy, vừa là thể hiện tình mến đối với nhau để cùng nhau thực hiện tình mến đối với những người khác. Hình ảnh hai hay ba người họp nhau cầu nguyện, chính là bằng chứng nói lên sự tâm đầu ý hợp với nhau. Lời cầu nguyện xuất phát từ con tim yêu thương và lòng mến chân thành sẽ được Chúa Cha nhận lời. Và Chúa Giê-su hứa sẽ ngự giữa những người đang cầu nguyện, dù họ ở bất cứ nơi nào và trong bối cảnh nào. Lời dạy của Chúa Giêsu giúp chúng ta cảm nhận được tính thiêng liêng của lời cầu nguyện. Chúa Giê-su hiện diện giữa chúng ta nên lời cầu nguyện hiệp nhất của chúng ta sẽ có hiệu lực mạnh mẽ. Nhờ Chúa Giê-su hiện diện và cùng cầu nguyện với chúng ta mà lời cầu nguyện ấy được đẹp lòng Chúa Cha và được Chúa Cha nhận lời.

* Đức bác ái cũng chính là lời khuyên của thánh Phao-lô dành cho tín hữu Rô-ma (Bài đọc II): “Anh em đừng mắc nợ gì ai, ngoài món nợ tương thân tương ái, vì ai yêu người thì đã chu toàn lề luật”. Điều này cho thấy tình yêu thương có sức mạnh kỳ diệu và có giá trị thay thế Lề Luật. Nói các khác, tất cả Lề Luật đều quy về tình yêu thương, nên khi ta yêu thương, thì chính là ta đang giữ Lề Luật một cách trọn vẹn. Chúng ta hãy nghe thánh Augustino viết về sức mạnh kỳ diệu của tình yêu: 

“Tình yêu có đôi chân đến với người nghèo.

Tình yêu có đôi mắt để thấy bất hạnh và thiếu thốn.

Tình yêu có đôi tai để nghe được tiếng than thở của tha nhân”. 

Sống bác ái, đó là sống có trách nhiệm đối với tha nhân. (St)

 

Suy niệm 3: CÙNG NHAU LÀM ĐẸP

Con người không sống một mình, mà sống với nhau, sống cùng, sống nhờ và sống cho nhau... Thật tuyệt vời nếu con người biết sống vì nhau, cho nhau, cùng nhau để làm đẹp cuộc đời, nhờ vào tình liên đới yêu thương.

1. Làm đẹp cho người. Ngày nay nhiều người đi sửa sang sắc đẹp, nhất là khi thấy cơ thể bị lỗi. Là người, không nhiều thì ít, ai cũng có lỗi lầm. Thế nên, có thể nói sửa đổi lỗi lầm là nhu cầu làm đẹp. Vì thế, Chúa bảo chúng ta phải có trách nhiệm sửa lỗi cho người khác trong cung cách tế nhị và riêng tư trực tiếp “một mình anh với nó mà thôi”. Hãy quan niệm việc sửa lỗi là làm đẹp cho người khác, chứ không phải chuyện bêu xấu, gây nên thương tích nơi tâm hồn người khác.

2. Làm đẹp cho mình. Cùng với việc làm đẹp cho người bằng cách giúp họ sửa đổi lỗi lầm, thì chúng ta cũng cần để ý làm đẹp cho chính mình bằng cách mở lòng tháo cởi tha thứ. Khi không tha thứ là ta lấy lỗi lầm của người khác trừng phạt chính mình, làm cho lòng mình khó chịu, bực tức, căm thù, giận tím mặt… khiến ta ra xấu xa. Tháo cởi tha thứ sẽ làm lòng mình bình an thanh thản, thảnh thơi, mặt vui tươi… đẹp hẳn lên.

3. Làm đẹp như Chúa. Làm đẹp người, làm đẹp mình nhưng không theo tiêu chuẩn thế gian, mà theo tiêu chuẩn của Chúa, theo ý Chúa “ở đâu có hai ba người họp lại hợp lời cầu xin nhân danh Thầy, thì có Thầy ở đấy, giữa họ.” Làm đẹp ý Chúa là biết hiệp thông với Chúa trong lời cầu nguyện, để cả đời sống của chúng ta chiếu tỏa ánh sáng Chúa. Làm đẹp như Chúa là đòi hỏi lòng mình có: những suy nghĩ, lời nói, việc làm đẹp lòng Chúa không?

Người ta hay để ý làm đẹp mặt mũi, đẹp hình dáng, còn Chúa lại để ý làm đẹp tấm lòng: lòng hoán cải sửa đổi lỗi lầm, lòng tháo cởi tha thứ, lòng tha thiết cầu nguyện tìm ý Chúa, như lời Đáp Ca Chúa Nhật tuần này: “Ngày hôm nay, ước gì anh em nghe tiếng Chúa! Người phán: Các ngươi chớ cứng lòng.” Amen.

Lm. Nguyễn Xuân Trường

 

Suy niệm 4: GIÚP NHAU SỬA CHỮA LỖI LẦM

Nếu bạn phát hiện có ngọn lửa đang bén vào phía sau một ngôi nhà gỗ, có nguy cơ bùng cháy lớn, nhưng chủ nhà ngồi phía trước nên không hay biết… thì bạn ứng xử thế nào?

Một là phớt lờ bỏ đi, vì nghĩ rằng việc ai người đó lo; hơi sức đâu mà lo chuyện người khác! Ứng xử như thế thì thật đáng trách và sẽ bị người đời lên án.

Hai là tức tốc báo tin cho chủ nhà biết để dập tắt ngọn lửa kịp thời, trước khi quá muộn. Làm như thế, bạn là người đạo đức, tốt lành, đáng khâm phục.

Ngoài thứ lửa vật chất thường thấy, còn một thứ “lửa” vô hình có thể thiêu rụi nhân cách, danh dự, lòng đạo đức con người… Đó là tội lỗi, như tội ngoại tình có thể thiêu rụi hạnh phúc gia đình; tội tham lam có thể đưa đến giết người, cướp của; tội bài bạc có thể làm gia đình tan nát và rất nhiều thứ tội khác có thể hủy hoại phẩm chất cao đẹp của con người…Vì thế, báo cháy cho chủ nhà biết để dập lửa kịp thời là việc quan trọng thì việc giúp cho người khác thấy tội của họ để ăn năn sửa mình, để cứu mình khỏi “cháy” là điều quan trọng ngàn lần hơn.

