SUY NIỆM LỜI CHÚA TUẦN VI THƯỜNG NIÊN
Lm. Nguyệt Giang
CHÚA NHẬT VI THƯỜNG NIÊN B
Lv 13, 1-2.44-46; 1 Cr 10, 31-11,1; Mt 25,
14-30
Tin mừng hôm nay
trình thuật lại phép lạ Chúa Giêsu cứu chữa cho người bị bệnh cùi được lành
sạch, nhờ vào lời kêu xin tha thiết đầy tin tưởng của anh ta.
Chắc trong chúng ta
không ai mắc bệnh cùi thể xác, nhưng chắc gì chúng ta không mắc bệnh tâm hồn
bởi do chính tính hư tật xấu và tội lỗi gây nên. Bệnh cùi tâm hồn khó thấy vì
ẩn bên trong nhưng nó lại rất nguy hiểm, có nguy cơ giết chết cuộc đời của ta
không chỉ đời này mà cả đời sau nữa. Nên trong thánh lễ hôm nay, ta hãy mạnh
dạn tin tưởng kêu xin Chúa thương chữa lành căn bệnh cùi ẩn sâu trong tâm hồn
ta.
Người mắc bệnh cùi
thời Chúa Giêsu phải chịu nhiều đau khổ:
1. Đau về thể xác
Vì không có thuốc
chữa trị, nên bệnh cùi hành hạ thân xác rất nhức nhối. Vi trùng cùi Hansen ăn
vào da thịt dần mòn làm lỡ loét mặt mày, tay chân đau buốt. Gân cốt tay chân
thường bị co vấp lại, không còn khả năng làm việc như người bình thường. Tình
cảnh họ rất là đau thương.
2. Khổ về tâm hồn
Quan niệm bệnh là do
tội lỗi lỗi gây nên, cùi là bệnh nặng chứng tỏ tội của người cùi phải rất
nhiều. Nên Người cùi bị mọi người xem thường, khinh bỉ và xa lánh vì sợ lây uế.
Người cùi phải sống tách biệt với cộng đồng vì xã hội đẩy họ ra bên lề cuộc
sống. Người bị bệnh cùi luôn phải sống nhờ người khác và bị xem là thành phần
ăn bám xã hội. Thật chua xót!
Việc Chúa Giêsu chữa
lành bệnh cùi chứng tỏ Ngài là Thiên Chúa quyền năng và giàu lòng thương yêu.
Việc Chúa Giêsu chữ lành bệnh cùi đồng nghĩa với việc Chúa phục hồi phẩm giá
làm người của họ, trả lại cho họ tình trạng tốt đẹp thuở ban đầu mà Chúa đã tác
tạo. Việc Chúa chữa lành bệnh cùi cho họ là lời mời gọi mọi người hãy mở rộng
vòng tay đón nhận nhau trong tình anh em, dù họ là ai. Việc Chúa chữa lành bệnh
cùi cũng chính là mời gọi tha thiết đối với những ai đang mang nặng những nỗi đau
về thể xác hay những vết thương nơi tâm hồn hãy mạnh dạn đến với Chúa để kêu
xin ơn cứu chữa của Ngài; và hãy can đảm hòa nhập với cộng đồng xã hội để có
được niềm vui, nguồn an ủi.
Có lẽ chúng ta không
mắc phải bệnh cùi về thể lý, vì ngày nay đã có thuốc đặc trị. Nhưng rất có thể
chúng ta lại mắc phải bệnh cùi về tâm linh. Cùi tâm linh là khi chúng ta vô ơn
đối với Thiên Chúa. Sống xa cách Chúa, không quan tâm đến thánh lễ Chúa nhựt,
không còn biết cám ơn Chúa qua giờ kinh sáng-tối nơi gia đình, không để tâm học
hỏi Thánh kinh và giáo lý….Cùi tâm linh là khi chúng ta tự tách rời khỏi anh em
trong các sinh hoạt của họ đạo. Có thể vì mặc cảm hay vì tự cao mà ta sống cu
ki một mình, không còn khả năng hòa nhập với cộng đoàn họ đạo. Cùi tâm linh là
khi chúng ta vô tâm, thờ ơ, dửng dưng, ích kỷ, tư lợi mà không biết chạnh lòng
thương trước nỗi đau của người khác. Sự Những thứ đó chính là những chứng bệnh
cùi về tâm linhnguy hiểm.
Vậy mỗi người chúng
ta hãy ý thức về bệnh cùi tâm linh của mình và xin Chúa cứu chữa. Xin Chúa cho
chúng con biết khiêm tốn nhận ra bệnh tình nguy hiểm đang mang trong người. Và
xin Chúa thương cứu chữa cho lành sạch: “Lạy Thầy Giêsu, xin dủ lòng
thương chúng tôi!”.
* MỒNG HAI TẾT: KÍNH
NHỚ TỔ TIÊN ÔNG BÀ CHA MẸ
(Ngày Quốc Tế Bệnh Nhân)
Hc 44,1.10-15; Ep
6,1-4.18-23; Mt 15,1-6
Có một câu chuyện về
tình mẹ rất đẹp được kể lại trong “Sự Tích Cây Vú Sữa” như sau:
Ngày xưa, ở vùng Lái
Thiêu (thuộc tỉnh Sông Bé) có hai mẹ con sống đơn chiếc bên nhau. Thương con
trai mồ côi bố, người mẹ hết sức cưng chiều con. Vì quá nuông chiều, cậu bé trở
nên nghịch phá và ham chơi.
Một ngày kia, vì phá
phách, bị mẹ quở mắng, cậu bé bỏ nhà ra đi. Cậu đi lang thang hết ngày này sang
ngày khác, ai cho cái gì thì ăn cái ấy.
Một hôm, cậu quyết
tâm trở về với mẹ. Sau bao ngày lặn lội, cậu cũng về tới nhà. Cảnh vật còn
nguyên, nhưng mẹ cậu thì không còn nữa. Cậu bé đâu có biết rằng mẹ cậu vì mong
mãi con không về nên đã sinh bệnh rồi chết, hóa thành một cây xanh.
Cậu bé gọi hoài, gọi
mãi không thấy mẹ. Cậu chỉ biết ôm lấy cây xanh mà khóc. Bỗng cây xanh run rẩy
và rơi xuống một trái to, da căng mịn và xanh óng ánh.
Vừa đói, vừa mệt,
cậu bé đưa quả lên rồi cắn một miếng, dòng sữa trắng trong quả trào ra, như
dòng sữa mẹ thật thơm ngon.
