Thứ Sáu, 12 tháng 9, 2025

 SUY NIỆM LỜI CHÚA TUẦN XXIV THƯỜNG NIÊN

CHÚA NHẬT XXIV THƯỜNG-NĂM C

SUY TÔN THÁNH GÍA-LỄ KÍNH

Ds 21,4b-9; Pl 2,6-11; Ga 3,13-17

Suy niệm 1:

Cùng với GH hôm nay chúng ta dâng thánh lễ suy tôn Thánh Giá Chúa. Đây là dịp chúng ta chiêm ngắm kỹ hơn Thánh Giá Chúa. Để qua đó, ta nhận ra tội lỗi của mình; nhất là nhận ra tình yêu vô cùng mà Thiên Chúa dành cho chúng ta.

Nói đến thánh giá là nói đến tình yêu. Mà đỉnh cao của tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta chính là cái chết đau thương của Đức Giêsu trên thập giá. Kể từ khi thập giá treo Đức Giêsu, Đấng Cứu Thế thì thập giá lại trở nên Thánh Giá bởi nơi ấy gắn liền với Đấng Thánh đem lại ơn cứu độ cho nhân loại.

Xin cho chúng ta nhận ra con đường tình đó mà Chúa đã dành cho chúng ta và xin cho chúng ta cũng biết can đảm dấn bước vào con đường tình thập giá Chúa, để được tham dự vào sự phục sinh vinh quang của Người.

Lễ suy tôn thánh giá hôm nay, GH như muốn mời gọi chúng ta chiêm ngắm kỹ hơn về Thánh Giá Chúa.

- Bài đọc 1: trình thuật cho chúng ta biết, dân Israel được Thiên Chúa yêu thương. Qua ông Môsê, Thiên Chúa đã đưa dẫn họ về đất hứa. Nhưng trên hành trình trong sa mạc, dân Israel đã nhiều lần bất trung, kêu trách Đức Chúa và trút tội lên đầu Môsê. Trước tình cảnh đó, Thiên Chúa đã cho rắn lửa xuất hiện và cắn chết nhiều người. Nhận ra sự bất trung về tội lỗi của mình đã phạm, toàn dân đồng loạt kêu cầu ông Môsê xin sự tha thứ của Thiên Chúa. Thiên Chúa đã nhận lời Môsê và truyền cho ông: "Ngươi hãy làm một con rắn và treo lên một cây cột. Tất cả những ai bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn đó, sẽ được sống." (Ds 21,8)

- Bài Tin Mừng:  Đức Giêsu xác định hình ảnh con rắn đồng treo trong sa mạc xưa chính là Ngài, khi nói: “Như ông Môsê đã giương cao con rắn trong sa mạc, Con Người cũng sẽ phải được giương cao như vậy, để ai tin vào Người thì được sống muôn đời.” (Ga 3,14-15). Như vậy, khi chiêm ngắm Thánh Giá, chúng ta thấy gì? và được gì?

1. Thấy gì?

- Thấy tội phản phúc của mình đã gây nên cái chết đau thương của Chúa, tựa như những người Do Thái trong sa mạc và những người cùng thời với Chúa Giêsu.

- Thấy tình thương lớn lao mà Thiên Chúa đã dành cho chúng ta. Tội lỗi đáng lẽ làm cho chúng ta phải chết, nhưng Chúa đã chết hay cho chúng ta. Một vị Thiên Chúa quyền năng và thánh thiện mà lại sẵn sàng chết cho thụ tạo là tội nhân, quả là lớn lao biết bao.

- Thấy được sự tự hạ tột cùng của Thiên Chúa. Thánh Phaolô đã diễn tả tư tưởng này trong thư gửi cho tín hữu Philipphê như sau: “Đức Giêsu Kitô vốn dĩ là Thiên Chúa, mà không nghĩ phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hàng với Thiên Chúa, nhưng đã hủy mình ra không, mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phàm nhân, sống như người trần thế. Người lại còn hạ mình, vâng phục cho đến chết, chết trên cây thập tự” (Pl 2,6-7).

2. Và được gì?

- Được Chúa ban lại ơn sự sống. Tội lỗi làm cho chúng ta phải chết nhưng qua cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu đã mang lại cho chúng ta sự sống.

- Được phục hồi chức vị làm con Thiên Chúa và được gọi Thiên Chúa là Cha.

- Được hiệp thông với nhau trong tình anh em và được đón nhận dồi dào ân sủng của Thiên Chúa, nhất là ơn cứu độ.

Khi chiêm ngắm Thánh Giá Chúa, chúng ta cũng nhận ra rằng: Muốn được phục sinh vinh quang cùng với Đức Giêsu thì chúng ta cũng phải chấp nhận trãi qua thập giá đau khổ. Xin cho chúng ta học được những bài học cao quý nơi Thánh Giá Chúa. Nhờ đó, ta ý thức sống xứng đáng hơn với mầu nhiệm thập gía của Chúa Giêsu bằng cách noi gương thánh Phaolô luôn sống gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu trong niềm xác tín: "Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Ki-tô sống trong tôi" (Gl 2,20).


Suy niệm 2: THÁNH GIÁ-TÌNH YÊU CỨU ĐỘ VÀ NIỀM HY VỌNG

Có một em bé học giáo lý hỏi cha xứ: Thưa cha, con thấy Thánh Giá treo khắp nơi. Tại sao mình lại tôn kính Thánh Giá, cái mà xưa kia là cây gỗ để đóng đinh người ta?

Cha xứ mỉm cười, đưa cho em tờ giấy có vẽ dấu trừ (-). Rồi cha kẻ thêm một nét dọc thành dấu cộng (+) và nói: Con thấy không? Thánh Giá chính là dấu cộng của cuộc đời. Mọi khổ đau, thất bại, nếu chúng ta thêm vào đó tình yêu và tin tưởng thì nó biến thành ơn cứu độ; dấu trừ sẽ trở thành dấu cộng.

Em bé nghe xong gật đầu: Vậy là khi con làm dấu Thánh Giá, con đang làm dấu cộng với Chúa Giêsu phải không cha?

Cha xứ đáp: Đúng rồi. Con làm dấu Thánh Giá là con nối đời con với đời Chúa Giêsu trên Thập Giá. Khi ấy con sẽ được sức mạnh, bình an và niềm hy vọng.

Câu chuyện nhỏ đó giúp ta hiểu ý nghĩa lễ Suy Tôn Thánh Giá hôm nay: Thập Giá không còn là dấu trừ của thất bại, nhưng là dấu cộng của tình yêu và ơn cứu độ.

Bài đọc I,  Sách Dân Số  kể: dân Israel kêu trách Chúa nên bị rắn lửa cắn. Chúa bảo ông Môsê đúc một con rắn đồng treo lên cột; ai nhìn lên sẽ được cứu. Đó là hình ảnh tiên báo việc Đức Giêsu được “giương cao” trên Thập Giá để cứu độ nhân loại.

Bài đọc II, trích thư Thánh Phaolo tông đồ gửi tín hữu Philipphê: cho ta thấy con đường của Đức Giêsu:

- Vốn dĩ là Thiên Chúa, Người đã tự nguyện “trút bỏ vinh quang” để mang lấy thân phận con người.

- Người đã hạ mình, vâng phục cho đến chết, và chết trên Thập Giá.

- Chính vì thế Thiên Chúa đã siêu tôn Người, ban cho Người danh hiệu vượt trên mọi danh hiệu.

Bài Tin Mừng hôm nay vang lên sứ điệp cốt lõi của đức tin Kitô giáo chúng ta: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì được sống muôn đời”.

Như dân Israel nhìn lên rắn đồng đã tin vào lời Thiên Chúa phán qua Môsê nên được chữa lành. Chúng ta cũng hãy nhìn lên Thánh Giá Chúa Giêsu với lòng tin tưởng để đón nhận ơn cứu độ và có được sự sống muôn đời.

- Mừng kính lễ suy tôn Thánh Giá hôm nay, lời Chúa gửi đến chúng ta nhiều sứ điệp quan trọng:

1. Thánh Giá là bằng chứng tình yêu Thiên Chúa: Thập giá không phải để kết án tử, nhưng để cứu độ. Đó là dấu cộng của tình yêu vô điều kiện Chúa dành cho ta.

2. Thánh Giá là con đường vinh quang: Thánh giá không phải là chỗ dừng của thất bại, nhưng là cửa ngõ đưa tới Phục Sinh. Vì thế, ai cùng vác thập giá với Đức Kitô cũng sẽ được tham dự vinh quang với Người.

3 Thánh Giá là niềm hy vọng: như những ai bị rắn cắn ngày xưa nơi hoang địa, khi nhìn rắn đồng với niềm tin tưởng theo lời chỉ dạy của Thiên Chúa qua Môsô thì sẽ được cứu sống. Cũng thế, ngày nay nếu bất cứ ai biết nhìn lên Thánh Giá với lòng tin và hy vọng vào tình yêu và quyền năng của Chúa cũng sẽ được Chúa chữa lành tội lỗi, yếu đuối, bệnh tật, và thất vọng…

Vì thế, chúng ta được mời gọi ngước nhìn Thánh Giá mỗi ngày, với mong muốn:

- Kín múc được sức mạnh, ân sủng và ơn tha thứ của Chúa, nhất là khi gặp gian nan thử thách trong đời sống.

- Học lấy tinh thần tự hạ và hy sinh phục vụ theo gương Chúa Giêsu là Đấng hiền lành, khiêm nhường trong lòng.