Khó nhận ra lầm lỗi của mình

Con người có mắt nhìn ra mà không có mắt nhìn vào nên việc nhận ra lầm lỗi của bản thân là điều rất khó. Vua Đa-vít phạm tội ngoại tình với bà Bát-sê-ba là vợ của U-ri-gia, sau đó, vua ra lệnh giết U-ri-gia là chồng của bà nầy và chính thức cưới bà về làm vợ! Vậy mà vua vẫn ung dung, không nhận ra tội ác tày trời của mình. Thế là nhân đức của vua đã bị “cháy”!

May thay, có ngôn sứ Na-tan đến cảnh tỉnh nhà vua, giúp nhà vua nhận ra tội lỗi của mình. Bấy giờ vua mới hết lòng ăn năn sám hối (2 Samuel, 11-12).

Vì nhiều người không nhận ra lầm lỗi của mình nên việc giúp họ nhận biết được tội lỗi của bản thân để sửa mình là một việc làm rất cần thiết.

Sửa lỗi cho người khác là một bổn phận

Đối với các tín hữu của Chúa, việc sửa lỗi cho người khác không những là việc cần làm mà còn là một bổn phận bắt buộc, không được thoái thác.

Lời Chúa trong sách ngôn sứ Ê-dê-kiên đòi buộc cách quyết liệt như sau: “Nếu ngươi không cảnh cáo kẻ gian ác, giúp nó từ bỏ con đường gian ác, thì chính nó phải chết vì sự gian ác của nó, nhưng còn máu nó, Ta sẽ đòi ngươi” (Ed 33, 7-9). Và qua bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giê-su truyền dạy: “Nếu anh em của ngươi trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó …” không phải một lần mà nhiều lần, cách nầy không được thì phải vận dụng cách khác, cố sao giúp người anh em sửa được lỗi lầm (Mt 18,15).

Cần sửa lỗi cách tế nhị và đầy lòng yêu thương

Ai cũng ái ngại khi phải giúp người khác sửa lỗi vì sợ người đó giận hờn, oán ghét. Tuy nhiên, khi người phạm lỗi được ta nhắc nhở cách tế nhị, bằng những lời lẽ đượm tình yêu thương, người đó không cảm thấy bị tổn thương, không tỏ ra buồn phiền hay oán hận, nhưng sẵn sàng đón nhận với tấm lòng biết ơn và hoán cải.

Lạy Chúa Giê-su,

Nhiều lần chúng con muốn sửa lỗi cho người khác nhưng ngần ngại không làm vì sợ người khác oán ghét mình. Làm như thế thì khác gì thấy nhà người khác đang cháy mà không báo động, không ra tay cứu giúp.

Xin cho chúng con có đủ yêu thương để nói lời xây dựng, có đủ can đảm để cứu giúp những anh chị em lỗi lầm, nhờ đó, mỗi người chúng con được trở nên tốt lành thánh thiện và sống đẹp lòng Chúa hơn. Amen.

Linh mục Inhaxiô Trần Ngà

 

* TÌM HIỂU LỜI CHÚA

Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái

1. Bài đọc I (Ed 33,7-9)

Thiên Chúa đặt ngôn sứ Êdêkien như người lính canh, với nhiệm vụ vạch tội của kẻ gian ác. Nếu ngôn sứ nói mà nó không nghe, thì nó chịu trách nhiệm về tội của nó. Còn nếu ngôn sứ không vạch tội và kẻ gian ác phải chết, thì ngôn sứ phải chịu trách nhiệm về cái chết đó.

Bài đọc II (Rm 13,8-10)

Thánh Phaolô chỉ cho tín hữu Rôma biết cốt lõi của mọi lề luật, đó là “yêu mến nhau”. Ngài dùng hai kiểu nói: “Vì ai yêu người thì đã giữ trọn Lề luật”; “Yêu thương là chu toàn cả lề luật”.

Tin Mừng (Mt 18,15-20)

Vấn đề được đặt ra là sửa lỗi anh em. Tuy nhiên cần phải phân biệt hai trường hợp: Trường hợp của đoạn Tin Mừng này liên quan đến lỗi có hại cho cộng đoàn, khi đó vì tinh thần anh em trong cộng đoàn ta phải đi sửa lỗi; còn trường hợp thứ hai được Thánh Matthêu ghi tiếp theo sau đoạn này (Mt 18,21-35) là lỗi giữa những cá nhân với nhau. Khi đó, giải pháp là tha thứ, tha “không chỉ 7 lần mà là 70 lần 7”.
Vậy khi một người anh em làm điều gì đó sai lỗi có hại đến cộng đoàn thì Ðức Giêsu dạy ta phải sửa lỗi như thế nào?

- Căn bản là vẫn đối xử như “anh em”. Chú ý trong đoạn Tin Mừng này, chữ “anh em” được lặp đi lặp lại rất nhiều lần.

- Diễn tiến từ kín đáo đến công khai: “riêng ngươi và nó” - “đem theo một hoặc hai người nữa” - “trình với cộng đoàn” - “kể nó như người ngoại và người thu thuế”.

- Mục đích sự can thiệp sửa lỗi này không phải là để kết án người anh em mình, mà là để thu phục, làm cho người anh em trở lại với cộng đoàn. Nếu được như vậy thì kể như “đã lợi được một người anh em”.

 

* LỄ KHAI GIẢNG NĂM HỌC MỚI

Hôm nay Họ đạo chúng ta long trọng cử hành Thánh lễ khai giảng năm học mới 2023– 2024.

Trong thánh lễ này, quý thầy cô Giáo Lý Viên sẽ tuyên hứa lại sứ mạng cao quý của mình là nêu gương sáng và huấn giáo đức tin cho các em. 

Chúng ta cùng dâng lời chúc tụng tạ ơn Thiên Chúa vì đã ban cho chúng ta một vị tôn sư tuyệt hảo là Đức Giêsu Kitô. Ngài chính là bậc Thầy khôn ngoan, lỗi lạc về phương pháp huấn giáo; là vị Thầy tối cao giảng dạy về đàng nhân đức, chân lý và tình yêu.

Các con Thiếu nhi thân mến, các con sẽ bước vào mái trường mang tên Giêsu, nơi đây các sẽ được tìm hiểu, lắng nghe và học hỏi nơi Chúa Giêsu những đức tính cao quý; các con sẽ hấp thụ được những giá trị cao đẹp của Tin mừng. Nhờ đó mà các con mới trở nên những con người trưởng thành trong xã hội và là người con xứng hợp của Chúa trong GH.

Cha cũng không quên cám ơn quý vị ân nhân, quý phụ huynh, và tất cả những ai đã, đang và sẽ cộng tác tích cực vào công cuộc giáo dục đức tin cho các em. Xin Chúa ban dồi dào ân sủng và chúc lành cho toàn thể quý vị.

Với tất cả những tâm tình trên, chúng ta cùng hiệp dâng Thánh lễ cầu nguyện cách đặc biệt cho năm học mới được thuận lợi và gặt hái được nhiều kết quả tốt lành.