Vỏ cây xù xì như bàn
tay lam lũ của mẹ, lá cây một mặt xanh bóng, một mặt đỏ hoe như mắt mẹ khóc chờ
con. Mẹ không còn nữa, nhưng mẹ vẫn đứng đó để nuôi con bằng dòng sữa mẹ ngọt
ngào.
Từ đó, người ta gọi
cây xanh ấy là cây vú sữa, để tưởng nhớ đến tình mẹ thiêng liêng và cao cả.
Không lời lẽ nào có
thể diễn tả hết tình mẹ tình cha; cũng không bút mực nào có thể tát cạn được
công cha nghĩa mẹ. Bởi lẽ :
“Công cha như núi
ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở
ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng
mênh mông,
Cù lao chín chữ, ghi
lòng con ơi!”.
Chính vì thế mà
trong những ngày tết GH không quên nhắc chúng ta nhớ đến cội nguồn gốc rễ của
mình qua việc kính nhớ tổ tiên ông bà cha mẹ.
Người Việt Nam chúng
ta rất coi trọng chữ hiếu và luôn đặt nó lên hàng đầu. Chữ hiếu đó được người
Việt chúng ta biểu lộ qua nhiều cách thế khác nhau:
- Trong lòng thì
hằng ghi tâm khắc cốt công ơn sinh thành, dưỡng dục của tổ tiên, ông bà cha mẹ.
Và ai cũng đều ý thức được rằng các ngài chính là nguồn gốc và là mối dây linh
thiêng, huyền nhiệm liên kết tất cả mọi con cháu lại thành một giòng tộc.
- Bên ngoài thì
thường xuyên thăm hỏi, an ủi, chăm sóc sức khỏe, tặng quà, và quy tụ lại với
nhau chung quanh các ngài để biểu lộ lòng tôn kính, biết ơn và yêu mến. Còn khi
các ngài khuất bóng, thì con cháu không quên làm giỗ kỵ, tết nhất thì thắp
nhang, cúng hoa quả, bánh mứt đầy ắp để tưởng nhớ và khấn cầu. Nhất là trong
những ngày Thanh minh, ngày giỗ con cháu thường ra viếng mộ, quét dọn và trang
hoàng lại mộ phần của các ngài cho khang trang, sạch đẹp.
- Riêng với người
Công giáo, mẹ Giáo Hội còn nhắc nhở con cái mình dành đặc biệt ngày Mùng Hai
Tết để hướng về tổ tiên ông bà cha mẹ mà tỏ lòng thảo hiếu. Vì trong 10 điều
răn Thiên Chúa phán dạy, 3 điều răn đầu thì nói đến bổn phận của con người đối
với thiên Chúa, nhưng liền ngay đó, điều răn thứ bốn Chúa dạy chúng ta phải
thảo kính ông bà cha mẹ. Đây không phải là lời khuyên mà là một điều luật nên
buộc chúng ta phải thi hành, ai không thi hành thì phạm tội chứ không chỉ là
phạm lỗi bình thường.
Để giúp chúng ta thể
hiện lòng hiếu thảo ấy cho đúng ý muốn của Chúa, sách giáo lý công giáo cũng đã
chỉ cho chúng ta phải hiếu thảo như thế nào. Đó là phải yêu mến, biết ơn, vâng
lời và giúp đỡ các ngài khi còn sống cũng như đã qua đời.
- Đặc biệt, trong 3
bài đọc lời Chúa hôm nay đều nhấn mạnh đến lòng hiếu thảo:
Bài đọc 1, sách Huấn
ca đã đề cập đến lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ. Theo tác giả Ben
Sira, lòng hiếu thảo đối với cha mẹ đem lại nhiều lợi ích:
- Được đền bù tội
lỗi.
- Được con cái cháu
chắt thảo hiếu lại.
- Sẽ được Chúa nhận
lời.
Bài đọc 2, thư gửi
cho tín hữu Ephêsô, thánh Phaolô khuyên bảo con cái: “Kẻ làm con, hãy vâng lời
cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Hãy tôn kính cha mẹ. Đó
là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa: để ngươi được hạnh phúc và hưởng thọ
trên mặt đất này”(Ep 6,1-3).
Còn bài Tin mừng,
Chúa Giêsu xác quyết lại điều răn thứ bốn mà TC đã truyền dạy khi xưa. Và Người
cũng lên án mạnh mẽ những kẻ nào dám sống bất hiếu đối với ông bà, cha mẹ của
mình: “Ngươi hãy thờ cha kính mẹ. Kẻ nào nguyền rủa cha mẹ, thì phải bị xử tử”.
Điều đáng buồn là
ngày nay có khá nhiều người trẻ đã coi thường điều răn Chúa dạy và chối bỏ
truyền thống tốt đẹp của cha ông. Họ cho rằng hiếu thảo theo truyền thống văn
hóa cha ông để lại nay đã lỗi thời trong thời đại tiến bộ 4.0, văn minh và dân
chủ như ngày nay.
Sống trong thời đại
phát triển như ngày nay, con cái đến tuổi khôn là muốn vượt thoát khỏi gia đình
để sống độc lập tự do, không cần đến sự hướng dẫn bảo ban của ông bà cha mẹ
nữa. Nhưng họ lại quên rằng: “Khôn đâu đến trẻ, khỏe đâu đến già” (Tục ngữ).
Cha mẹ có tuổi tuy già yếu thật, nhưng với kinh nghiệm và khôn ngoan thì chắc
hẳn sẽ nhiều hơn con cháu. Vì thế người đời mới có câu tục ngữ: “Người 70 còn
phải học người 71”, để nhắc nhở phận con cháu như chúng ta.
Ngày nay con cái
hình như có cảm giác như không còn muốn nuôi dưỡng cha mẹ trong lúc tuổi già
nữa vì nhiều người cho đó là vướn bận và là gánh nặng. Để giải quyết bớt vướn
bận và gánh nặng ấy, xã hội đã đưa ra giải pháp bằng cách xây dựng lên những
viện dưỡng lão, con cái chỉ việc gửi cha mẹ vào đó, rồi lâu lâu ghé qua, gửi ít
đồng tiền, hay một món quà nào đó cho cha mẹ già là xem như chu toàn bổn phận
hiếu thảo, mặc cho cha mẹ phải sống cô đơn vì thiếu vắng tình thân. Họ đâu hiểu
được cha mẹ cần tình thương hơn là tiền bạc, cần sự viếng thăm hơn là của cải.