- Ý thức được rằng ta đeo Thánh Giá trên mình hay treo trong nhà không phải là để trang trí mà là để ý thức sống yêu thương, tha thứ, dấn thân..., đó mới là “dấu cộng” đích thực của người Kitô hữu chúng ta.

Kể từ khi Đức Giêsu bị treo trên thập giá thì thập giá ấy trở nên Thánh Giá vì nơi ấy có Chúa chịu đóng đinh vì yêu thương nhân thế. Khi chết bị treo trên thập tự giá, Chúa Giêsu đã hóa thành Thánh Giá nên nơi đó không còn là dụng cụ của khổ hình mà là dấu chỉ của hy vọng và ơn cứu độ.

Hãy nhớ, mỗi lần ta làm dấu Thánh Giá, là mỗi lần ta “nối đời mình” vào dấu cộng của Chúa Giêsu. Xin cho chúng ta biết đón nhận Thánh Giá trong đời mình với niềm tin tưởng, để như lời Chúa hứa: “Ai tin vào Con của Người thì được sống muôn đời”.


Thứ hai: Dt 5,7-9; Ga 19,25-27

Nhớ Đức Thánh Trinh Nữ Maria Sầu Bi

Suy niệm 1:

Hôm qua, chúng ta mừng lễ Suy Tôn Thánh Giá. Suy tôn Thánh giá là suy tôn chính tình yêu tự hiến của Thiên Chúa qua Đức Giêsu Kitô để đem lại ơn cứu chuộc cho nhân loại.

Hôm nay, chúng ta mừng lễ Đức Mẹ Sầu Bi, tức là chúng ta kính nhớ đến những đau khổ của Đức Mẹ phải chịu để thông phần vào ơn cứu chuộc của Thiên Chúa dành cho con người. Đó là lý do mà Giáo Hội mừng hai ngày lễ này sát kề nhau.

“Đứng gần thập giá Đức Giêsu, có thân mẫu Người.” (Ga 19, 25). Hành trình môn đệ của Mẹ Maria là tiếng xin vâng trọn vẹn. Mẹ đã vâng phục ý Chúa khi sứ thần truyền tin. Mẹ cũng dõi bước theo Chúa Giêsu trên con đường sứ vụ của Ngài và hiện diện bên Ngài trong những giây phút cuối của cuộc khổ nạn.

Dưới chân thập giá, trong thân phận người phụ nữ, trái tim Mẹ có lẽ đã tan nát như điều mà cụ già Simêon đã tiên báo thuở xưa. Mẹ chứng kiến những làn roi, những vết thương đang rỉ máu trên thân thể người con yêu dấu mà mẹ đã sinh hạ. Có ai hiểu thấu nỗi đau mà Mẹ đang chịu đựng. Tuy nhiên, Mẹ đón nhận tất cả bằng việc phó thác mọi điều đang xảy ra theo chương trình của Thiên Chúa. Chính lúc ấy, ở đây và giờ phút này, hình ảnh người môn đệ càng thể hiện rõ nét và tuyệt hảo nơi Mẹ Maria hơn bao giờ hết.

Đứng bên thập giá Chúa Kitô, mẹ cảm nghiệm được trọn vẹn thực tại ơn cứu độ của Thiên Chúa, để rồi thâm tín vào tình yêu và quyền năng của Người. Và Mẹ đã làm trọn vẹn lời xin vâng của mình.

Người môn đệ của Chúa là người vâng phục thánh  ý Chúa, đáp lại lời mời gọi của Chúa và sẵn sàng bước theo con đường Ngài  đi. Con đường đầy gian nan thử thách và đỉnh cao là cái chết trên thập giá.

Đức Maria đã đi trọn vẹn con đường này và cùng với Chúa Giêsu, Mẹ đã dâng hiến chính cuộc sống mình trong thánh ý Thiên Chúa.

Mỗi người chúng ta hãy học theo mẹ Maria, tin tưởng, phó dâng cuộc đời mình trong bàn tay yêu thương quan phòng của Chúa. Điều này thể hiện qua sự chấp nhận những thua thiệt, hy sinh ngay cả đau khổ trong đời sống thường ngày vì lòng yêu mến Chúa.

Chúng ta cảm tạ Chúa đã ban cho chúng ta Mẹ Maria, một tấm gương tuyệt hảo bước theo Chúa trong cuộc hành trình tiến về quê trời. Nhờ lời cầu bầu của Mẹ, xin cho chúng ta thêm lòng tin tưởng, yêu mến và phó thác vào Chúa trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống. Amen.

 

Suy niệm 2:

Có một người mẹ trẻ đưa con trai nhỏ bị bệnh hiểm nghèo vào bệnh viện. Mỗi lần con đau đớn, mẹ nắm chặt tay con, mắt đầy nước nhưng vẫn cố mỉm cười để con an tâm.

Một y tá nhìn cảnh đó nói nhỏ: “Chắc chị đau lòng lắm”.

Người mẹ đáp: “Đau chứ chị… nhưng phải đứng vững để con có chỗ dựa”.

Anh chị em thân mến, hôm nay Giáo Hội kính nhớ Đức Mẹ Sầu Bi. Trên đường theo Chúa Giêsu, Mẹ Maria cũng trải qua biết bao nỗi đau: từ lời tiên báo của Si-mê-on cho tới lúc chứng kiến Con mình chết trên Thập giá. Nhưng Mẹ đã không ngã quỵ; Mẹ kiên cường đứng vững để đồng hành với Con và để trở nên Mẹ của chúng ta.

Bài đọc I: trích thư gửi tín hữu Do Thái cho thấy: nhờ sự vâng phục trong đau khổ, Đức Giêsu đã trở nên nguồn ơn cứu chuộc cho chúng ta.

Trong Tin Mừng, thánh Gioan thuật lại khoảnh khắc đầy xúc động dưới chân Thập giá. Dù đang đau đớn tột cùng, Đức Giêsu vẫn nghĩ đến Mẹ của Người: Ngài trao Mẹ cho thánh Gioan – đại diện toàn thể Giáo Hội – và trao thánh Gioan cho Mẹ như con của Mẹ. Từ giây phút ấy, Mẹ trở nên Mẹ của mỗi người chúng ta.

Đứng trước đau khổ khôn tả khi chứng kiến Con mình quằn quại trên thập giá, Mẹ Maria không gục ngã trong tuyệt vọng, nhưng kiên cường đứng vững vì Mẹ luôn vâng phục thánh ý Thiên Chúa.

Anh chị em thân mến, trong cuộc sống, mỗi người chúng ta đều có những “thập giá” riêng: bệnh tật, mất mát, thất bại, nỗi đau gia đình… Khi ấy, Giáo Hội mời gọi chúng ta hãy nhìn vào Mẹ Maria Sầu Bi: không chạy trốn, không oán trách, nhưng kiên cường đứng vững, biết đặt trọn niềm tin tưởng vào kế hoạch đầy yêu thương của Thiên Chúa, như chính Mẹ đã làm.

Hôm nay, chúng ta hãy dành thời gian suy niệm về bảy nỗi đau của Mẹ để đồng cảm và yêu mến Mẹ nhiều hơn:

1. Lời tiên tri của Si-mê-on: Khi dâng Chúa Giêsu trong đền thờ, Mẹ nghe tiên báo: “Một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn Bà”.

2. Chạy trốn sang Ai Cập: Để tránh sự truy sát của Hêrôđê, Thánh Giuse và Mẹ Maria phải đưa Hài Nhi trốn sang Ai Cập.

3. Lạc mất Chúa Giêsu trong đền thờ: Khi Chúa Giêsu 12 tuổi, Mẹ lạc mất Con suốt ba ngày trước khi tìm thấy Ngài trong đền thờ.

4. Gặp Con trên đường Thập giá: Mẹ đau đớn gặp Con đang vác Thập giá lên đồi Canvê.

5. Chứng kiến Chúa Giêsu chịu đóng đinh và chết trên Thập giá: Mẹ đứng dưới chân Thập giá, nhìn Con trút hơi thở cuối cùng.

6. Nhận xác Chúa Giêsu xuống khỏi Thập giá: Mẹ ôm xác Con trong vòng tay đầy thương đau.

7. Chứng kiến việc mai táng Chúa Giêsu: Mẹ theo đến tận mộ, nhìn Con được chôn cất.

Từng nỗi đau ấy đã làm cho Mẹ trở nên gần gũi với những đau khổ của chúng ta.

Lạy Chúa, xin cho chúng con biết noi gương Mẹ Maria, sẵn sàng đón nhận những đau khổ trong đời sống vì lòng yêu mến và tin tưởng vào thánh ý nhiệm mầu của Chúa.

Lạy Mẹ Maria Sầu Bi, xin Mẹ luôn ôm ấp chúng con trong những lúc đau buồn và giúp chúng con vượt thắng mọi gian lao thử thách trong đời sống, nhờ đặt niềm tin và hy vọng vào ơn cứu chuộc nơi Chúa Giêsu, Con Mẹ. Amen.

 

* Mùa thường niên: Lc 7,1-10

Suy niệm 1:

Sống thế nào để đẹp lòng Thiên Chúa và được mọi người quý mến? Đó là điều mà bài tin mừng hôm nay muốn nói đến.