 

* HUẤN DỤ KHAI MẠC NĂM HỌC GIÁO LÝ

1. Hôm nay Họ đạo Sóc Trăng chúng ta tưng bừng khai giảng năm học giáo lý mới, niên khóa 2023-2024. Nhân dịp này Cha muốn gửi đến một vài tâm tình sau đây:

- Các con thân mến, được cắp sách đến trường quả là niềm vui và hạnh phúc lớn lao cho các con. Vì đây khoảng thời gian tuổi thơ đẹp nhất, là cơ hội quý báu để các con tích lũy vốn kiến thức cần thiết, nhằm chuẩn bị bước vào tương lai phía trước.

Nghĩ đến việc học tâp ai cũng cảm thấy nặng nề và vất vả. Nhưng nếu không học hỏi thì làm sao hiểu biết và nên người hữu ích được. Đó là quy luật tất yếu, cho nên cha ông chúng ta đã từng nói: “có công mài sắt có ngày nên kim”, là thế.

- Ông Quản Trọng một nhà tư tưởng thời Xuân Thu đã cũng đã nói rất chí lý:

“Nhứt niên chi kế mạc như thụ cốc, (kế một năm, chi bằng trồng lúa)

Thập niên chi kế mạc như thụ mộc, (kế 10 năm, chi bằng trồng cây)

Chung thân chi kế mạc như thụ nhơn” (kế trọn đời, chi bằng trồng người).

Ta có thể nói ngắn gọn lại cho dễ hiểu như sau: “Bách niên chi kế mặc như thụ nhân” : tính kế trăm năm không gì bằng trồng người.

Như vậy trong các thứ trồng: trồng lúa, trồng cây, trồng người, thì trồng người là công phu nhất, nó kéo dài liên tục và suốt đời.

Cho nên muốn nên người phải chịu khó học tập. Việc học hôm nay sẽ quyết định tương lai ngày mai. Tương lai tươi sáng hay tối tăm tùy thuộc rất lớn vào hôm nay, thời gian mà các con còn ngồi trên ghế nhà trường. Nên “ngày nay học tập ngày mai giúp đời” là vậy.

- Các con thân mến, bước vào năm học mới, các con sẽ được thầy cô khai sáng và trang bị cho các con những vốn liếng kiến thức phổ thông. Những kiến thức ấy sẽ khai mở cho các con biết suy tư và đánh giá đúng đắn các sự kiện xảy ra trong cuộc sống và giúp các con dễ dàng hội nhập vào cộng đồng xã hội. Vì thế, các con phải biết quý trọng thời gian này, đừng bê tha lêu lỏng, đừng lười biếng lãng phí thời gian, nhưng hãy siêng năng học tập, chăm chú lắng nghe lời chỉ dạy của quý thầy cô, biết khép mình vào thời khóa biểu và những quy định chung của nhà trường. Được như thế các con mới có thể xây dựng cuộc đời mình trên nền đá kiên vững. Đó cũng là cách thức các con tỏ lòng tri ân hiếu thảo đối với các bậc sinh thành dưỡng dục các con cao đẹp và xứng hợp nhất.

Cha tin rằng, ba mẹ và quý thầy cô sẽ rất vui khi nhìn thấy các con ngoan ngoãn, lễ phép và chăm chỉ học hành. Vậy nếu có một lúc nào đó các con lười biếng trong học tập, các con hãy nghĩ đến tình thương, sự hy sinh vất vả của ba mẹ và sự tận tụy của quý thầy cô. Tất cả chỉ vì mong muốn các con có một tương lai tươi sáng sau này. Khi ấy các con sẽ có thêm động lực vượt qua những thử thách mà vươn lên.

- Nếu các môn học ở học đường giúp các con mở mang kiến thức và phát triển về tri thức, thì các môn học Giáo lý sẽ giúp các con rộng mở về trái tim và triển nở về tình yêu và đức tin: hiểu biết và tôn thờ Thiên Chúa và yêu mến đồng loại; biết giữ đức công bằng, biết sống tình bác ái, biết xây dựng công ích, biết bảo vệ môi trường…. làm cho các con trở nên người con thảo hiếu của Chúa.

Vì thế, khi bước vào năm học mới, Cha ước mong mỗi Thiếu Nhi chúng con hãy lưu tâm đến những điều quan trọng sau đây:

- Tích cực tham gia vào các lớp học giáo lý và những chương trình sinh hoạt của Thiếu Nhi Thánh Thể.

- Quyết tâm thi hành những điều luật Chúa dạy và những giáo huấn của Giáo hội qua sự hướng dẫn của quý Cha, quý tu sĩ nam nữ và quý thầy cô giáo lý viên.

- Ý thức gìn giữ môi trường luôn được sáng, xanh, sạch, đẹp bằng cách: sử dụng điện nước thật tiết kiệm, khi không sử dụng thì ngắt; luôn quan tâm đến vệ sinh phòng lớp và môi trường sao cho thoáng mát, sạch đẹp. Trước giờ học nếu các con mở đèn và quạt thì sau giờ học nhớ tắt; các con nên vào lớp sớm 15 phút để quét dọn và sắp xếp lại bàn ghế cho ngay ngắn. Nhất là trước khi tang học, các con nhớ đóng và cài cửa phòng lớp cẩn thận.

Nhân dịp này Cha thay mặt cho HĐMVGX muốn nói lên tâm tình biết ơn đối với quý thầy cô giáo lý viên, quý ân nhân, quý phụ huynh đã luôn đồng hành và cộng tác tích cực với Họ đạo trong việc đào tạo đức tin cho các em.

Xin cầu chúc quý thầy cô giáo lý viên và phụ huynh học sinh được dồi dào sức khỏe, niềm vui và bình an của Chúa, để góp phần tích cực với GH trong sứ mạng cao cả là giáo dục đức tin cho con em của chúng ta. Đặc biệt, Cha cầu chúc các con thiếu nhi siêng năng và tích cực học giáo lý, luôn chăm ngoan lễ phép vâng lời thầy cô để các con càng thêm tuổi càng thêm khôn ngoan và nhân đức theo gương Chúa Giêsu.