Ông bà và anh chị em
thân mến, “cha mẹ” hai từ ấy rất thiêng liêng và cao quí. Thế nhưng nhiều người
trong chúng ta ngày nay đã vô tình hay cố ý quên đi ý nghĩa và giá trị thiêng
liêng cao quí của nó. Nên đây đó vẫn còn những lời nói, những hành vi bất hiếu
với ông bà cha mẹ và người lớn. Mỗi khi nghe ai đó gọi cha mẹ mình bằng “ông
này, bà nọ”, hay tỏ ra thái độ bất xứng trước mặt ông bà cha mẹ, thầy cô…chắc
hẳn ai trong chúng ta cũng nhói lòng!
Hôm nay, mùng hai
tết, GH nhắc nhở chúng ta hướng về tổ tiên ông bà cha mẹ để bày tỏ lòng hiếu
thảo qua việc tưởng nhớ, dâng những hy sinh công đức và tham dự thánh lễ để cầu
nguyện cách đặc biệt cho các ngài. Đó là những việc làm tựa như những đóa hoa tươi
đẹp, ngào ngạt hương thơm dâng kính ông bà cha mẹ chúng ta trong những ngày đầu
năm mới, chắc chắn đó sẽ mang đến niềm vui cho ông bà cha mẹ và cũng là điều
làm đẹp lòng Thiên Chúa.
Xin cho mỗi người
trong chúng ta luôn biết trân trọng những giá trị truyền thống tốt đẹp của
người Việt Nam mà sống thảo hiếu đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ của chúng ta
đúng theo tinh thần của GH, qua việc thi hành điều răn hiếu thảo do chính Chúa
phán dạy.
Thứ hai: Mc 8, 11-13
Tin mừng hôm nay cho
thấy vì tính kêu căng và lòng ghen tỵ đã làm cho những người Biệt phái và Luật
sĩ trở nên mù quáng, không còn khả năng đón nhận những phép lạ do Chúa Giêsu
thực hiện.
Vì lòng ghen tỵ nên
họ đã cố tình giải thích cách tiêu cực và sai lạc về những phép lạ do Chúa
Giêsu thực hiện. Họ suy diễn rằng Chúa đã nhờ vào sức mạnh của tướng quỷ mà trừ
quỷ.
Với lòng dạ nham
hiểm, họ cố tình đòi hỏi yêu sách buộc Chúa Giêsu phải tiếp tục làm thêm
những phép lạ thì mới tin. Nhưng vì quá hiểu lòng dạ chai cứng và đầu óc kiêu
căng của họ nên Chúa Giêsu quyết liệt khướt từ. Bởi Chúa Giêsu hiểu rằng Ngài
có làm thêm cả ngàn phép lạ đi nữa, thì chắc chắn họ cũng không bao giờ tin
nhận.
Xin Chúa loại trừ
tính kiêu căng tự mãn ra khỏi tâm hồn ta, vì đó là nguồn gốc gây ra bao nhiêu
tội ác đáng sợ và là nguyên nhân làm cho tâm hồn chúng ta trở nên chai cứng mù
tối khiến ta không thể nhận ra giá trị, ý nghĩa đích thực của cuộc sống.
Xin Chúa thanh tẩy
tâm hồn chúng ta trở nên sạch trong để ta dễ dàng nhận ra tình thương và quyền
năng Chúa hiện diện qua những dấu chỉ xảy ra hàng ngày trong cuộc sống, cũng
như nhận ra mọi người là anh em đích thật của mình. Amen.
* MỒNG BA TẾT: THÁNH
HÓA CÔNG ĂN VIỆC LÀM
St 2,4b-9.15; Cv
20,32-35; Mt 25,14-30
Suy niệm 1:
Mỗi năm tất bật với
đời
Mãi lo danh lợi, bạc
tiền, áo cơm
Nhọc nhằn vất vả sớm
hôm
Nguyện xin dâng
Chúa, ban muôn phước lành
Ngày mùng một Tết,
GH mời gọi chúng ta hướng về tương lai mà cầu xin Thiên Chúa thương ban ơn bình
an cho năm mới.
Ngày mùng hai Tết,
GH nhắc nhở chúng ta hướng về quá khứ để tỏ lòng hiếu kính đối tổ tiên, ông bà
cha mẹ mà dâng lời nguyện xin cho các ngài.
Hôm nay, ngày mùng
ba Tết, GH mời gọi chúng ta hướng về hiện tại để sống tâm tình hiệp thông với
thiên nhiên, vũ trụ vạn vật mà ra sức lao động cộng tác với Thiên Chúa để làm
ra của cải thăng tiến bản thân và phục vụ mọi người.
Vì thế mà lời Chúa
hôm nay nhắc nhở chúng ta hãy xử dụng thật tốt những nén bạc Chúa trao. Những
nén bạc ấy chính là thời giờ, sức khỏe, tâm trí, tài năng, công việc, hoàn
cảnh, môi trường…Tuy những nén bạc ấy Chúa trao ban có khác nhau, người ít,
người nhiều. Nhưng điều đó không quan trọng. Điều quan trọng mà Chúa muốn là
chúng ta phải biết trân quý với tấm lòng biết ơn Chúa mà tận tâm, tận lực làm
việc với hết khả năng của mình mà sinh lợi thật nhiều trước mặt Chúa, hầu mưu
cầu lợi ích cho bản thân, tha nhân và nước Chúa.
Nhưng để thực hiện
được những điều đó, chúng ta phải cần đến ơn ban của Chúa. Vì thế, trong thánh
lễ này chúng ta hãy dâng lên Chúa tất cả những dự tính, kế hoạch và công việc
của chúng ta. Xin Chúa thương soi sáng hướng dẫn và nâng đỡ để mỗi người chúng
ta có được một công việc ổn định theo đúng với khả năng của mình. Và xin Chúa
ban ơn giúp sức để chúng ta hoàn thành tốt đẹp mọi công việc được trao trong
niềm vui và hạnh phúc.
Xin Chúa thương ban
ơn và chúc lành cho những công ăn việc của chúng ta trong năm mới được tốt đẹp.
Amen.
Suy
niệm 2:
Ngày mùng một Tết,
GH mời gọi chúng ta hướng về tương lai mà cầu xin Thiên Chúa thương ban ơn bình
an cho năm mới.