Lối sống cao đẹp của viên sĩ quan ngoại giáo người Rôma mà tin mừng thánh Luca hôm nay đề cập đến, đã được Chúa Giêsu khen ngợi; chắc chắn đó phải là lối sống mà Chúa mong muốn nơi người Kitô hữu chúng ta vươn đến. Vậy đó là lối sống nào?

1. Trước tiên là lối sống tử tế:

- Tử tế đối với người ăn kẻ ở. Bằng tình thương chân thành qua việc tận tâm lo lắng và vất vả hy sinh tìm thầy chạy thuốc để cứu chữa cho người đầy tớ của ông đang bị bệnh nặng.

- Tử tế với Thầy Giêsu. Với lòng kính trọng Đức Giêsu, ông nghĩ mình không xứng đáng đến gặp trực tiếp Ngài, nên ông đã nhờ những người có uy tín trong đạo làm trung gian giúp ông tiếp cận Chúa Giêsu để xin Ngài cứu chữa cho tên đầy tớ của ông. Hành động ứng xử tinh tế này cho thấy ông quả là con người hết sức nhân bản và tử tế.

- Tử tế với dân tộc Do Thái. Việc làm tử tế của ông không chỉ giới hạn đối với cá nhân một ai đó, mà còn dành cho cả dân tộc Do Thái nữa. Chính vì vậy mà ông đã được người dân Do Thái quý mến qua lời xác nhận: “ông ta đã yêu mến dân ta, và chính ông đã xây cất hội đường cho chúng ta.”

2. Thứ đến ông có lòng khiêm tốn:

Với chức vị sĩ quan của đế quốc Rôma nên quyền thế của ông rất lớn trong xã hội. Đáng lẽ ra ông chỉ cần ra lệnh là Đức Giêsu cũng phải tùng phục theo mệnh lệnh của ông. Nhưng không, trái lại ông chỉ nhận mình là người bé nhỏ không xứng đáng trực tiếp gặp Chúa Giêsu và còn cho rằng ngôi nhà của ông cũng không xứng hợp để Chúa Giêsu đặt bước chân vào: "Lạy Thầy, không dám phiền Thầy hơn nữa, vì tôi không xứng đáng được Thầy vào nhà tôi”.

3. Trên hết, ông ta là người có đức tin mạnh mẽ:

Với kinh nghiệm của một người lãnh đạo quân đội, ông hiểu rằng chỉ cần cấp trên ra lệnh là cấp dưới phải phục tùng. Áp dụng kinh nghiệm ấy vào đời sống đức tin, ông xác tín rằng chỉ cần Đức Giêsu phán một lời thì mọi bệnh tật đều tan biến. Chính niềm xác tín mạnh mẽ đó nên ông đã được Chúa Giêsu khen ngợi hết lòng: “Trong Israel, Ta cũng chẳng thấy lòng tin mạnh mẽ như vậy”. Và Người đã ra tay chữa lành cho tên đầy tớ theo như ý nguyện của ông.

Xin cho chúng ta biết học nơi người sĩ quan Rôma ngoại giáo này những đức tính cao đẹp trong cách ứng xử, nhờ đó mới mong được mọi người quý mến và xứng đáng đón nhận phúc lành của Chúa.

 

Thứ ba: Lc 7,11-17

Nhớ Thánh Cor-nê-li-ô, giáo hoàng và Thánh Síp-ri-a-nô, giám mục, tử đạo.

Suy niệm 1: 

Tin Mừng hôm nay trình thuật lại phép lạ Chúa Giêsu cứu sống con trai người đàn bà góa thành Naim. Qua đây minh chứng cho biết Đức Giêsu chính là Thiên Chúa quyền năng và giàu lòng thương xót. Xin cho chúng ta luôn vững tin vào Người, nhất là trong những lúc gặp gian nan thử thách.

Phép lạ của Chúa Giêsu cứu sống đứa con trai người đàn bà góa thành Naim hôm nay muốn nói với chúng ta 2 điều:

- Đức Giêsu chính là Thiên Chúa quyền năng: Sự sống con người là quý giá nhất. Sự sống ấy do chính Chúa tạo nên và ban tặng cho con người. Nên không ai có quyền trên sự sống ấy, ngoại trừ Thiên Chúa. Sự sống của đứa con trai bà góa thành Naim hôm nay đã mất, không ai trên trần gian này có thể phục hồi được, trừ một mình Thiên Chúa là chủ của sự sống. Nên khi Chúa Giêsu phục hồi sự sống của đứa con trai bà góa thành Naim, minh chứng cho biết Đức Giêsu chính là vị Thiên Chúa quyền năng.

- Đức Giêsu là Thiên Chúa giàu lòng thương xót: Với quan niệm của người Do Thái thời Chúa Giêsu thì người phụ nữ và con trẻ là thành phần thấp kém vì bị xã hội khinh thường. Người phụ nữ không được tham gia vào các công việc trong xã hội cũng như tôn giáo vì thế mà mất đi nguồn thu nhập cho cuộc sống nên tình cảnh sẽ rất khó khăn và nghèo khổ. Đứa con trai chính là niềm vui và hy vọng lớn lao của bà góa này. Nhưng nay niềm hy vọng của cuộc sống bà ta đã mất vì đứa con trai bà ta đã chết. Nhìn thấy tình cảnh đau thương ấy, Chúa Giêsu đã chạnh lòng thương và quyết định ra tay cứu sống đứa con trai duy nhất của bà góa và trao nó lại cho bà, cho dẫu đây là trường hợp không ai kêu xin Người. Trao đưa đứa con trai sống lại cho bà góa, cũng đồng nghĩa với việc trạo ban lại cho bà ánh sáng hy vọng và niềm vui.

Qua phép lạ này cho thấy:  Đức Giêsu chính là vị Thiên Chúa quyền năng, nhưng cũng rất giàu lòng thương xót. Ngài đã dùng quyền năng của Ngài để thực thi lòng thương xót qua việc phục sinh đứa con trai của bà góa thành Naim, đem lại cho bà ta niềm niềm vui và hy vọng sáng tươi.

Xin cho chúng ta nhận ra được khuôn mặt của Thiên Chúa giàu lòng thương xót nơi Chúa Giêsu để chúng ta luôn biết yêu mến, vâng nghe và sống theo sự hướng dẫn của Người. Đặc biệt trong những lúc đau khổ và thất vọng xin cho chúng ta biết tìm đến nương tựa vào quyền năng và tình thương của Ngài.

  

Suy niệm  2:

Tin Mừng hôm nay trình thuật lại phép lạ Đức Giêsu phục sinh con trai bà góa ở thành Nain đã chết được sống lại.

Chúa Giêsu nhìn thấy đoàn người đưa tang, nhìn thấy nỗi đau của một bà mẹ cô đơn. Thánh Luca ghi rõ: “Chúa chạnh lòng thương”. Và Người không chỉ tiến đến an ủi, mà chạm vào để phục sinh chàng thanh niên, rồi trao lại cho người mẹ.

Qua một chuỗi hành động ấy, Ngài mặc khải chính trái tim của Thiên Chúa: Ngài chạnh lòng trước nỗi đau của chúng ta. Ngài không bỏ mặc chúng ta trong sự chết của tội lỗi hay thất vọng trong đau khổ. Ngài có quyền năng phục sinh, và luôn muốn trao sự sống cho chúng ta.

Hai thánh chúng ta mừng kính hôm nay  là: Giáo hoàng Cornêliô và giám mục Sípriano đều là những chứng nhân cụ thể của lòng thương xót Chúa.

- Thánh Cornêliô làm giáo hoàng giữa lúc Giáo hội bị bách hại và chia rẽ. Có nhóm đòi loại bỏ vĩnh viễn những người đã yếu đuối chối đạo. Nhưng Cornêliô, theo gương Đức Kitô, mở rộng vòng tay đón nhận, đưa họ trở lại với cộng đoàn.

- Còn thánh Sípriano, giữa những thử thách ở Carthago, vẫn kiên vững khích lệ tín hữu, bảo vệ sự hiệp nhất.

Cả hai đều chọn lòng thương xót và hiệp nhất hơn là khắt khe, và cuối cùng chấp nhận tử đạo để trung thành với Chúa.

Lời Chúa hôm nay nhấn mạnh đến hai bài học quan trọng và mời gọi chúng ta cố gắng thực hiện trong đời sống:

- Trái tim biết chạnh thương: Chúng ta có thể gặp quanh mình những “bà góa Nain” là những người cô đơn, bị tổn thương, những anh chị em lầm lỗi. Chúng ta có nhìn họ bằng trái tim Chúa không?

- Lòng trung thành và hiệp nhất: Như hai thánh tử đạo hôm nay, chúng ta được mời gọi kiên vững đức tin và chọn con đường yêu thương, hoà giải, không để chia rẽ phá vỡ cộng đoàn.

Sống như thế, chúng ta mới trở nên dấu chỉ của Đức Kitô đang trao ban tình thương và sự sống mới cho thế giới.

Xin Chúa cho chúng ta biết mở rộng tâm hồn, biết tha thứ và khích lệ, để bất cứ ai “đã chết” về tinh thần cũng có thể sống lại trong ơn Chúa, và để Giáo hội luôn hiệp nhất, đầy sức sống và hy vọng.


Thứ tư: 1Tm 3,13-16;  Lc 7,31-35

Suy niệm 1:

Bằng lối so sánh dí dỏm, Chúa Giêsu đã dùng những hình ảnh của các trẻ em chơi đùa ngoài đường phố để phản ánh thái độ và lối sống tiêu cực của những người Biệt phái và Kinh sư.