 

2. Cổ nhân đã dạy: “Vô tri bất mộ”, nghĩa là không biết thì không yêu mến. Điều này rất chính xác trong đời sống Đức Tin. Bởi lẽ thiếu kiến thức giáo lý, người tín hữu sẽ sống Đạo một cách dửng dưng hời hợt bên ngoài. Thiếu kiến thức giáo lý nhiều người chỉ có Đạo trong Nhà Thờ, còn trong cuộc sống thì lời nói và việc làm lại không được hướng dẫn bởi đức tin. Do thiếu kiến thức giáo lý, nên nhiều bạn trẻ không ý thức được vai trò và bổn phận của mình trong đời sống đạo. Do đó khi trở thành cha mẹ, những người này cũng không biết hướng dẫn và giáo dục Đức Tin cho con cái mình. Cũng vì không học giáo lý nên nhiều bạn trẻ dễ dàng bỏ lễ ngày Chúa nhật, lơ là trong việc lãnh nhận các Bí tích và dàng đánh mất đức tin khi đi làm hoặc đi học xa gia đình.

Trong Tông Huấn: “Dạy Giáo Lý trong Thời Đại Chúng Ta”  ĐGH Chân Phước Gioan Phao-lô II đã khẳng định: Đối với Giáo Hội, dạy giáo lý là nhiệm vụ tối thượng và là quyền lợi của Giáo Hội, một quyền bất khả xâm phạm vì phát xuất từ ý muốn của Thiên Chúa và là nhiệm vụ sống còn để củng cố đời sống bên trong của cộng đoàn tín hữu và hoạt động truyền giáo bên ngoài (x. số 15).

- “Là nhiệm vụ tối thượng”, nghĩa là chúng ta phải dành ưu tiên mọi phương tiện, về tài chính cũng như trí tuệ công sức cho việc dạy giáo lý. Tại khá nhiều Họ đạo, xem ra điều ưu tiên không được đặt đúng trọng tâm. Người ta chú ý đến việc xây cất, rước xách và đồng phục của các hội đoàn nhiều hơn là việc huấn luyện đức tin. Kinh nghiệm cho thấy, thiếu kiến thức giáo lý, những công trình đồ sộ sẽ trở thành vô nghĩa, thiếu tinh thần đức tin, những cuộc rước xách sẽ chỉ là lễ hội bề ngoài.

- “Là quyền lợi của Giáo Hội”, vì mỗi tín hữu có quyền được học hỏi và khám phá chân lý, nhờ đó mà họ sống điều họ học hỏi. Những người có trách nhiệm như Giám mục đối với giáo phận, linh mục với họ đạo, bị bó buộc theo lẽ công bằng phải phân phát Lời Chúa cho những cộng đoàn thuộc về mình. Nhờ việc giảng Lời Chúa và dạy giáo lý, các ngài dẫn đưa các tín hữu đến gặp gỡ Đức Giêsu, Đấng đang hiện diện giữa chúng ta, để nhờ Người mà họ đến gặp gỡ Chúa Cha, là đích điểm của muôn loài muôn vật.

- “Là một quyền bất khả xâm phạm”. Trong Tông huấn nêu trên, vị Chân phước Giáo Hoàng đã nêu rõ, tại một số quốc gia, việc học giáo lý vẫn bị cấm đoán hoặc là lý do để gây phiền nhiều. Ngài mạnh mẽ phản đối và kêu gọi các vị lãnh đạo những quốc gia hãy tôn trọng và mở cánh cửa tự do cho những ai muốn đi tìm kiếm sự thật, và một khi đã được gặp gỡ Đức Giêsu là Sự Thật tuyệt đối, họ sẽ góp phần xây dựng quê hương đất nước của họ (x. số 14).

Việc học hỏi giáo lý sẽ góp phần củng cố đời sống Đức Tin, đồng thời xây dựng tình hiệp thông trong cộng đoàn địa phương, góp phần cho công cuộc truyền giáo. Đây là một nhiệm vụ “sống còn”, tức là liên hệ đến sự phát triển hay suy thoái của Giáo Hội.

“Dạy giáo lý không phải là truyền đạt một mớ kiến thức, như những giáo viên truyền đạt kiến thức cho học sinh ở trường học. Người dạy giáo lý vừa chuyển tải kiến thức trong sách vở, vừa phải dẫn học viên đến gặp gỡ Chúa. Vì thế mà trước mỗi buổi học, giáo lý viên và học viên phải cầu nguyện xin ơn Chúa Thánh Thần. Cuối buổi học cũng là lời cầu nguyện để mỗi người biết sống những điều vừa học.” (St)

Các con thân mến, tiếng trống khai trường sẽ vang lên, khởi đầu cho năm học mới. Tiếng trống này sẽ khởi động lại cho một hành trình trau dồi kiến thức và kỹ năng cho cuộc sống của các con. Cha nguyện ước cho tiếng trống ấy mang theo một niềm vui trọn vẹn, các con sẽ an bình đến trường trong sự che chở của Chúa và Mẹ Maria.

Trong buổi tiếp kiến chung ngày 14.10.2020, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kết thúc bài giáo lý với lời mời gọi: “Hãy can đảm, hãy tiến bước bằng cầu nguyện. Chúa Giêsu luôn ở cùng chúng ta”. Trong niềm xác tín ấy, Cha cầu chúc các con và gia đình luôn mạnh khỏe, niềm vui và bình an trong Chúa. Chúc các con học giỏi, chăm ngoan và luôn biết quy hướng đời sống mình vào Chúa Giêsu và Phúc Âm của Người, vì “Đức Kitô Giêsu, niềm hy vọng của chúng ta.” (1Tm 1, 1). (x. Thư gửi sinh viên, học sinh công giáo nhân dịp khai giảng năm học 2022 – 2023)

 

Thứ hai: Lc 6, 6-11

Ý nghĩa và mục đích của việc giữ luật ngày Sabat là gì? Đó là điều mà Chúa Giêsu sẽ cho chúng ta biết trong bài tin mừng hôm nay. Chúng ta hãy chú tâm lắng nghe lời dạy của Chúa mà áp dụng tích cực vào đời sống mình.

Ý nghĩa của việc nghỉ ngày Sabat được khởi đi từ ý định của Thiên Chúa ngay từ khi sáng tạo. Thiên Chúa tạo dựng vũ trụ và con người trong vòng 6 ngày, ngày thứ bảy Chúa nghỉ ngơi. (x. St 1,1-8.27-28-2,3).

Trong dòng lịch sử dân Do Thái, dân chúng đã hiểu và tuân giữ quy luật thiên định ấy. Nhất là trong biến cố vượt qua Biển Đỏ cách lạ lùng, dân Do Thái đã được thoát khỏi cảnh nô lệ bên Ai Cập nhờ sự can thiệp kỳ diệu của Thiên Chúa. Ý thức về quyền năng quá lạ lùng của Thiên Chúa nên họ đã dành riêng một ngày Sabat để tôn thờ và tạ ơn Thiên Chúa. Chính vì vậy mà ngày Sabat thuở ban đầu được xác định là ngày kính nhớ tình thương tạo dựng và sự sống do Chúa tặng ban. Nhưng trải qua dòng thời gian, ý nghĩa chính của ngày nghỉ Sabat đã bị những người Biệt Phái làm sai lệch, nên Chúa Giêsu muốn xác định lại ý nghĩa và mục đích đúng đắn của ngày này là để “làm việc lành và để cứu sống chứ không phải giết chết.” Vì thế, Chúa Giêsu đã không ngần ngại làm việc lành, đó là vượt qua rào cản cấm kị vô lý do những người Biệt Phái đưa ra mà ra tay cứu chữa cho người bị bại liệt được khỏi và ban lại cho anh ta sự sống mới trong tâm hồn.