Ngày mùng hai Tết,
GH nhắc nhở chúng ta hướng về quá khứ để tỏ lòng hiếu kính đối tổ tiên, ông bà
cha mẹ mà dâng lời nguyện xin cho các ngài.
Hôm nay, ngày mùng
ba Tết, GH mời gọi chúng ta nghỉ đến hiện tại để sống tâm tình hiệp thông với
thiên nhiên, vũ trụ vạn vật mà ra sức lao động cộng tác với Thiên Chúa để làm
ra của cải nuôi sống bản thân và phục vụ mọi người.
Xin Chúa chúc lành
cho những dự tính và công ăn việc làm của chúng ta trong năm mới này được diễn
ra tốt đẹp theo thánh ý Chúa.
Ngày
18/6/2019 vừa qua, Ban Chỉ đạo T.Ư về Phòng, chống thiên tai có báo
cáo thống kê tình hình thiệt hại do thiên tai gây ra 6 tháng đầu năm 2019 như
sau:
Trên cả nước đã xảy
ra 12 loại hình thiên tai bao gồm:
1 cơn bão; 105 trận dông lốc, sét; 4 đợt lũ quét; 4 đợt rét đậm, rét hại; 6 đợt
nắng nóng; 27 vụ sạt lở tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, sạt lở Cửa Đại,
Hội An và 4 trận động đất...
Hậu quả là 23 người
bị chết và mất tích. Hơn 18.200 căn nhà bị sập đổ, hư hỏng; 27.370 ha lúa và
hoa màu bị đổ dập; 5.077 ha cây công nghiệp, cây ăn quả bị thiệt hại. 12.700
con gia súc, gia cầm bị chết. Trên 22.300m3 đất đá, bê tông;
1.427m đê, kè; hơn 1.100m bờ sông, bờ suối bị sạt lở. Tổng thiệt hại về kinh
tế ước tính trên 337 tỷ đồng.
Qua đó cho chúng ta thấy
rằng cuộc sống và vạn vật chung quanh tất cả chỉ là phù vân. Như “bông
hoa sớm nở tối tàn”, một cơn gió thoảng đủ làm cho nó biến đi, nơi nó
mọc không còn lại vết tích.
Dẫu rằng đời người
long đong vất vả nhưng có khi cũng chẳng thu tích được gì, nhưng con người vẫn
phải nổ lực tìm kiếm cái ăn cho hôm nay và ngày mai. Càng kiếm tìm con người
mới ngộ ra chân lý “làm bởi ta, ban bởi Trời”. Chính vì thế, Giáo Hội dành ngày
Mồng Ba Tết để xin Chúa thánh hóa ruộng vườn, mùa màng, cây cối và xin Chúa
thánh hóa công ăn việc làm. Thánh Phaolô đã nói một câu rất mạnh mẽ nhưng hoàn
toàn hợp lý: “Không làm việc, thì đừng ăn”, tương tự như câu
mà chúng ta hay nói: “Đừng nằm chờ sung rụng”.
Người Việt Nam từ xưa vẫn
tin rằng: Mưu sự tại nhân, Thành sự tại Thiên. Trời cho ai nấy
hưởng. Sống nhờ ơn Trời, chết về chầu Trời.
Cha ông chúng ta luôn tin
vào ông Trời rất công bình. Ông Trời như một ông chủ luôn thưởng phạt công
minh: “Trời nào có phụ ai đâu”, nên “làm thì giầu, có chí thì nên”.
Hôm nay Giáo hội mời gọi
chúng ta trao phó công việc làm ăn cho Thiên Chúa. Chúng ta tin rằng Thiên Chúa
quyền năng, Ngài điều khiển mọi loài. Ngài là Đấng cho mưa thuận gió hoà trên
kẻ lành người dữ. Ngài là Đấng ban lại cho chúng ta sự thành công trong công
việc mà thánh vương Đavít đã từng nói: “Nếu Chúa chẳng xây nhà, thợ nề
vất vả cũng bằng uổng công”.
Lịch sử nhân loại đã từng
chứng minh có biết bao công trình mà không có bàn tay Thiên Chúa, hay cố tình
loại trừ Thiên Chúa sẽ khó hoàn thành, đôi khi còn bị huỷ diệt.
Đó chính là sự kiện xây
tháp Babel. Con người đã từng không chấp nhận thua Thiên Chúa. Họ muốn chống
lại Thiên Chúa nên hợp lực với nhau để xây tháp tới Trời. Thế nhưng, lực bất
tòng tâm. Công trình của họ đã bị dang dở. Họ chia rẽ nhau ngay khi công việc
còn dở dang.
Gần đây nhất là vụ hoả hoạn
Nước Úc, nếu Trời không mưa thì Nước Úc chỉ còn chờ cháy đến hết rừng mới không
còn chỗ cháy nữa.
Thế nên, việc cầu Trời,
khấn Trời dù ở khung trời văn minh hay chốn hồng hoang vẫn là cần thiết. Con
người luôn bất lực trước sức mạnh của thiên nhiên. Con người như cảm thấy mình
quả nhỏ bé so với vạn vật được tạo thành. Sự khiêm tốn đòi hỏi con người phải
cần đến sự trợ giúp và chúc lành của Đấng Tạo Thành.
Trong tâm tình đó, hôm nay,
ngày xin ơn thánh hoá công ăn việc làm. Chúng ta dâng lên Chúa những ưu tư hoài
bão của chúng ta lên Thiên Chúa. Chúng ta cầu xin Chúa ban cho một năm “mưa
thuận gió hòa”, mùa màng trĩu hạt.
Xin Chúa là Đấng quyền năng
chúc lành cho công việc của chúng ta từ khởi sự cho đến hoàn thành đều nhờ bởi
ơn Chúa. Amen.
(Dựa trên ý tưởng của Lm. Jos Tạ Duy
Tuyền)
Suy niệm 3:
Hôm nay, mùng ba
tết, cùng với GH Việt Nam chúng ta cầu xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm
trong Năm Mới. Sứ điệp lời Chúa hôm nay một mặt mời gọi chúng ta ra sức làm
việc để góp phần vào công trình tạo dựng của Thiên Chúa. Mặt khác để nuôi sống
bản thân, gia đình và giúp đỡ người khác, nhất là những người nghèo khổ bất
hạnh.
Chúng ta sốt sắng
hiệp dâng Thánh Lễ. Xin Chúa chúc lành, thánh hóa cho mọi việc làm của chúng ta
trong năm mới này sinh nhiều hoa trái tốt lành và mọi dự hướng của chúng ta
được thành công mỹ mãn.