- Với thái độ kiêu căng, không muốn ai bằng mình nên những người Biệt phái và  Kinh sư tự xem mình là trung tâm vũ trụ. Họ luôn muốn đặt mình ở vị trí cao nhất, vì thế họ tự cho mình cái quyền phê phán và chê bai bất cứ người nào. Ngay cả Gioan Tẩy Gỉa người rất thánh thiện đạo đức được dân chúng ngưỡng mộ, vậy mà cũng bị họ chê bai hạ bệ:“khi Gioan Tẩy Giả đến, không ăn bánh, không uống rượu, thì các ngươi bảo: Người bị quỷ ám". Thậm chí cả Đức Giêsu được dân chúng ngưỡng mộ và được Gioan tẩy giả giới thiệu “Đấng quyền thế” ấy vậy mà họ vẫn ác ý tìm cách bôi xấu, khinh thường.“Khi Con Người đến có ăn có uống, thì các ngươi lại nói: "Kìa con người mê ăn tham uống, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi".  

- Với lối sống tiêu cực lòng ích kỷ như các trẻ nhỏ, những người Biệt phái và Kinh sư thường có tính khí thất thường. Đòi hỏi người khác phải theo ý mình. Không vừa ý là phá phách bướng bĩnh. Không đón nhận người khác, chẳng cần lý lẽ. Chỉ sống theo cảm tính của mình. Không thích trò chơi đám cưới thì nhất định không nhảy múa, dù bạn bè đã trổi đàn cất hát. Không chịu chơi trò đám ma thì nhất định không than khóc, dù cuộc chơi đã khởi sự tấu bài chia ly buồn thảm. Chưa bao giờ thấy họ khiêm tốn nhận ra khuyết điểm và sai trái của mình; cũng như không bao giờ thấy họ tôn trọng ý kiến và sống vì người khác.

Xin cho chúng ta biết loại khỏi lòng mình sự ích kỷ, lòng tự mãn để chúng ta biết khiêm tốn nhận ra những yếu đuối thiếu xót bản thân mà thấy được những điều tích cực tốt đẹp nơi tha nhân bằng cái nhìn trong sáng và chân thành.


Suy niệm 2:

- Bài đọc 1 : Thánh Phaolô nói về phẩm chất của những người phục vụ Hội Thánh: trung thành, đứng đắn, đầy đức tin. Cuối đoạn, ngài ca tụng “mầu nhiệm của đạo thánh”. Đức Kitô đã tỏ mình trong xác phàm, đã được Thánh Thần minh chứng, được muôn dân tin nhận.

- Bài Tin Mừng: Chúa Giêsu trách thế hệ không chịu đón nhận sứ điệp của Thiên Chúa: Gioan khắc khổ thì bảo “bị quỷ ám”, Chúa Giêsu gần gũi thì bảo “tham ăn mê uống”. Dù Thiên Chúa dùng cách nào, họ cũng khước từ.

Như vậy sứ điệp lời Chúa hôm nay nhấn mạnh đến ba điều:

1. Sống phục vụ trong sự thật

Người phục vụ trong Hội Thánh: từ phó tế, giáo lý viên, ca đoàn, đến mọi tín hữu...đều được mời gọi sống ngay thẳng, trung tín và đầy đức tin. Đó là cách thức chúng ta làm chứng cho “mầu nhiệm của đạo thánh”: chính Đức Kitô đang sống trong chúng ta và muốn được nhận biết qua chúng ta.

2. Cởi mở đón nhận Đức Kitô

Dân chúng thời Gioan và Chúa Giêsu đã đóng khung Thiên Chúa theo hình ảnh của mình. Khi Thiên Chúa đến với khuôn mặt khác, họ không nhận ra. Cũng vậy, nếu chúng ta chỉ muốn Thiên Chúa theo ý mình như: cầu nguyện phải được như thế, cộng đoàn tổ chức cơ cấu phải theo kiểu kia thì mới được..., bằng không thì tôi không cầu nguyện , không tham gia vào các sinh hoạt mục vụ của họ đạo...Nhưng khi sống theo tính kiêu căng và ấu trĩ như thế ta cũng giống như các trẻ nhỏ. Như vậy chúng ta sẽ bỏ lỡ những cách thức mới mẻ mà chúa đang đến với ta qua những con người hay biến cố trong đời sống hàng ngày.

3. “Khôn ngoan” minh chứng bằng đời sống

Chúa Giêsu nói: “Đức Khôn Ngoan được minh chứng bởi tất cả con cái mình.” Nghĩa là chân lý của Tin Mừng được chứng minh không phải bằng lý luận, mà bằng đời sống những ai thật sự sống Tin Mừng. Khi ta phục vụ cách âm thầm, sống trung tín, mở lòng đón nhận mọi người, chính đời sống ấy là bằng chứng mạnh mẽ nhất cho Tin Mừng.

Xin Chúa giúp chúng ta biết sống trung tín, ngay thẳng trong mọi công việc của Hội Thánh.

Xin mở mắt và trái tim ta để ta có thể nhận ra Chúa đang đến với ta trong những khuôn mặt rất khác nhau trong cuộc sống.

Xin cho đời sống chúng ta trở nên bằng chứng sống động cho sự khôn ngoan và tình yêu của Chúa. Amen.


Suy niệm 3:

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta nhìn lại thái độ của những người đương thời với Chúa Giêsu. Chúa ví họ như những đứa trẻ chơi ngoài chợ: khi người ta thổi sáo thì họ không nhảy múa, khi người ta than vãn thì họ không khóc than. Họ tỏ ra cứng lòng và luôn tìm cách phán xét, từ chối những điều khác biệt.

Gioan Tẩy Giả đến sống khắc khổ thì họ cho là bị quỷ ám. Chúa Giêsu đến sống chan hòa thì họ lại nói là tay ăn nhậu, bạn của quân thu thuế và tội lỗi. Dù dưới hình thức nào, họ vẫn không đón nhận.

Điều này nói lên một sự thật sâu sắc:

- Họ dễ dàng phán xét và tìm cách loại trừ những gì không phù hợp với suy nghĩ và lối sống của mình.

- Họ cứng lòng trước tiếng sáo của niềm vui và tiếng than khóc của nỗi buồn.

- Họ chỉ muốn đón nhận Chúa theo cách của mình, không phải theo cách của Người.

Những biểu hiện tiêu cực trên đã xảy ra trong quá khứ và đã bị Chúa Giêsu khiển trách nặng lời. Những lời khiển trách ấy cũng có thể dành cho mỗi người chúng ta hôm nay. Rất mong mỗi chúng ta:

- Mở lòng đón nhận Lời Chúa: Cuộc đời chúng ta có khi là "tiếng sáo" của niềm vui và thành công, có khi là "tiếng than" của thử thách và đau khổ. Chúa Giêsu hiện diện trong tất cả. Đừng chỉ nhảy múa khi mọi sự suôn sẻ, mà hãy biết lắng nghe và đón nhận Chúa cả trong những lúc khó khăn. Lời Chúa có thể đến qua một bài giảng, một cuộc gặp gỡ, một biến cố trong cuộc sống, hay đơn giản là qua tiếng lòng của chính chúng ta.

- Vượt qua thái độ phán xét: Hãy cẩn trọng với những định kiến. Chúng ta dễ dàng dán nhãn cho người khác, cho những hoàn cảnh, hay thậm chí là cho chính Thiên Chúa. "Đức khôn ngoan của Thiên Chúa được chứng minh bằng hành động của Người." Điều này có nghĩa là Chúa không bị giới hạn bởi cách nghĩ của con người. Ngài làm việc qua nhiều cách khác nhau, thậm chí qua cả những con người và những sự việc mà chúng ta ít ngờ tới. Hãy nhìn vào hành động của Chúa thay vì chỉ phán xét bề ngoài.

- Sống đơn giản và chân thật: Tin Mừng không phải là một học thuyết phức tạp, mà là một lối sống đơn sơ, chân thật, biết yêu thương. Khi chúng ta sống với một trái tim cởi mở, chúng ta sẽ nhận ra sự hiện diện của Chúa ở khắp mọi nơi và trong mọi người.


Thứ năm: 1Tm 4,12-16Lc 7,36-50

Suy niệm 1:

Giáo lý công giáo dạy cho chúng ta biết: điều kiện quan trọng nhất để đón nhận sự tha thứ của Chúa khi lãnh nhận bí tích giao hòa, đó chính là ăn năn dốc lòng chừa.

- Ăn năn tội: Tức là thật lòng đau đớn vì đã xúc phạm đến Thiên Chúa.

- Dốc lòng chừa: là quyết tâm chừa cải (không phạm tội nữa).

Ăn năn tội cách trọn là sự hối hận vì đã xúc phạm đến tình yêu. Ăn năn tội cách chẳng trọn là hối hận vì sợ hãi hình phạt. Nói như vậy thì người phụ nữ tội lỗi có mặt trong nhà người Biệt phái mà bài Tin Mừng hôm nay nói đến đã hội đủ các điều kiện cần thiết nên xứng đáng được Chúa tha thứ.