Ngày Sabat của người Do Thái chính là ngày Chúa nhật của chúng ta hôm nay. Xin cho chúng ta hiểu được ý nghĩa và mục đích của việc nghỉ ngày Chúa nhật để dành chút thời giờ sống thân tình với Chúa; quan tâm giúp đỡ những người nghèo khổ, bệnh tật; nâng cao kiến thức đạo đời, bồi dưỡng thể chất, tinh thần và đức tin... với tâm tình biết ơn, tin tưởng, phó thác vào lòng thương xót của TC.

 

Thứ ba: Lc 6, 12-19

Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu cho ta biết được giá trị và sức mạnh của cầu nguyện. Xin cho chúng ta biết siêng năng cầu nguyện, nhờ đó ta nhận ra được thánh ý của Chúa và đủ sức chu toàn tốt những bổn phận của mình trong đời sống thường ngày.

Trong suốt ba năm thi hành sứ vụ loan báo Tin mừng, Chúa Giêsu hằng xác định: “Lương thực của Ta là làm theo ý Cha”. Nhưng làm thế nào để biết được ý Cha nếu không cầu nguyện. Bởi cầu nguyện chính là cách thế gặp gỡ, tiếp cận, lắng nghe để nhận ra thánh ý của Chúa Cha; nhờ đó mà Ngài mới có thể chu toàn được sứ vụ do Chúa Cha trao phó.

Ngày sống của Chúa Giêsu dù tất bật với bao công việc, nhưng Ngài vẫn dành “giờ vàng” cho cầu nguyện. Phúc âm nhiều lần cho biết Chúa Giêsu dành thời gian sáng sớm tinh sương để cầu nguyện: “Sáng sớm tinh sương, Người chỗi dậy, ra khỏi nhà, đi đến một nơi thanh vắng và cầu nguyện tại đó.” (Mc 1,35). Nhất là trong những lúc quyết định những việc hệ trọng, Chúa Giêsu lại càng cầu nguyện cách tha thiết. Trong vườn cây dầu sắp bước vào cuộc khổ nạn “Ngài sấp mình xuống đất và cầu nguyện nếu có thể được thì cho giờ đó đi khỏi Ngài. Ngài nói: “Abba, lạy Cha, Cha có thể làm mọi sự, xin cất chén này đi khỏi Con; nhưng không phải: Con muốn gì, mà là Cha muốn gì!” (Mc 14,35-36). Khi chọn 12 tông đồ để tiếp tục sứ vụ loan báo niềm vui Tin mừng cứu độ, Chúa Giêsu đã thức suốt đêm để cầu nguyện: “Đức Giê-su đi ra núi cầu nguyện, và Người đã thức suốt đêm cầu nguyện cùng Thiên Chúa.” (Lc 6,12)

Nhờ cầu nguyện mà những quyết định và công việc của Ngài thực hiện luôn phù hợp với thánh ý của Chúa Cha. Nhờ cầu nguyện mà Ngài có được cuộc sống an bình cho dẫu gặp phải nhiều chống đối thử thách. Nhờ cầu nguyện mà Ngài múc lấy được năng lượng và sức mạnh của Chúa Cha trao ban để ra đi rao giảng, chữa bệnh, trừ quỷ và làm phép lạ không mệt mỏi.

Xin cho chúng ta ý thức được giá trị cao quý của cầu nguyện mà can đảm hy sinh thời gian cho việc gặp gỡ, lắng nghe và phân định theo sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần qua việc cầu nguyện. Được vậy, ta mới thấy an vui trong đời sống vì có Chúa hướng dẫn và ban ơn trong mọi hoạt động của đời sống chúng ta.

 

 Thứ tư: Lc 6, 20-26

Nhớ Thánh Gio-an Kim Khẩu, giám mục, tiến sĩ Hội Thánh

Mong muốn lớn nhất của con người là được hạnh phúc thật. Nhưng làm thế nào để đạt được điều mong ước sâu xa đó? Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu sẽ hướng dẫn chúng ta. Chúng ta hãy lắng nghe và thực hành lời chỉ dạy của Chúa để cuộc đời ta có được hạnh phúc đích thực. Xin Đức Mẹ ngự bên tòa Chúa cầu thay nguyện giúp cho chúng ta.

Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu chỉ ra cho chúng ta biết đâu là con đường dẫn đến hạnh phúc thật và đâu là con đường đưa dẫn đến những hiểm họa không ngờ.

4 cách thế mà Chúa Giêsu hướng dẫn trong đoạn tin mừng thánh Luca hôm nay xem ra mâu thuẫn với lối suy nghĩ của thế gian. Bởi lẽ những gì Chúa Giêsu coi là phúc thì thế gian xem đó là họa và ngược lại những gì Chúa Giêsu xem là họa thì thế gian coi đó là phúc.

Kinh nghiệm cho thấy tiền bạc, của cải, danh vọng, lạc thú không thể đem lại cho con người hạnh phúc đích thực. Đã bao vị vua quyền lực nhất thế gian có đầy đủ những thứ mà người đời xem là hạnh phúc đều cảm thấy bất an và đều buông bỏ lại tất cả sau cái chết. Giàu sang, danh vọng rồi cũng mất; no đủ dư đầy mãi rồi cũng chán nản; hoan hỉ vui cười rồi cũng đau buồn; những lời tung hô chúc tụng cũng nhạt nhòa. Vì thế gian này rồi cũng qua đi và cuộc đời rồi cũng sẽ kết thúc.

Điều quan trọng là làm thế nào khi gặp những bất toàn, bệnh tật, đau khổ, túng nghèo… mà vẫn có được hạnh phúc, đó mới là điều quan trọng. Muốn có được hạnh phúc thì phải chấp nhận đón lấy những nghịch cảnh xảy ra trong cuộc sống bằng cách tập đi vào con đường thập giá mà Chúa Giêsu đã đi; vì đó chính là chính lộ dẫn ta đến vinh quang phục sinh. Đó cũng chính là con đường đưa ta vào hưởng hạnh phúc viên mãn trong nhà Cha trên trời.