Ngày xưa đa
phần ông cha chúng ta sống bằng nghề nông nên phụ thuộc rất nhiều vào
thời tiết. Trải qua bao năm tháng vất vả làm việc, với những trải nghiệm thành
công thất bại trong việc gieo trồng, cuối cùng họ cũng đúc kết được những bài học
quý giá qua bài ca dao quen thuộc sau đây:
Tháng Giêng là tháng
ăn chơi
Tháng Hai trồng đậu,
trồng khoai, trồng cà
Tháng Ba thì đậu đã
già
Ta đi ta hái về nhà
phơi khô
Tháng Tư đi tậu trâu
bò
Để ta sắm sửa làm
mùa tháng Năm.
Đến nay bài ca dao
này được chế ra nhiều dị bản khác nhau. Ví dụ danh hài danh Hài Bảo Liêm sửa lại như sau:
Tháng hai cờ bạc,
tháng ba rượu chè
Tháng tư cày bữa
ruộng ra
Tháng năm đóng lại
đi chơi với bạn bè
Tháng sáu, tháng bảy
nghỉ hè
Tháng tám, tháng
chín mùa hè mới xong
Tháng mười, mười
một, mười hai
Còn ba tháng nữa
nghỉ đông cho rồi.
Ước muốn của con người là
được nhàn hạ, nghỉ ngơi lâu ngày hơn là phải làm việc vất vả. Nhưng cho
dù nghỉ ngơi ăn Tết một vài ngày, một tháng hay cả năm thì cũng không
thể được, buộc chúng ta phải trở lại làm việc để nuôi sống bản
thân, gia đình góp phần thăng tiến đời sống xã hội.
Sau những ngày nghỉ
ngơi vui xuân đón tết, giờ đây chúng ta phải bắt tay vào công việc
trở lại. Nghĩ đến công việc phải làm trước mắt, có người thì ngao ngán,
nhưng dù ngán cũng vẫn phải làm; có người thì dửng dưng chẳng suy nghĩ gì cả,
làm thì làm vậy thôi. Phần chúng ta, Giáo Hội dành ra ngày mùng 3 Tết để cầu
nguyện cho công ăn việc làm trong năm mới. Vậy chúng ta hãy dựa vào Lời
Chúa để suy nghĩ đôi chút về ý nghĩa và giá trị của việc
làm trong năm mới này theo sự hướng dẫn của Chúa.
Nếu đọc kỹ bài đọc thứ nhất
trích sách Sáng thế, có lẽ chúng ta sẽ ngạc nhiên. Bởi xưa nay chúng
ta cứ tưởng rằng 2 ông bà nguyên tổ được TC dựng nên rồi
đặt trong vườn Địa đàng chỉ nghỉ ngơi và hưởng thụ, không phải làm gì cả. Nhưng sách Sáng thế vừa nói với chúng ta, Thiên Chúa đặt
hai ông bà trong vườn địa đàng là để “canh tác và giữ vườn”. Địa đàng
là hình ảnh của hạnh phúc. Nhưng hạnh phúc ấy con người phải “canh tác” nghĩa
là phải làm việc và gìn giữ thì mới có được.
Vậy, mục đích thứ
nhất của việc làm là để tạo ra hạnh phúc. Nói cách khác, mục tiêu thứ
nhất của lao động là tạo hạnh phúc cho mình
và cho mọi người.
Còn bài Tin Mừng thì ghi
lại một cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu và những người Biệt Phái. Do Chúa Giêsu
chữa bệnh trong ngày Sabát nên những người Biệt phái trách Ngài đã vi
phạm luật nghỉ làm việc trong ngày hưu lễ. Để trả lời họ, Chúa Giêsu nói: “Cha
tôi vẫn làm việc luôn, cho nên tôi cũng làm việc”.
Như vậy trong cuộc tranh
luận này, cách suy nghĩ của những người Biệt phái và Chúa Giêsu khác nhau.
Những người Biệt Phái chỉ biết có mỗi một việc làm của Thiên Chúa là tạo dựng,
sau khi tạo dựng xong trời đất muôn vật thì Thiên Chúa nghỉ ngơi. Suy nghĩ như
thế thật thiếu sót. Chúa Giêsu cho biết thêm rằng ngoài việc tạo dựng, Thiên
Chúa còn quan phòng nữa, nghĩa là tiếp tục chăm sóc những loài Ngài đã dựng
nên nên Ngài không bao giờ nghỉ ngơi. Nếu Chúa chỉ buông lơi một
giây không chăm sóc vũ trụ và con người thì lập tức tai họa
sẽ ập đến. Bởi thế Chúa Giêsu nói “Cha tôi làm việc liên lỉ, cho
nên tôi cũng làm việc”.
Chúa Giêsu làm việc gì?
Thưa Ngài giảng dạy và cứu chữa những người bệnh tật và đau khổ. Như vậy, Chúa Giêsu cho ta hiểu việc làm còn có mục đích
thứ hai nữa, đó là “vì người khác”, đặc biệt là những
người thiếu thốn, nghèo khổ.
Vậy trước khi bước vào
những ngày làm việc sắp tới, Chúa nhắc nhở chúng ta hai điều quan
trọng:
- Thứ nhất, làm việc là điều tốt đẹp cao cả. Ngay từ khi mới tạo dựng
con người, dù Thiên Chúa cho nguyên tổ được sống hạnh phúc trong vườn Địa đàng,
nhưng nguyên tổ vẫn phải canh tác và gìn giữ hạnh phúc. Ngay cả Chúa
Giêsu và Chúa Cha còn phải làm việc liên lỉ. Huống chi là chúng
ta thụ tạo giống Người.
- Thứ hai, noi gương Thiên Chúa, chúng ta làm việc, không chỉ làm việc vì
mình mà còn để phục vụ và giúp đỡ những người khác, nhất là những người khốn
khổ. Phải thành thật nhìn nhận rằng từ trước tới nay, chúng ta làm việc hầu như
chỉ nhắm đến mỗi một mục tiêu là “vì mình” chứ không nhắm đến “vì người khác”.
Chúng ta hãy dâng lên Chúa
tất cả những việc chúng ta sắp làm trong năm, cùng với những lao
nhọc vất vả chúng ta sẽ gặp phải trong khi làm việc.