- Trước hết bà có lòng ăn năn cách trọn: Tin Mừng cho biết “bà đứng phía chân Chúa khóc nức nở, nước mắt đẩm chân Người, bà lấy tóc lau, rồi hôn chân và xức dầu thơm”. Vói một chuỗi những hành vi ấy, vừa nói lên nỗi đau đớn vì tội lỗi mà bà đã trót phạm. Vừa cho thấy bà cảm nghiệm được lòng khoan dung tha thứ của Chúa. Vì thế, bà đã can đảm vượt qua mọi rào cản của dư luận và luật lệ để đến với Chúa Giêsu với lòng thống hối chân thành để xin ơn tha thứ.

- Thứ đến bà cũng đã quyết lòng chừa cải bằng những hành vi rất cảm động như: đến bên chân Chúa, khóc lóc, quỳ xuống, lấy mái tóc lau chân và hôn lên chân Chúa. Như một quyết tâm dứt khoát với quá khứ tội lỗi, bà đã trút cạn bình dầu thơm bạch ngọc đắc tiền để xức lên chân Chúa … Tất cả những việc làm đó cho thấy bà đã sẵn sàng quyết tâm để biến đổi đời sống.

Lòng khiêm tốn ăn năn tội và quyết tâm đổi mới đời sống chính là điều kiện tiên quyết để bà xứng đáng đón nhận lòng thương xót và sự tha thứ của Chúa Giêsu. Nên Ngài đã tuyên bố với ông Biệt phái rằng: “Tôi bảo ông, tội bà rất nhiều mà đã được tha rồi, vì bà đã yêu mến nhiều”. Rồi Người phán bảo với người đàn bà: “Đức tin con đã cứu con, con hãy về bình an”.

Xin cho chúng ta biết khiêm tốn nhận ra những thiếu xót, tội lỗi của mình mà chân thành sám hối ăn năn và quyết tâm đổi mới đời sống như người đàn bà tội lỗi hôm nay, nhờ đó ta mới xứng đáng đón nhận được tình thương và sự tha thứ của Chúa.

 

Suy niệm 2:

Tin Mừng hôm nay trình thuật về câu chuyện một người phụ nữ tội lỗi đến xức dầu thơm lên chân Chúa Giêsu. Câu chuyện này gợi lên nhiều bài học sâu sắc về tình yêu, lòng tha thứ và sự sám hối.

- Bài học về sức mạnh của tình yêu: Người phụ nữ tội lỗi, bất chấp những định kiến xã hội, đã đến với Chúa Giêsu với một tấm lòng thành thật. Hành động của chị cho thấy tình yêu có thể vượt qua mọi rào cản, kể cả những lỗi lầm trong quá khứ.

- Bài học về sự tha thứ: Chúa Giêsu, với lòng thương xót vô bờ bến, đã tha thứ cho người phụ nữ tội lỗi. Qua đó Ngài dạy chúng ta hiểu rằng, lòng tha thứ của Thiên Chúa chính là một món quà quý giá, và ai cũng xứng đáng được nhận nó.

- Bài học về lòng sám hối chân thành: Nước mắt và những giọt dầu thơm của người phụ nữ là biểu hiện của một sự sám hối chân thành. Sự sám hối không chỉ là việc nhận ra lỗi lầm mà còn là việc quyết tâm thay đổi bản thân.

Bài học về ân sủng của Chúa: Chúa Giêsu đã nói: “Bà đã được tha nhiều, vì bà đã yêu mến nhiều.” Điều này mình chứng cho điều mà Thánh Phaolô đã quả quyết: Ở đâu tội lỗi đã lan tràn, ở đó ân sủng càng chứa chan gấp bội.” (Rm 5,20). Người phụ nữ này tội nhiều nhưng chị đã chân thành sám hối do đó chị xứng đáng được Chúa tha thứ nhiều.

Xin Chúa cho chúng ta biết noi gương người phụ nữ tội lỗi, đến với Chúa bằng một tấm lòng sám hối chân thành để xứng đáng được Chúa tha thứ. Xin cũng cho chúng ta đừng bao giờ lên án anh chị em mình khi thấy họ lầm lỗi như ông Simon biệt phái, nhưng biết bao dung tha thứ như Chúa đã yêu thương tha thứ cho ta. Amen.


Suy niệm 3:

Tin Mừng hôm nay trình thuật lại sự kiện Chúa Giêsu được mời đến nhà ông Simon, thuộc nhóm Pharisêu dùng bữa. Bất ngờ, trong bữa tiệc ấy, một người phụ nữ “tội lỗi” đã vào, quỳ dưới chân Chúa mà khóc, lấy tóc mà lau, hôn chân và xức dầu thơm lên chân Chúa. Một chuỗi hành động ấy đã làm xôn xao bữa tiệc. Ông Simon thì nghĩ thầm: “Nếu ông này là tiên tri thì đã biết bà ấy là người tội lỗi rồi.” Nhưng Chúa Giêsu cho ông thấy một sự thật: “Ai được tha nhiều thì yêu mến nhiều.”

Qua câu chuyện này, Chúa dạy chúng ta ba điều:

- Thứ nhất, hãy đến với Chúa trong khiêm nhường và sám hối.

Người phụ nữ không biện minh, không nói một lời, chỉ âm thầm khóc và phục vụ. Chính lòng sám hối ấy làm Chúa cảm động. Đó là mẫu gương cho mỗi chúng ta: tội lỗi có lớn mấy, chỉ cần chúng ta thật lòng trở về, Chúa sẽ tha thứ.

- Thứ hai, ơn tha thứ là khởi đầu của tình yêu mới.

Người phụ nữ được tha vì đã tin vào lòng thương xót. Chị đã đáp trả bằng một tình yêu sâu đậm. Còn chúng ta, mỗi lần xưng tội, mỗi lần lãnh nhận ơn tha thứ, chúng ta có đổi mới cuộc đời không? Có yêu mến và phục vụ nhiều hơn không?

- Thứ ba, đừng xét đoán người khác.

Ông Simon nhìn người phụ nữ qua quá khứ của chị; Chúa Giêsu nhìn chị qua ước muốn và con đường hoán cải của chị. Đôi khi chúng ta cũng xét đoán anh chị em mình. Hãy tập nhìn họ bằng ánh mắt của Chúa, ánh mắt của thương xót và hy vọng.

Cuối cùng Đức Giêsu nói với người phụ nữ: “Đức tin của chị đã cứu chị. Chị hãy đi bình an.” Bình an chính là quà tặng lớn nhất của người được tha thứ.

Xin Chúa cho mỗi chúng ta biết đến với Chúa trong khiêm nhường, sám hối, tin tưởng; để được tha thứ, được đổi mới và được bình an, trở nên người đem bình an đến cho người khác.


Suy niệm 4: 

Hai bài đọc Lời Chúa hôm nay đề cập đến hai khuôn mặt rất khác nhau: một Timôthê trẻ trung được thánh Phaolô nhắc nhở “đừng để ai khinh con còn trẻ”, nhưng hãy làm gương mẫu trong lời nói, cách cư xử, đức ái, đức tin và lòng trong sạch; và một người phụ nữ tội lỗi, không lời biện minh, chỉ âm thầm quỳ dưới chân Chúa Giêsu với nước mắt và hương thơm sám hối.

Cả hai hình ảnh trên chính là định hướng cho đời sống đức tin của chúng ta:

1. Bằng lối sống đẹp

Những lời khuyên của Thánh Phaolô dành cho Timôthê giúp ta hiểu rằng: Ai trong chúng ta cũng được mời gọi làm chứng nhân cho Chúa, dù còn trẻ hay đã lớn tuổi. Nhưng để làm chứng nhân cho Chúa cách hiệu quả không chỉ bằng lời giảng hay mà trên hết là ở đời sống đẹp. Đẹp ở lời nói chân thật, ở cách cư xử hiền hoà, ở tình yêu thương chân thành, ở đức tin kiên vững, và ở một tâm hồn trong sạch. Đó là cách tốt nhất để lan toả Tin Mừng của Chúa trong mọi thời đại.

2. Bằng lòng khiêm tốn và tình yêu lớn lao

Người phụ nữ tội lỗi đã không nói một lời, chỉ cúi xuống chân Chúa, khóc lóc và lấy tóc lau chân Ngài. Chính tình yêu chân thành, khiêm tốn và dám bước qua định kiến đã mở lòng chị đón nhận ơn tha thứ. Còn ông Pharisêu tuy giữ luật nhưng lại tự mãn, khép kín nên không cảm nhận được tình thương Chúa.

Bài Tin Mừng hôm nay nhắc chúng ta: không ai “xứng đáng” trước mặt Chúa; nhưng ai yêu mến nhiều, ai nhận mình yếu đuối và chạy đến với Chúa, thì sẽ được tha thứ nhiều.

Người đã được tha thứ thì cũng được mời gọi tha thứ, yêu thương và trở nên gương sáng cho người khác. Đây là cách cụ thể để chúng ta thực hiện lời thánh Phaolô: “Hãy chuyên tâm thực hành bổn phận… nhờ đó con sẽ cứu cả con lẫn những người nghe con” (1Tm 4,16).

Trong bối cảnh hôm nay, mỗi người chúng ta được mời gọi trở thành khí cụ của lòng thương xót: biết đón nhận người tội lỗi, nâng đỡ những người yếu đuối, kiên trì với người đang tập bước lại trên đường ngay.

Như vậy, lời Chúa hôm nay dạy chúng ta hai điều quan trọng: hãy làm gương mẫu trong đời sống đức tin như Timôthê, và hãy khiêm tốn, yêu mến, sám hối như người phụ nữ trong Tin Mừng. Sống như thế, chúng ta sẽ vừa được Chúa đổi mới, vừa trở nên khí cụ của lòng thương xót trong thế giới hôm nay.