Xin cho chúng có được tinh thần buông bỏ những thứ chóng qua đời này mà nắm bắt những giá trị bền lâu cao quý. Nhờ đó ta mới can đảm chấp nhận bước vào con đường hẹp, đường thập giá, đường đưa ta đến bến bờ của hạnh phúc thật.

 

Suy niệm 2:

Ở đời luôn có hai mặt thật và giả. Hạnh phúc cũng vậy. Có những thứ đem đến cho con người hạnh phúc thật. Tuy nhiên cũng có những thứ chỉ đem đến cho con người hạnh phúc giả tạo, không bền lâu. Điều nghịch lý là ai cũng mong muốn có được hạnh phúc thật, nhưng rồi lại thích đi tìm những thứ chỉ mang đến hạnh phúc giả tạo, chóng qua.

Xã hội ngày nay, nhiều người cho rằng hạnh phúc là có 1,2,3,4,5 ( một là vợ đẹp, hai là con ngoan, ba là nhà 3 tấm, bốn là xe 4 bánh và năm là du lịch 5 châu.). Thế nhưng thực tế cho thấy, khi đạt được những điều mong ước ấy, con người vẫn không tìm thấy hạnh phúc thật.

Như thế thì tiền bạc của cải, vật chất tiện nghi, đam mê lạc thú nơi trần gian không lấp đầy được khát vọng sâu xa nơi cỏi lòng con người và không là phương thế đưa đến hạnh phúc thật. Vậy ta phải làm gì để có hạnh phúc thật?

Bài tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta biết những phương cách để đạt đến hạnh phúc đích thật. Đó chính là thực thi 4 mối phúc thật.

Điều đáng nói là con đường 4 mối phúc thật mà Chúa Giêsu đề ra hình như đi ngược lại với suy nghĩ thực tế của con người thời nay và lắm khi trở thành xa lạ ngay cả đối với người Kitô hữu chúng ta. Vì con người thời nay vẫn còn bám víu quá nhiều vào tiền bạc, của cải, danh vọng... nên không dám chấp nhận những phương cách mà Chúa Giêsu đề ra: là tinh thần khó nghèo, từ bỏ, đau khổ ngay cả hy sinh vì chính đạo để phục vụ tha nhân và nước Chúa.

Con đường 4 mối phúc không phải là viễn vong, mơ hồ hay bất khả thi nhưng là con đường chính đạo. Bởi vì chính Đức Giêsu đã kinh qua và đã đạt đến hạnh phúc vinh quang. Do đó muốn có hạnh phúc thật chúng ta không thể đi theo con đường nào khác ngoài con đường Đức Giêsu đã đi và đã chỉ dạy. Con đường khiêm hạ, khó nghèo, hi sinh từ bỏ và hiến thân cho tha nhân bằng tình yêu.

Các thánh nam nữ mà chúng ta mừng kính hôm nay, tất cả đã hân hoan bước vào con đường 4 mối phúc mà Chúa Giêsu đã vạch ra và hâm hở tiến bước với lòng đầy niềm tin, nên tất cả đã đi đến đích điểm và đã lãnh nhận triều thiêng vinh quang  nước trời do Chúa tặng ban.

Xin Chúa giúp chúng ta can đảm bước theo con đường các Thánh Nam Nữ đã đi, bằng cách trung thành thực thi 8 mối phúc mà Chúa Giêsu vạch ra, nhờ đó chúng ta đạt được điều mà mình hằng khao khát là hạnh phúc thật. Amen.

 

Thứ năm: Ds 21,4b-9; Ga 3,13-17

Suy tôn Thánh Gía. Lễ kính

Cùng với GH hôm nay chúng ta dâng thánh lễ suy tôn Thánh Giá Chúa. Đây là dịp chúng ta chiêm ngắm kỹ hơn Thánh Giá Chúa. Để qua đó, ta nhận ra tội lỗi của mình; nhất là nhận ra tình yêu vô cùng mà Thiên Chúa dành cho chúng ta.

Nói đến thánh giá là nói đến tình yêu. Mà đỉnh cao của tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta chính là cái chết đau thương của Đức Giêsu trên thập giá. Kể từ khi thập giá treo Đức Giêsu, Đấng Cứu Thế thì thập giá lại trở nên Thánh Giá bởi nơi ấy gắn liền với Đấng Thánh đem lại ơn cứu độ cho nhân loại.

Xin cho chúng ta nhận ra con đường tình đó mà Chúa đã dành cho chúng ta và xin cho chúng ta cũng biết can đảm dấn bước vào con đường tình thập giá Chúa, để được tham dự vào sự phục sinh vinh quang của Người.

Lễ suy tôn thánh giá hôm nay, GH như muốn mời gọi chúng ta chiêm ngắm kỹ hơn về Thánh Giá Chúa.

- Bài đọc 1 hôm nay trình thuật cho chúng ta biết, dân Israel đã được Thiên Chúa yêu thương. Qua ông Môsê, Thiên Chúa đã đưa dẫn họ về đất hứa. Nhưng trên hành trình trong sa mạc, dân Israel đã nhiều lần bất trung, kêu trách Đức Chúa và trút tội lên đầu Môsê. Trước tình cảnh đó, Thiên Chúa đã cho rắn lửa xuất hiện và cắn chết nhiều người. Nhận ra sự bất trung về tội lỗi của mình đã phạm, toàn dân đồng loạt kêu cầu ông Môsê xin sự tha thứ của Thiên Chúa. Thiên Chúa đã nhận lời Môsê và truyền cho ông: "Ngươi hãy làm một con rắn và treo lên một cây cột. Tất cả những ai bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn đó, sẽ được sống." (Ds 21,8)

- Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu xác định hình ảnh con rắn đồng treo trong sa mạc xưa chính là Ngài, khi nói: “Như ông Môsê đã giương cao con rắn trong sa mạc, Con Người cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào Người thì được sống muôn đời.” (Ga 3, 14-15). Như vậy, khi chiêm ngắm Thánh Giá, chúng ta thấy gì? và được gì?

1. Thấy gì?

- Thấy tội phản phúc của mình đã gây nên cái chết đau thương của Chúa, tựa như những người Do Thái trong sa mạc và những người cùng thời với Chúa Giêsu.

- Thấy tình thương lớn lao mà Thiên Chúa đã dành cho chúng ta. Tội lỗi đáng lẽ làm cho chúng ta phải chết, nhưng Chúa đã chết hay cho chúng ta. Một vị Thiên Chúa quyền năng và thánh thiện mà lại sẵn sàng chết cho thụ tạo là tội nhân, quả là lớn lao biết bao.