Xin Chúa giúp chúng ta cảm
thấy hạnh phúc và ý nghĩa cao đẹp trong mọi công việc làm. Xin Chúa nâng đỡ để việc làm của chúng ta đem lại hiệu quả
tốt đẹp,đủ thu nhập nuôi sống bản thân và gia đình chúng ta. Xin Chúa cũng cho chúng ta biết sống quãng đại, sẵn
sàng mở rộng lòng, rộng tay ra để chia sẻ những thành
quả lao động cho những người túng thiếu chung quanh chúng
ta. Amen.
Thứ ba: Mc 8,14-21
Suy niệm 1:
Lời Chúa hôm nay
cảnh tỉnh chúng ta về tác hại nguy hiểm của gương mù, gương xấu. Bởi thói hư
tật xấu có sức lan tỏa rất nhanh.
Xin cho chúng ta
biết liên kết mật thiết với Chúa qua đời sống cầu nguyện và nỗ lực thực thi Lời
Chúa, nhờ thế ta mới có thể tránh được những cám dỗ do xác thịt, thế gian và ma
quỷ lôi kéo.
Một khi tội lỗi đã
đi vào thế gian và thấm vào lòng con người, thì sức lan tỏa nó rất mạnh và
nhanh chóng, đến nỗi khắp mọi nơi và hầu hết mọi người đều bị lôi kéo vào vòng
xoáy của nó.
Tin mừng hôm nay,
Chúa Giêsu cảnh tỉnh các môn đệ cần tránh xa men Biệt Phái và Hêrôđê. Bởi lẽ 2
loại men này rất nguy hiểm và có sức lan tỏa rất nhanh chóng nên cần phải đề
phòng.
Vậy 2 loại men ấy là
men gì, đến nỗi Chúa Giêsu phải cảnh tỉnh các môn đệ phải tránh xa?
Thưa men ấy là kiêu
căng, tự mãn và giả hình của Biệt Phái.
Và Men của tham
vọng quyền lực, tiền bạc và gian ác của Hêrôđê.
Những loại men này
có độc tố cực mạnh và có sức lan tỏa rất nhanh. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng có
những thứ men rất bổ dưỡng, đem lại sức khỏe rất tốt cho tâm hồn. Loại men ấy
Chúa Giêsu đã nói đến qua dụ ngôn nấm men người đàn bà trộn vào ba đấu bột cho
đến khi toàn bộ bột dậy men. Đó là men của Tin mừng, men của tình yêu, men của
hy sinh, bao dung và tha thứ…nhưng đáng tiếc loại men này lại ít ai ứng dụng
vào đời sống nên sức lan tỏa rất chậm chạp.
Ngày nay những loại
men độc hại của kiêu căng, tự mãn, giả hình, ham mê quyền lực, tiền
bạc và gian ác luôn âm thầm thấp nhập vào lòng người và lan tỏa vào xã hội
nhanh chóng. Nên lời cảnh tỉnh của Chúa Giêsu vẫn còn nguyên giá trị. Men
của ích kỷ, dối trá, dững dưng, tham vọng, tự do phóng túng…rất nguy hiểm, nó
gây ra nhiều xáo trộn trong xã hội và giết chết không ít những tâm hồn con
người, nên rất cần phải tránh xa.
Xin Chúa cho chúng
ta biết loại trừ khỏi tâm hồn chúng ta những độc tố của những loại men nguy hại
bằng cách tiếp nhận những loại men tốt mang lại sức khỏe và sự sống tinh thần
và tâm linh. Nhất là xin Chúa ban cho ta sức mạnh và lòng can đảm để vượt thắng
những cám dỗ ngọt ngào của hương vị men độc tố vẫy gọi, nhờ việc gắn bó mật
thiết với Chúa bằng đời sống cầu nguyện, bác ái và chay tịnh tâm hồn.
* Suy
niệm 2:
Khi nghe thấy các
môn đệ lo lắng và tranh cãi với nhau, xem ai phải là người chịu trách nhiệm
trước vấn đề thiếu bánh, Chúa Giê-su đã trách các ông
về lòng tin yếu kém. Để củng cố niềm tin nơi các ông, Chúa
Giêsu hướng các ông về hai phép lạ Ngài đã làm: "Phép lạ hóa bánh ra
nhiều nuôi năm ngàn người ăn no nê, dư lại 12 thúng đầy, từ 5 chiếc bánh và 2
con cá". Và "phép lạ từ 7 chiếc bánh và vài con cá nhỏ cho
bốn ngàn người ăn no nê mà vẫn còn dư bảy thúng đầy".
Đối
với Chúa thì mọi sự đều có thể nếu con người biết tin tưởng và phó thác vào
quyền năng và tình thương của Chúa. Cho nên việc thiếu bánh là chuyện
nhỏ, nhưng thiếu niềm tin mới là điều đáng lo ngại! Chúa
Giêsu đang hiện diện giữa các ông, vậy mà các ông còn hoang mang lo sợ đó
quả là điều đáng trách!
Nhìn vào thực tế nơi các gia đình, các cộng đoàn
và ngoài xã hội nếu có những cuộc cải vả với nhau hầu hết đều xoay quanh
về vấn đề “thiếu”: Thiếu tiền bạc, thiếu cơm áo, thiếu cửa nhà, thiếu tiện
nghi… Chính vì những cuộc tranh cải ấy đã gây ra những bất ổn trong cuộc
sống và làm cho lòng người cảm thấy bất an.
Giá
như mỗi người chúng ta đều biết đặt trọn niềm tin tưởng vào Thiên Chúa và
chấp nhận giới hạn của nhau, thì cuộc sống này sẽ yên vui biết
mấy! Nhưng đáng tiếc chúng ta lại quá tự cao, tự mãn, muốn tự
mình giải quyết mọi vấn đề mà không cần đến Chúa. Vì thế mà khi đứng trước
những khó khăn, thử thách và thiếu thốn ta cảm thấy lo sợ, bất án và tìm cách
quy trách nhiệm cho nhau.
Xin cho
chúng ta biết đặt trọn niềm tin tưởng vào tình thương và quyền năng của
Chúa, để trong mọi biến cố xảy đến, ta không còn phải hoang mang lo
sợ vì biết rằng Chúa luôn đồng hành bảo vệ và cứu giúp chúng ta.