Xin Chúa cho mỗi người chúng ta luôn biết chạy đến với Chúa bằng tâm hồn khiêm tốn và yêu mến, để được tha thứ và được đổi mới mỗi ngày. Amen.

 

Thứ sáu:  Lc 8,1-3

Suy niệm 1: 

Để thực thi sứ mạng loan báo niềm vui tin mừng đến muôn dân, Chúa Giêsu luôn cần đến sự cộng tác của mọi người, thuộc mọi thành phần.

Tin Mừng hôm nay cho chúng ta biết ngoài sự cộng tác của các Tông đồ, còn có một thành phần đặc biệt cùng đồng hành với Chúa Giêsu trên bước đường rao giảng Tin mừng. Đó là những người Phụ nữ. Xin cho chúng ta biết ý thức tích cực góp phần cộng tác cùng với Chúa và GH trong sứ vụ loan báo tin mừng.

Khi nói về người phụ nữ, quan niệm của người Do Thái thời Chúa Giêsu cũng giống như quan niệm của người Việt Nam chúng ta trước đây, đó là trọng nam khinh nữ "nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô". Người phụ nữ thời Chúa Giêsu bị xem là thành phần thấp kém trong xã hội. Tiếng nói hay việc làm của họ không được xã hội lắng nghe và đề cao. Trong mắt đàn ông, người phụ nữ luôn bị xem thường. Xã hội thời bấy giờ cho rằng đã là người phụ nữ thì buộc phải tuyệt đối tuân giữ những chuẩn mực đạo đức là: "tam tòng tứ đức"; hay nói cách khác, họ phải là người phụ nữ của gia đình.

Nhưng ngày nay với xã hội tiến bộ, cái nhìn về người phụ nữ đã được cởi mở hơn. Xã hội cho rằng một người phụ nữ có giá trị thật sự là người phụ nữ biết kết hợp hài hoà giữa hiện đại và truyền thống, giữa gia đình và xã hội. Nghĩa là vừa phải biết chu toàn tốt bổn phận gia đình, đồng thời cũng phải dám bước ra bên ngoài để tham gia tích cực vào các công việc xã hội.

Nói như vậy thì từ lâu Chúa Giêsu đã có cái nhìn và quan niệm về người phụ nữ rất hiện đại. Chính vì thế mà Ngài đã không hề khinh chê những sự đóng góp nơi những người phụ nữ. Ngài đã sẵn lòng để cho họ đồng hành và tham gia với Ngài trên hành trình rao giảng Tin mừng.

Cái nhìn của Chúa Giêsu là cái nhìn của dung hòa, bao dung với hết mọi người. Ngài luôn trân quý sự tham gia của mọi thành phần xã hội vào ích lợi chung, nhất là trong sứ mạng phục vụ loan báo Tin mừng tình thương.

Xin cho mọi người chúng ta ý thức được tầm quan trọng của sứ vụ loan báo Tin mừng mà tích cực cộng tác với Chúa với hết khả năng của mình với niềm hy vọng Tin mừng cứu độ của Chúa được lan toả đến mọi người.

 

Suy niệm 2:

Tin Mừng hôm nay trình thuật lại cuộc hành trình rao giảng của Chúa Giê-su và những người cùng đồng hành với Người. Trong đó, có sự tham gia rất đặc biệt của các chị em phụ nữ. Họ không chỉ là những người đồng hành mà còn là những người phục vụ, đóng góp tích cực vào sứ vụ loan báo Tin Mừng.

Qua đó, Chúa Giêsu muốn nói với chúng ta nhiều điều:

- Chúa Giê-su cho thấy sự bình đẳng giữa nam và nữ, khi mời gọi các phụ nữ đồng hành cùng Người.

- Các phụ nữ không chỉ là những người thụ động mà còn là những người tham gia tích cực vào sứ mạng loan báo Tin Mừng, qua việc hy sinh cả tài sản của mình để phục vụ cho sứ mạng này.

- Sự hiện diện của các phụ nữ cho thấy rằng mọi người, bất kể giới tính, đều được Chúa mời gọi tham gia vào công cuộc loan báo Tin Mừng.

* Vì thế, chúng ta cần lưu ý:

- Phải luôn tôn trọng và đánh giá cao vai trò của phụ nữ trong gia đình, Giáo hội và xã hội.

- Phải luôn ý thức mình được Thiên Chúa mời gọi để sống tinh thần phục vụ. Nên hãy tận dụng những tài năng và khả năng Chúa ban mà hết lòng phục vụ Chúa và giúp đỡ những người xung quanh.

- Phải luôn cố gắng xây dựng một cộng đoàn hiệp nhất, nơi ấy mọi người được tôn trọng và yêu thương.

Xin cho chúng ta biết sống tinh thần hy sinh phục vụ và nhiệt tình tham gia vào sứ vụ loan báo Tin Mừng theo gương các người nữ đạo đức mà Tin Mừng hôm nay nói đến. Xin Chúa cũng cho chúng ta có một trái tim rộng mở để đón nhận mọi người, bất kể họ là ai. Amen.


Thứ bảy: Lc 8,4-15

Nhớ Thánh An-rê Kim Tê-gon, linh mục, Thánh Phaolô Chong Ha-sang và các bạn, tử đạo.

KỶ NIỆM 70 NĂM NGÀY THÀNH LẬP GIÁO PHẬN CẦN THƠ (1955-2025)

Suy niệm 1:

Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu sánh ví tâm hồn chúng ta như là mảnh đất, và rất mong cho mảnh đất ấy chuẩn thật sẵn sàng để hạt giống Lời Chúa gieo vào đơm hoa kết trái dồi dào.

Dụ ngôn người gieo giống mà Chúa Giêsu nói đến hôm nay rất quen thuộc và gần gũi với người dân chúng ta.

- Hình ảnh người gieo hạt đó chính là Thiên Chúa.

- Hạt giống chính là Đức Kitô (Lời Chúa).

- Mảnh đất là tâm hồn của mỗi chúng ta.

Thiên Chúa thì luôn quảng đại và hào phóng sẵn sàng gieo hạt giống Lời Ngài khắp mọi nơi và vào trong mọi tâm hồn. Hạt giống Lời Chúa thì luôn mang mầm sự sống tốt lành, có khả năng trổ sinh dồi dào hoa trái. Nhưng kết quả có sinh được nhiều hoa trái hay không lại còn tùy thuộc rất nhiều vào tâm hồn của mỗi chúng ta.

Mong rằng tâm hồn của mỗi người chúng ta không trở nên chai lì như đất vệ đường, cũng đừng cứng cỏi như loại sỏi đá hay bị vướng bận như đất đầy cỏ dại; mà là mảnh đất tơi tốt để hạt giống Lời Chúa có cơ mai đâm chồi nẩy lộc, trổ sinh nhiều hoa trái tốt lành mang đến ích lợi cho mình và cho mọi người.

 

Suy niệm 2:

Trong số những vị anh hùng xây dựng Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ, phải kể đến Benjamin Franklin, tạ thế năm 1790. Ông là một văn sĩ, nhà ấn loát và xuất bản; lại còn là một nhà phát minh, một khoa học gia, thương gia và nhà ngoại giao.

Một hôm, ông nhận được món quà từ Ấn độ. Đó là một cây chổi bông lau. Nhìn cây chổi, ông thấy có vài hạt còn dính lại ở đó, ông đã nhặt ra và lấy đem gieo, thế là hạt giống nảy mầm, sinh hoa kết hạt. Tới mùa gặt, ông lại lấy những hạt giống đó đem phân phát cho các bạn bè xóm ngõ.

Tất cả đều đem gieo, và chẳng bao lâu, Hoa Kỳ đã có một kỹ nghệ làm chổi bông lau phát đạt rải rác khắp nơi trong quốc gia. Đó cũng là nhờ Benjamin đã có sáng kiến, biết lợi dụng vài hạt giống nhỏ mọn.

Tin Mừng hôm nay thuật lại cho chúng ta dụ ngôn về người gieo giống. Trước hết, cần lưu ý đến sự khác biệt giữa dụ ngôn và những lời giải thích dụ ngôn.

- Khi kể dụ ngôn, Chúa Giêsu xem ra nhấn mạnh đến sự hiệu nghiệm của hạt giống hay đúng hơn sự thành công của người gieo giống: có hạt rơi bên vệ đường, có hạt rơi trên đá, có hạt rơi vào bụi gai, nhưng cũng có hạt rơi trên đất tốt và sinh hoa kết quả gấp trăm.

- Còn khi giải thích dụ ngôn cho các môn đệ, Chúa Giêsu như muốn nhấn mạnh đến thái độ cộng tác của con người để làm cho Lời Chúa được sinh hoa kết quả.

Thật ra, hai khía cạnh này không đối nghịch nhau, nhưng được tổng hợp để diễn tả thực tại phong phú của mầu nhiệm Nước Thiên Chúa. Nước Thiên Chúa chắc chắn được phát triển, nhưng phần cộng tác của con người trong việc phát triển Nước Chúa cũng không thể bỏ qua được.

Tâm hồn mỗi người là một thửa ruộng, và không có thửa ruộng nào vô ích. Thiên Chúa sẽ gieo hạt giống Lời Chúa vào mỗi tâm hồn không loại trừ. Việc gieo Lời Chúa lúc nào cũng dồi dào phong phú, còn phía chúng ta, chúng ta sẽ đón nhận Lời Chúa với thái độ nào?