- Thấy được sự tự hạ tột cùng của Thiên Chúa. Thánh Phaolô đã diễn tả tư tưởng này trong thư gửi cho tín hữu Philipphê như sau: “Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa, mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hủy mình ra không, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng phục cho đến chết, chết trên cây thập tự” (Pl 2,6-7).

2. Và được gì?

- Được Chúa ban lại ơn sự sống. Tội lỗi làm cho chúng ta phải chết nhưng qua cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu đã mang lại cho chúng ta sự sống.

- Được phục hồi chức vị làm con Thiên Chúa và được gọi Thiên Chúa là Cha.

- Được hiệp thông với nhau trong tình anh em và được đón nhận dồi dào ân sủng của Thiên Chúa, nhất là ơn cứu độ.

Khi chiêm ngắm Thánh Giá Chúa, chúng ta cũng nhận ra rằng: Muốn được phục sinh vinh quang cùng với Đức Giêsu thì chúng ta cũng phải chấp nhận trãi qua thập giá đau khổ. Xin cho chúng ta học được những bài học cao quý nơi Thánh Giá Chúa. Nhờ đó, ta ý thức sống xứng đáng hơn với mầu nhiệm thập gía của Chúa Giêsu bằng cách noi gương thánh Phaolô luôn sống gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu trong niềm xác tín: "Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Ki-tô sống trong tôi" (Gl 2,20).

 

* Suy niệm mùa thường niên: Lc 6, 27-38.

Đâu là những tiêu chí cần thiết để trở nên con cái Đấng tối cao và xứng đáng nhận lãnh phần thưởng lớn lao do Thiên Chúa ban tặng? Thưa đó là:

1. “Hãy yêu thương địch thù và làm ơn cho những kẻ ghét mình".

2. “Hãy chúc phúc cho những kẻ nguyền rủa mình và cầu nguyện cho những kẻ vu khống mình…”.

Thực hiện những tiêu chí ấy do Chúa Giêsu đòi hỏi không phải là điều dễ dàng. Rất khó! Khó nhưng không phải là không thể, bởi lẽ chính Chúa Giêsu đã nêu gương cho chúng ta. Ngài đã yêu thương đến tận cùng bằng cái chết để cho nhân loại được sống. Trên đỉnh cao thập giá, Ngài đã tha thứ cho những kẻ giết hại Ngài và cầu xin Chúa Cha tha thứ cho chúng: “Xin tha cho chúng vì chúng không biết việc chúng làm" (Lc 23, 34).

Ngài còn hướng chúng ta đến mẫu gương cội nguồn Tình yêu nơi Thiên Chúa. Một tình yêu phổ quát, dành cho hết mọi loài và mọi người không phân biệt màu da, chủng tộc, tôn giáo. Không giới hạn giới tính nam hay nữ; hoàn cảnh giàu hay nghèo; tình trạng tốt hay xấu… tất cả đều được Ngài yêu thương và chúc lành.

Tình yêu của Chúa tựa như "mặt trời mọc lên cho người lành kẻ dữ, và cho mưa xuống trên người liêm khiết cũng như kẻ bất lương" (x. Mt 5, 45). Tình yêu cao vời ấy luôn thôi thúc và vẫy gọi chúng ta bước theo để xứng danh là môn đệ Chúa và được xem là cao quý hơn những con người tội lỗi.

Nhờ bí tích rửa tội, chúng ta được Thiên Chúa tuyển chọn vào đoàn dân thánh và trở thành môn đệ của Chúa Giêsu. Xin cho chúng ta biết nghe theo lời dạy của Chúa Giêsu để luôn sống: bao dung- tha thứ, quảng đại- hy sinh cho hết mọi người, nhất là kẻ thù nghịch với chúng ta. Nhờ đó ta mới xứng danh là con cái Đấng Tối Cao, và đón nhận được phần thưởng lớn lao do Thiên Chúa ban tặng.

 

Thứ sáu: Dt 5,7-9; Ga 19,25-27

Nhớ Đức Mẹ Sầu Bi

Hôm qua, chúng ta mừng lễ Suy Tôn Thánh Giá. Suy tôn Thánh giá là suy tôn chính tình yêu tự hiến của Thiên Chúa qua Đức Giêsu Kitô để đem lại ơn cứu chuộc cho nhân loại. Hôm nay, chúng ta mừng lễ Đức Mẹ Sầu Bi, tức là chúng ta kính nhớ đến những đau khổ của Đức Mẹ phải chịu để thông phần vào ơn cứu độ của Thiên Chúa dành cho con người. Đó là lý do mà Giáo Hội mừng hai ngày lễ này sát kề nhau.

“Đứng gần thập giá Đức Giêsu, có thân mẫu Người.” (Ga 19, 25). Hành trình môn đệ của Mẹ Maria là tiếng xin vâng trọn vẹn. Mẹ đã vâng phục ý Chúa khi sứ thần truyền tin. Mẹ cũng dõi bước theo Chúa Giêsu trên con đường sứ vụ của Ngài và hiện diện bên Ngài trong những giây phút cuối của cuộc khổ nạn.

Dưới chân thập giá, trong thân phận người phụ nữ yếu đuối, trái tim Mẹ đã tan nát như điều mà cụ già Simêon đã tiên báo thuở xưa. Mẹ chứng kiến những làn roi, những vết thương đang rỉ máu trên thân thể người con yêu dấu mà mẹ đã sinh hạ. Có người nào có thể hiểu thấu nỗi đau mà mẹ đang chịu đựng. Tuy nhiên, mẹ chấp nhận tất cả bằng việc phó thác mọi điều đang xảy ra trong chương trình của Chúa. Chính tự nơi đây và giờ phút này, hình ảnh người môn đệ càng thể hiện tuyệt hảo nơi mẹ. Đứng bên thập giá Chúa Kitô, mẹ cảm nghiệm được trọn vẹn thực tại ơn cứu độ để rồi thâm tín vào tình yêu và quyền năng của Chúa. Mẹ đã làm trọn vẹn lời xin vâng của mình.

Người môn đệ của Chúa là người vâng phục ý Chúa, đáp lại lời mời gọi của Chúa và bước theo con đường Ngài đã đi. Con đường đầy gian nan thử thách và đỉnh cao là cái chết trên thập giá. Đức Maria đã đi trọn vẹn con đường này và cùng với Chúa Giêsu, dâng chính cuộc sống mình trong thánh ý Thiên Chúa.

Mỗi người chúng ta hãy học theo mẹ Maria, tin tưởng, phó dâng cuộc đời mình trong bàn tay yêu thương quan phòng của Chúa. Điều này thể hiện qua sự chấp nhận những thua thiệt, hy sinh trong đời sống thường ngày vì tình yêu Chúa.