Thứ tư Lễ Tro: Mt
6,1-6.16-18
Suy niệm 1:
Hôm nay
cùng với Giáo Hội, chúng ta bước vào mùa chay thánh. Mùa chay thánh có thể được
ví như mùa cải lương (nghĩa là cải cách, cải biên hay sửa đổi sao cho nên tốt
hơn). Bởi thế mùa chay không chỉ mời gọi chúng ta thay đổi cách sống bên ngoài,
nhưng trên hết là biến đổi bên trong cõi lòng. Tức là biến đổi từ tâm xấu trở
nên tốt, từ tâm bất chính trở nên chính tâm, từ giả tâm trở nên thật tâm , từ
ác tâm trở về với thiện tâm như thuở ban đầu do Chúa đã tác tạo chúng ta.
Khởi đầu mùa chay
với nghi thức xức tro lên đầu là dấu chỉ mời gọi chúng ta ý thức về thân phận
bụi tro, mang nhiều tội lỗi mà khiêm tốn xin ơn hoán cải. Bởi lẽ có nhận ra
mình thiếu sót tội lỗi thì mới thật lòng trở về với Chúa mà xin ơn tha thứ để
được đổi mới cuộc sống.
Ước gì mùa chay thánh
này là dịp thuận tiện làm chuyển biến cuộc đời chúng ta trở nên hoàn thiện hơn
theo ý muốn của Chúa và Giáo Hội.
Điểm nhấn của thánh
lễ hôm nay là nghi thức xức tro trên đầu. Qua cử chỉ này, GH như muốn nhắc chúng ta
về việc sám hối. Vậy sám hối là gì ? Và ta phải sám hối
như thế nào?
1. Sám hối là gì?
Sám hối là danh động
từ, có nghĩa là “quay lại”. Sám hối tức là từ bỏ điều dữ để quay lại điều lành,
là thay đổi cách ăn nết ở, cải tạo đời sống luân lý của bản thân và của tòan
dân tộc.
Sám hối, theo tiếng
Hy lạp là “Metanoia”: Meta nghĩa là “thay đổi; Noia là não trạng. Như vậy sám
hối có nghĩa là thay đổi não trạng bên trong, được biểu lộ qua ngôn ngữ và hành
vi bên ngoài. Tựa như người bộ hành khi nhận ra mình đang đi sai đường thì liền
quay lại cho đúng hướng mà tiến bước mạnh mẽ và nhanh chóng hơn. Như vậy sám hối
không chỉ là thay đổi hình thức bên ngoài mà trên hết là thay đổi nội tâm, biểu
lộ ra bên ngoài bằng ngôn ngữ và hành vi theo đúng ý muốn của Chúa.
2. Vậy chúng ta phải
sám hối như thế nào?
Tin mừng hôm nay mời
gọi chúng ta sám hối bằng cách kết nối lại các mối hiệp thông.
- Hiệp thông với
nhau (chiều ngang).
Tin mừng hôm nay,
Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta điều đó khi Người phán dạy: “khi làm việc
lành phúc đức, anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy”.
Như vậy để kết nối tình hiệp thông với nhau, Chúa dạy ta phải làm việc lành phúc đức
hay còn gọi là bác ái. Nhưng Chúa cũng lưu ý chúng ta là: “đừng có thổi
loa trước như bọn giả hình để cho người ta ca tụng”. Nghĩa là Chúa muốn
chúng ta khi làm việc bác ái từ thiện cách âm thầm kín đáo chứ không nhằm để
khoe khoang với mong muốn được người đời ca tụng. Làm như thế là ta sẽ không
còn công phúc gì trước mặt Thiên Chúa nữa. Vậy, để làm việc bác ái đúng nghĩa
ta phải làm cách kín đáo với lòng yêu mến theo tinh thần của người đàn bà goá
nghèo trong phúc âm. Tuy bà bỏ vào thùng tiền dâng cúng trong đền thờ chỉ có 2
đồng xu ít ỏi, nhưng đó lại là tiền của bà chứ không phải từ nguồn tiền quyên
góp của ai hết; và những đồng tiền bà dâng cúng ấy cũng không phải là những
đồng tiền dư thừa mà là những đồng tiền rất cần cho đời sống cho bà và gia đình
của bà; hơn hết bà làm việc ấy rất âm thầm kín đáo và không muốn cho ai nhìn
thấy. Bác ái như vậy thì mới đáng ghi công trước mặt Chúa.
- Hiệp thông với
Chúa (chiều cao)
Khởi đầu mùa chay,
Chúa cũng mời gọi chúng ta hãy trở về để sống lại tình hiệp thông với Chúa bằng
đời sống cầu nguyện và cách thức cầu nguyện: “ Khi cầu nguyện, hãy vào phòng,
đóng cửa lại…”. Những người Pharisêu là những người chỉ
muốn người đời ca ngượi, chúc tụng, tôn vinh. Nên khi cầu nguyện họ thích chọn
những nơi công cộng có đông người. Không phải vì cầu nguyện nơi đông người là
không xứng đáng, nhưng nó trở nên bất xứng khi họ dùng việc cầu nguyện để quảng
bá cho hình ảnh của mình. Vì thế, Chúa dạy chúng ta khi cầu nguyện hãy vào đóng
cửa lại. Theo cách giải thích của thánh Ambrôxiô thì vào phòng đóng cửa lại mà
cầu nguyện, có nghĩa là vào căn phòng nội tâm của ngôi nhà linh hồn mình, là
nơi lưu trữ tư tưởng, cảm tình của con người.
Cầu nguyện để ta
hiệp thông mật thiết với Chúa, để nhận ra thánh ý Chúa và để múc lấy sức mạnh
ơn thiêng của Chúa. Có hiệp thông với Chúa bằng đời sống cầu nguyện, ta mới
nhận ra những tính hư, tật xấu và tội lỗi của mình mà ăn năn sám hối và canh
tân đời sống.Có hiệp thông với Chúa qua cầu nguyện ta mới có đủ sức mạnh để
chống lại những mưu chước cám dỗ của ma quỷ, thế gian và xác thịt (x.Mt 22,
20).
3. Hiệp thông với
chính mình (chiều sâu)
Cuối cùng Chúa mời
gọi chúng ta hãy trở về để sống tình hiệp thông với chính mình bằng việc ăn
chay, kiêng thịt, hi sinh hãm mình.
Sau Công đồng
Vaticanô II, luật ăn chay kiêng thịt trở nên đơn giản: chỉ buộc kiêng thịt vào
các ngày thứ sáu và ăn chay kiêng thịt vào thứ Tư lễ Tro và thứ Sáu Tuần thánh.