Theo bài Tin Mừng, Đức Giêsu đã phân chia thành 4 loại đất mà người nông phu gieo hạt giống. Bốn loại đất ấy tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Thiên Chúa:

- Đất vệ đường: những kẻ chẳng tha thiết gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị quỷ dữ cướp đi.

- Đất lẫn sỏi đá: những người mau mắn đón nhận Lời Chúa nhưng không quý chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó là bỏ cuộc.

- Đất có nhiều gai: những người cũng đón nhận Lời Chúa, nhưng điều họ quan tâm hơn là những đam mê, vui thú, của cải... Các thứ sau này như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa bị chết nghẹt.

- Đất tốt: những người sốt sắng đón nghe Lời Chúa, ghi sâu vào trong tâm hồn và quảng đại đem ra thi hành trong cuộc sống.

Nhờ nghe Lời Chúa, dân thành Ninivê ăn năn trở lại và được cứu rỗi.

Nhờ nghe Lời Chúa, vua Đavít bắt đầu nhận thấy tội lỗi nặng nề của mình và ăn năn thống hối, trở thành một vị vua thánh thiện.

Nhờ nghe Lời Chúa, Augustinô bắt đầu xấu hổ về những tội mình đã phạm hồi còn trẻ, ăn năn hối cải, trở lại với Chúa, và trở thành một vị giám mục thông thái, thánh thiện.

Nhờ nghe Lời Chúa, Phanxicô Xaviê đã từ bỏ những đeo đuổi vinh sang trần tục, ra đi làm việc tông đồ để trở thành một trong những nhà truyền giáo danh tiếng nhất của Giáo hội. (St)

 

CHÚA NHẬT XXV THƯỜNG NIÊN-NĂM C

KÍNH THÁNH MÁT-THÊU TÔNG ĐỒ, TÁC GIẢ SÁCH TIN MỪNG

Ep 4,1-7.11-13; Mt 9,9-13

Suy niệm 1: 

Cùng với GH hôm nay chúng ta mừng kính thánh Mat-thêu tông đồ, tác giả tin mừng. Cuộc đời và ơn gọi của Mat-thêu được biến đổi ngay từ khoảnh khắc ông bắt gặp được ánh mắt cảm thông và nhân từ của Chúa Giêsu. 

Chúa luôn nhìn chúng ta với ánh mắt cảm thông và đầy yêu thương. Xin cho chúng ta cảm nhận được tình yêu của Chúa để mau mắn thay đổi đời sống, sẵn sàng từ bỏ những lợi lộc trần gian mà tích cực bước theo Chúa trên mọi nẻo đường theo gương của Thánh Mat-thêu tông đồ.

Mat-thêu là một trong số 12 tông đồ của Chúa Giêsu, ngài là tác giả của một trong ba quyển Tin mừng nhất lãm. Tuy nhiên khi đọc Thánh kinh ta lại không thấy nói nhiều về ngài. Ta chỉ biết ngài còn có là Lê-vi, làm nghề thu thuế, sống ở Ca-phar-na-um. Sau khi được Chúa Giêsu kêu gọi, ông bỏ lại tất cả để đi theo làm môn đệ Chúa Giêsu. 

Theo lưu truyền thì sau ngày lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống, ông ra đi và rao giảng Tin mừng cho người Do Thái tại Pa-les-tin ở vùng đất Ê-thi-ô-pi, Ba tư…  Sau đó chịu tử đạo ở Ê-thi-ô-pi. 

Sau này dưới sự hướng dẫn và tác động của Chúa Thánh Thần, tông đồ Mat-thêu đã ghi lại những hoạt động, lời giảng dạy và lối sống của Chúa Giêsu thành quyển Tin mừng vào khoảng năm 60.

Bài Tin Mừng được trích đọc hôm nay nhấn mạnh 2 điều: 

- Lòng thương xót của Đức Giêsu. 

- Sự đáp trả nhanh chóng của Lê-vi, người thu thuế tội lỗi.

1. Lòng thương xót của Đức Giêsu 

Nếu mọi người trong xã hội Do Thái thời bấy giờ có cái nhìn khinh bỉ và xa lánh về những người làm nghề thu thuế vì cho rằng những người làm nghề này phạm vào 2 tội công khai không thể tha thứ được, đó là: 

- Cộng tác với đế quốc Rôma để bóc lột dân tộc mình; 

- Lấy thuế vượt mức quy định để tư lợi cho mình. 

Nhưng hôm nay Lê-vi đã được Đức Giêsu chinh phục, bởi lẽ ông đã cảm nhận được ánh mắt đầy nhân từ và yêu thương của Đức Giêsu, khi đi ngang qua bàn thu thuế của ông. Bất ngờ hơn nữa là Đức Giêsu lại dành cho ông một sự tin tưởng và kỳ vọng qua lời mời gọi dấn bước theo Ngài.

2. Sự đáp trả nhanh chóng của Lê-vi tội lỗi 

Cảm nhận trước tình yêu và sự tin tưởng của Chúa Giêsu, Mat-thêu đã lập tức đứng dậy đi theo Chúa, sẵn sàng bỏ lại tất cả: gia đình, tình thân, của cải vật chất, ngay cả cái nghề đang gặt hái ra tiền để bước theo Chúa, dẫu cho phía trước cuộc đời có phải đối mặt với nhiều gian lao thử thách. Điều này cho thấy tận thâm tâm Mat-thêu từ lâu đã mong muốn có được cơ hội thuận lợi đổi đời. Và cơ hội ấy hôm nay đã đến với ông qua ánh mắt nhân từ và tin tưởng của Chúa Giêsu dành cho ông. Thế là ông lập tức nắm lấy cơ hội ấy bỏ lại tất cả để bước theo Chúa.

Xin Chúa cho chúng ta cảm nhận được ánh mắt đầy yêu thương của Chúa Giêsu qua cuộc sống hàng ngày, cũng như nghe được lời mời gọi chân tình của Người mà can đảm từ bỏ những đam mê dục vọng, ham muốn bất chính, tính hư tật xấu và tội lỗi...mà sẵn sàng dấn bước theo Chúa đến cùng trong ơn gọi và sứ mạng làm chứng nhân Tin mừng tình thương của Chúa theo gương Thánh Mat-thêu Tông đồ.

 

Suy niệm 2: CUỘC ĐỜI VÀ SỨ MẠNG CỦA THÁNH MATTHÊU

Thánh Matthêu là một trong mười hai tông đồ của Chúa Giêsu, và là tác giả của Tin Mừng thứ nhất trong Tân Ước. Cuộc đời của ngài là một minh chứng hùng hồn về tình yêu thương và ơn gọi của Thiên Chúa, đồng thời cũng là nguồn cảm hứng cho biết bao thế hệ tín hữu.

1. Từ một người thu thuế...

Trước khi trở thành tông đồ, Matthêu là một người thu thuế. Trong xã hội Do Thái thời đó, người thu thuế thường bị khinh thường vì họ làm việc cho người La Mã, đế quốc chiếm đóng. Họ bị coi là những kẻ bóc lột đồng bào, tham lam và không đáng tin cậy.

... đến một tông đồ của Chúa Giêsu

Tuy nhiên, Chúa Giêsu đã nhìn thấy ở Matthêu một con người có tấm lòng tốt và sẵn sàng thay đổi. Ngài đã gọi Matthêu ra khỏi chốn thu thuế và mời gọi ông theo mình. Matthêu đã không ngần ngại bỏ lại tất cả để theo Chúa Giêsu, trở thành một trong những môn đệ thân tín nhất của Ngài.

2. Sứ mạng loan báo Tin Mừng

Sau khi Chúa Giêsu phục sinh, Matthêu đã được ban cho sứ mệnh loan báo Tin Mừng cho mọi người. Ngài đã viết Tin Mừng Matthêu, một tác phẩm có giá trị vô cùng to lớn đối với Giáo hội. Trong Tin Mừng này, Matthêu nhấn mạnh đến Chúa Giêsu là Đấng Mêsia đã được loan báo trong Cựu Ước. Ngài trình bày Chúa Giêsu như một vị Vua, nhưng không phải là một vị vua trần thế mà là Vua của các tâm hồn.

3. Những điểm nổi bật trong Tin Mừng Matthêu:

- Giáo hội là cộng đoàn của những người được cứu độ: Matthêu nhấn mạnh đến việc xây dựng Giáo hội và vai trò của mỗi người trong cộng đoàn này.

- Chúa Giêsu là Đấng lập giao ước mới: Ngài trình bày Chúa Giêsu là Đấng đã hoàn thành Luật Mô-sê và lập ra một giao ước mới dựa trên tình yêu thương và ơn sủng.

- Dành cho cộng đoàn Do Thái: Tin Mừng Matthêu được viết chủ yếu dành cho cộng đoàn Do Thái, vì vậy nó chứa đựng nhiều trích dẫn từ Cựu Ước và nhấn mạnh đến sự liên tục giữa Cựu Ước và Tân Ước.

4. Bài học cho chúng ta:

Cuộc đời của Thánh Matthêu mang đến cho chúng ta nhiều bài học quý giá:

- Lòng thương xót của Thiên Chúa: Dù chúng ta là ai, đã từng làm gì, Thiên Chúa luôn sẵn lòng tha thứ và đón nhận chúng ta.