Lạy Chúa, chúng con cảm tạ Chúa đã ban cho chúng con Mẹ Maria, một tấm gương tuyệt hảo để bước theo Chúa trong cuộc hành trình tiến về quê trời. Nhờ lời cầu bầu của Mẹ, xin Chúa ban cho chúng con thêm lòng tin tưởng và yêu mến Chúa, để chúng con nhận ra tình yêu của Chúa qua mọi sự xảy đến với chúng con. Amen.

 

* Suy niệm mùa thường niên: Lc 6, 39-42

Chúa dạy chúng ta: “Các con phải nên trọn lành như Cha các con trên trời là Đấng trọn lành”. Tuy nhiên Chúa không muốn chúng ta tự cao, tự đại cho mình tốt lành thánh thiện hơn người khác rồi lên mặt dạy đời, xét đoán và lên án người khác. 

Xin cho chúng ta biết khiêm tốn nhận mình còn nhiều thiếu sót và lầm lỗi mà biết lo sửa đổi để mỗi ngày trở nên hoàn thiện hơn, hầu xứng đáng là con của Chúa.

Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu dạy chúng ta: “anh em đừng xét đoán để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán”. Khuynh hướng tự nhiên của chúng ta là thích xét đoán người khác, bởi lẽ:

- Ta luôn nghĩ mình giỏi hơn, hay hơn, tốt hơn, hiểu biết và thánh thiện hơn người khác.

- Do tính ác nằm sẵn trong con người ta bởi ảnh hưởng tội nguyên tổ. Đúng như Tuân Tử đã nói: "Nhân tri sơ tính bản ác."

- Do cái tôi của ta quá lớn nên ta thích thống trị và hạ bệ người khác để nâng bốc mình lên.

Thật vậy, khi xét đoán ai đó là ta tự đặt mình lên trên người ấy, muốn  được người khác nhìn nhận, quy phục và ngợi khen ta.

Sở dĩ Chúa Giêsu dạy chúng ta chớ nên xét đoán người khác bởi vì:

- Quyền xét đoán là quyền của Thiên Chúa: “Chỉ có một Đấng ra lề luật và xét xử, đó là Đấng có quyền cứu thoát và tiêu diệt. Còn ngươi là ai mà dám xét đoán người thân cận?” (Gc 5,12).

- Nhân vô thập toàn, là con người ai cũng có những thiếu sót và tội lỗi, lắm khi tính hư nết xấu và tội lỗi chúng ta còn lớn hơn người khác. Do đó Chúa Giêsu khuyên chúng ta nên để ý đến cái “xà” trong mắt của mình hơn là quan tâm đến cái “rác” trong mắt anh em. Và hãy lưu tâm lấy cái “xà” trong mắt mình trước đã hơn là chỉ lo lấy cái “rác” trong mắt anh em.

- “Cầm đuốt mà rê chân người”; “Bới lông tìm vết", " vạch lá tìm sâu”…Đó là căn bệnh nguy hại ẩn sâu trong tâm hồn của mỗi người chúng ta. Nhưng hãy nhớ lời Chúa dạy: “Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán”, để đừng bao giờ tìm cách bươi móc lầm lỗi của người khác, rồi kết án buộc tội, làm như vậy chắc chắn ta sẽ bị Thiên Chúa kết án.

Xin cho chúng ta đừng bao giờ tước quyền của Thiên Chúa mà xét đoán và lên án anh em mình; cũng đừng bao giờ đồng lõa hùa theo người khác để rồi nói xấu bôi nhọ hay lên mặt dạy đời người khác. Trái lại cho chúng ta biết can đảm nói điều tốt lành cho anh em, nhất là những người vắng mặt. Làm thế, ta mới được Thiên Chúa ghi công. Bởi vì “anh em đong đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong cho anh em đấu ấy”.

 

Thứ bảy: Lc 6, 43-49

Nhớ Thánh Cor-nê-li-ô, giáo hoàng và Thánh Síp-ri-a-nô, giám mục, tử đạo.

Thống nhất đời sống là bước đầu tiên để tiến tới hoàn thiện. Đó là điều mà Chúa Giêsu luôn nhắc nhở các môn đệ cũng như mỗi chúng ta qua bài Tin mừng hôm nay.

Có thể nói con đường xa nhất là con đường từ đầu đến tay. Ước muốn thì nhiều, nhưng biến ước muốn thành hành động thì cả là một quảng đường dài. Cũng vậy nghe mà hiểu đã là khó, huống chi đem ra áp dụng vào cuộc sống quả là một quá trình dài hơi và lắm chông gai. Chính vì thế mà Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy nỗ lực để thống nhất đời sống bằng cách đem Lời Chúa ra thực hành?

Chúa Giêsu đưa ra 2 hình ảnh cụ thể để diễn đạt ý tưởng này:

- Xem quả thì biết cây. Quả tốt phải được phát sinh từ cây tốt. Cây nào thì quả đó. Hành vi được xem là tốt, khi nó phải phát sinh từ ý tưởng đẹp. Còn nếu hành động xem ra xấu là do nuôi dưỡng bởi những ý nghĩ xấu, vì « tư tưởng biến thành hành động ; lòng đầy miệng mới nói ra », rất nguy hại đến mình và cho người. Nên cần lắm thống nhất giữa “cái là” và “cái làm”.

Những người Pharisêu chính bởi không thống nhất giữa ý tưởng bên trong và hành vi bên ngoài nên đã bị Chúa Giêsu khiển trách nặng lời về lối sống giả hình của họ. Hạt giống Lời Chúa thì luôn luôn tốt. Hãy gieo hạt Lời Chúa vào trong tâm hồn mình và hằng ngày chăm sóc vun tưới hạt giống ấy qua việc lắng nghe, học hỏi và suy niệm thì hạt giống Lời Chúa mới phát triển và đâm hoa kết trái tốt đẹp qua những hành động tốt đẹp được.

- Nhà trên nền đá. Tựa như xây nhà trên nền đá vững chắc, thì cho dù mưa sa giống tố và nước ùa vào cũng không làm lay chuyển được. Cũng vậy, nếu ngôi nhà tâm hồn chúng ta được xây bằng vật liệu vững chắc là Lời Chúa, thì cho dù cuộc đời mình có gặp phải những gian nan thử thách hay phải đối mặt với những hoàn cảnh khắc nghiệt, thì ngôi nhà đức tin của ta mới mong được đứng vững.

Xin Chúa cho chúng ta ý thức được tầm quan trọng của Lời Chúa để yêu mến học hỏi và áp dụng vào hoàn cảnh sống của mình qua những việc làm cụ thể. Nhờ đó cây đời của chúng ta mới trỗ sinh được nhiều hoa trái tốt lành dâng hiến cho đời và cho người.