- Ơn gọi của mỗi người: Mỗi người đều có một ơn gọi riêng biệt trong cuộc đời. Chúng ta cần lắng nghe tiếng gọi của Chúa để sống một cuộc đời có ý nghĩa.

- Sẵn sàng từ bỏ để theo Chúa: Để theo Chúa, chúng ta cần sẵn sàng từ bỏ những gì mình đang có, kể cả những thứ mình yêu quý nhất.

Thánh Matthêu là một tấm gương sáng về đức tin và lòng nhiệt thành. Cuộc đời của ngài cho chúng ta thấy rằng, bất kể quá khứ ra sao, mỗi người đều có cơ hội để bắt đầu lại và sống một cuộc đời mới trong Chúa.

 

Suy niệm 3: KÊU GỌI NGƯỜI TỘI LỖI

Người làm công lau kiếng mà chỉ nhận lau những tấm kiếng sạch thì quả là một người đãng trí, một cơ quan từ thiện bác ái mà chỉ đi giúp cho những người giàu có thì quả là một trò hề đáng trách; một nhà thương mà chỉ nhận săn sóc cho người mạnh khỏe thì quả thật là một nhà thương không thể nào chấp nhận được.

Bài Phúc Âm hôm nay kể lại việc Chúa Giêsu kêu gọi người thu thuế tội lỗi tên là Lê-vi (sau này là tông đồ Mátthêu) theo Chúa, nhắc chúng ta nhớ đến sự thật là: Chúa Giêsu không còn là Chúa, là Ðấng cứu thế nữa, nếu Ngài chỉ muốn tiếp xúc với những con người tự phụ cho mình là công chính mà không cần đến Thiên Chúa.

Lời xác nhận của Chúa Giêsu không ngừng vang dội và mang lại hy vọng cho chúng ta là những con người bất toàn. Bởi lẽ không ai là người công chính hoàn toàn vô tội trước nhan Thiên Chúa, đến độ không cần tới ân sủng và tình thương Thiên Chúa. 

Tuy nhiên cho dẫu Thiên Chúa là Ðấng nhân từ hay thương xót, giàu lòng từ ái, chậm bất bình và hết sức khoan dung, nhưng chúng ta cũng đừng vì đó mà lạm dụng tình thương của Ngài mà ngồi lì trong tật xấu, trong những tội lỗi của mình.

Chúa Giêsu kêu gọi người tội lỗi để chữa lành, để đưa họ ra khỏi cảnh nô lệ tội lỗi, được sống trong tự do đích thật của những con cái Thiên Chúa. Chỉ mình Chúa là Ðấng yêu thương vô cùng và quyền năng vô biên mới có thể đối xử đại lượng được như vậy với những tật xấu, những tội lỗi của con người chúng ta.

Chúng ta hãy cảm tạ Chúa vì đã thương ta, đã cho ta có nhiều dịp canh tân đời sống. Xin cho chúng ta khiêm tốn mở rộng tâm hồn đón nhận sự tha thứ của Chúa và cũng đừng có thái độ giả hình hẹp hòi muốn Chúa trừng phạt thẳng tay những anh em tội lỗi chung quanh ta, không phải vì chúng ta sốt sắng muốn bảo vệ Chúa nhưng có thể là vì chúng ta ganh tị muốn trả thù anh chị em, không muốn anh chị em được ơn ăn năn trở lại và đón nhận sự tha thứ của Chúa. 

Xin cho chúng ta có được tâm hồn quảng đại như Chúa, biết vui mừng với Chúa vì người anh chị em đã xa lìa Chúa nay được ơn ăn năn trở về.

Xin tình thương đầy sức mạnh tha thứ của Chúa tác động nơi tâm hồn ta và nơi trái tim mọi người. (St)

 

* TÌM HIỂU THÁNH MAT-THÊU TÔNG ĐỒ, TÁC GIẢ TIN MỪNG

Ðây là sách Phúc Âm xuất hiện trước nhất, được viết khoảng giữa năm 70 và 75 sau công lịch. Thánh Matthêu có ý viết cho những người Do Thái trở lại để củng cố đức tin cho họ. Người nhấn mạnh rằng:

- Chúa Giêsu thực hiện nơi bản thân Chúa mọi lời tiên tri đã chép trong sách Cựu Ước. Người Do Thái trở lại đạo Chúa Kitô không phải từ bỏ kho tàng thiêng liêng của dân được chọn, người ấy vẫn tìm được trong Phúc Âm những gì làm cho mình thêm vinh quang, trong sạch và hoàn hảo.

01. Thánh Matthêu là ai?

- Matthêu là một trong nhóm 12 tông đồ. Ngài là nhân viên thu thuế, được Chúa Giêsu gọi lúc ngồi ở bàn thu thuế. Theo Pa-pi-as (Giám Mục thành Hieropôlis khoảng năm 138) thì Matthêu cũng được gọi là Lêvi, đã soạn Phúc Âm bằng tiếng A-ram, nhưng bản đó đã bị thất lạc. Hiện người ta chỉ tìm được những bản bằng tiếng Hy Lạp.

02. Thánh Matthêu nhắm mục đích gì và nhắm vào thành phần thính giả nào khi viết Phúc Âm?

- Thánh Matthêu trích dẫn Cựu Ước rất nhiều trong Phúc Âm của ngài, nhằm mục đích chứng minh Chúa Giêsu Nagiarét chính là Ðấng Messia Thiên Chúa đã hứa: và như thế ngài nhắm vào số thính giả người Do Thái.

03. Phúc Âm của ngài được viết khoảng năm nào?

- Khoảng năm 75 sau Chúa Giáng Sinh.

04. Thánh Matthêu viết Phúc Âm tại đâu?

- Theo truyền tụng thì thánh Matthêu đã rao giảng và làm việc tại Antioch, có lẽ tại đây ngài đã soạn Phúc Âm.

05. Thánh Matthêu đã dùng Cựu Ước để minh chứng Ðức Giêsu là Ðấng Messia như thế nào?

- Ngài chứng minh Chúa Giêsu là con vua Ða-vít, thuộc dòng dõi Abraham, đến để tái lập vương quốc Ða-vít mà thánh vịnh 72 đề cập tới việc các vua chúa trần gian tới bái lạy Chúa Hài Ðồng. Mãi sau này, vào thế kỷ thứ 8 tên ba vị đó mới được xác định là Gasparê, Melchior và Balthazar.

- Gia đình thánh gia trốn qua Ai Cập để ứng nghiệm lời tiên tri Hôsêa: "Từ Ai Cập ta đã gọi con Ta về."

- Việc Giuđa ném trả 30 đồng tiền bán Chúa vào đền thờ, các thượng tế và niên trưởng đã lấy bạc ấy mà tậu ruộng của người thợ gốm, là ứng nghiệm lời ngôn sứ Giêrêmia: “Họ đã lượm lấy ba mươi đồng bạc, tức là cái giá mà một số con cái Itraen đã đặt khi đánh giá Người. Và họ lấy số bạc đó mà mua “Thửa Ruộng Ông Thợ Gốm”, theo những điều Đức Chúa đã truyền cho tôi.”

06. Trình bày vắn tắt bố cục nội dung Phúc Âm Thánh Matthêu?

- Phúc Âm Thánh Matthêu co thể được chia ra thành 4 phần:

- Chương 1-2 nói về Tin Mừng thời niên thiếu của Chúa Giêsu.

- Chương 3-18 đề cập tới sứ vụ của Chúa Giêsu tại Galilê.

- Chương 19-25 nói về sứ vụ của Chúa Giêsu tại Giêrusalem.

- Chương 26-28 tường thuật về cuộc thương khó và phục sinh của Chúa Giêsu.

07. Thánh Matthêu nói gì về cuộc thương khó và sống lại của Chúa Giêsu?

- Trong ba chương 26-28 ngài đề cập tới một số điểm riêng biệt như:

- Cái chết của Giuđa, môn đồ bội phản.

- Sự kiện vợ của tổng trấn Philatô can gián chồng trong việc kết án Chúa Giêsu.

- Sau khi Chúa Giêsu phục sinh, nhiều vị thánh đã an nghỉ sống lại vào thành...

- Việc mua chuộc lính canh mộ...

08. Phúc Âm theo Thánh Matthêu có những đặc điểm nào?

- Ngài trình bày giáo huấn qua năm bài diễn từ.

- Ngài trình bày theo cặp ba và cặp bảy.

- Minh chứng những gì Cựu Ước đã nói đều được thực hiện.

- Phúc Âm ngài mang nhiều chiều kích Hội Thánh.

09. Kể 5 bài diễn từ của Chúa Giêsu mà Thánh Matthêu đã ghi lại?

- Bài giảng trên núi (chương 5-7)

- Sứ vụ trao cho 12 tông đồ (chương 10)

- Các dụ ngôn về nước trời (chương 13)

- Ðịa vị cao nhất và sự tha thứ (chương 18)

- Diễn từ chung luận (chương 24-25)

10. Lễ Thánh Matthêu được Giáo Hội mừng kính vào ngày nào?

- Ngày 21-9 dưới tước hiệu tông đồ thánh sử.

(Nguồn: tinmung.net)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

  G IÁO PHẬN CẦN THƠ HỘI ĐỒNG MỤC VỤ - BAN PHỤNG VỤ CÁC VIỆC THỰC HÀNH PHỤNG VỤ CẦN THỐNG NHẤT Dựa theo Quy Chế Sách Lễ Roma năm 2002 ...