Ðiều đó khiến nhiều người lầm tưởng rằng luật ăn chay kiêng thịt đã trở nên
lỏng lẻo dễ dãi. Tuy nhiên nếu đi sâu vào vấn đề, người ta thấy không phải vậy.
Nếu ngày xưa đất
nước còn nghèo, con người chỉ có nhu cầu là ăn no mặc ấm, ngày nay kinh tế khá
giả, xã hội phát triển, thức ăn đa dạng và dư thừa, con người lại có nhu cầu ăn
ngon, mặc đẹp và tương lai đây, con người còn hướng tới ăn sung, mặc sướng nữa.
Trong những ngày Tết, tới đâu cũng thấy dư đầy thức ăn những thịt là thịt. Vì
thế, nhu cầu ăn rau củ quả hay những ai thích ăn đồ biển thì việc ăn chay kiêng
thịt đối với họ không hẳn là việc hãm mình. Bởi có những người kiêng thịt mà
lại đi mua tôm hùm, cua Alsaka về ăn, vừa ngon miệng lại vừa mắc tiền thì làm
sao gọi là hi sinh hãm mình được?
Ðiểm quan trọng của
việc ăn chay không phải là để giữ gìn sức khoẻ phần xác, mà là giúp ta gia tăng
sức mạnh thiêng liêng để chống trả các cơn cám dỗ. Nếu người ta ăn chay
kiêng thịt chỉ nhằm mục đích giữ cho body được đẹp, để làm giảm bớt chất béo
cholesterol và tránh cao máu… thì việc ăn chay kiêng thịt ấy không mang lại giá
trị về thiêng liêng vì thiếu động lực tôn giáo. Vì vậy, muốn có giá trị thiêng
liêng, chúng ta phải đem động lực tôn giáo vào việc kiêng cữ thức ăn nước uống.
Mục đích của việc ăn chay kiêng cữ là để tạo nên một khoảng trống trong dạ dày,
hầu giúp chúng ta cảm thấy được sự trống rỗng trong tâm hồn mà đi tìm Chúa và
mời Chúa vào để lấp đầy sự trống rỗng ấy. Nói cách khác mục đích của việc ăn
chay kiêng cữ là để cho tâm trí được thanh thoát dễ vươn lên tới Chúa.
Ngoài việc kiêng cữ
đồ ăn thức uống, Giáo hội còn mong muốn người tín hữu không những kiêng thịt,
mà còn kiêng miệng lưỡi, lỗ tai, con mắt và tư tưởng của mình, để chỉ nghỉ,
nói, nghe và nhìn những gì là lành mạnh đem lại sức khoẻ cho tâm trí và linh
hồn mình.
Do đó, việc ăn chay
kiêng thịt của người kitô hữu, không phải là để được kính nể, khen tặng như
những người Biệt Phái mà chủ yếu là để rèn luyện ý chí, nâng cao tâm hồn và làm
chủ bản thân. Việc ăn chay, kiêng thịt còn mục đích cao quý khác là giảm bớt
một phần chi tiêu trong ăn uống để hy sinh trợ giúp cho những anh chị em còn
nghèo nàn, thiếu thốn đang cần đến sự chia sẻ của chúng ta.
Sự trở về trong các
mối hiệp thông không chỉ dừng lại trong mùa chay mà phải là việc làm thường
xuyên trong đời chúng ta. Tuy nhiên trong mùa chay là thời gian thuận lợi để ta
tập trung cao độ trong việc kiểm tra và sửa chữa lại cho thật tốt các mối dây hiệp
thông bị hư hỏng và đứt gãy.
Xin cầu chúc quý ông
bà anh chị em bước vào mùa chay thánh thánh thiện và kết nối lại thật vững chắc
sợi dây hiệp thông 3 chiều (cao, ngang và sâu).
Suy niệm 2:
Chúng ta cùng với
Giáo Hội bước vào mùa chay thánh. Khởi đầu mùa chay bằng nghi thức xức tro trên
đầu, điều này cho chúng ta hiểu rằng: Thân phận con người chúng ta nhỏ bé, thấp
hèn như tro bụi nhưng đã được Thiên Chúa yêu thương hóa kiếp làm người.
Cử chỉ nhận tro xức
trên đầu cho biết con người ta mang nhiều tội lỗi cần khiêm tốn ăn năn sám hối,
xin Chúa thứ tha, đổi mới đời sống. Nhận tro xức lên đầu cũng nhắc chúng ta nhớ
ngày nào đó, chúng ta cũng trở về tro bụi. Đó là ý nghĩa của thánh lễ hôm nay.
Chúng ta cùng với
Giáo Hội bước vào mùa chay thánh. Khởi đầu mùa chay bằng nghi thức xức tro trên
đầu, điều này cho chúng ta hiểu rằng: Thân phận con người chúng ta nhỏ bé, thấp
hèn như tro bụi nhưng đã được Thiên Chúa yêu thương hóa kiếp làm người.
Cử chỉ nhận tro xức
trên đầu cho biết con người ta mang nhiều tội lỗi cần khiêm tốn ăn năn sám hối,
xin Chúa thứ tha, đổi mới đời sống. Nhận tro xức lên đầu cũng nhắc chúng ta nhớ
ngày nào đó, chúng ta cũng trở về tro bụi. Đó là ý nghĩa của thánh lễ hôm nay.
Khởi đầu Mùa Chay,
Giáo Hội đưa ra nhiều phương thế để giúp chúng ta chữa trị tâm hồn như: xức
tro, cầu nguyện, ăn chay và làm phúc bố thí.
1. Xức tro:
- Xức tro trước
hết là chỉ sự khiêm nhường. Khi đón nhận việc xức tro trên đầu là ta nhìn nhận
sự thấp hèn, chóng qua của phận người. Chính ông Abraham cũng đã khiêm tốn nhận
mình chỉ là thân tro bụi trước mặt Thiên Chúa. (x.St 18,27).
- Ý nghĩa thứ hai:
Xức tro chỉ sự sám hối. Việc rắc một ít tro trên đầu là dấu nói lên lòng sám
hối (x. 2Sm 13,19; Mac 3,47 ; Eth 4,1; Mt 11,21). Bởi thế khi xức tro, thừa tác
viên nhắc lại câu tin mừng của thánh Marcô: “Hãy ăn năn sám hối và đón
nhận Tin Mừng”. (Mc 1,15).
Sám hối đích thực là
trở về với Thiên Chúa, như tiên tri Giô-en thì mời gọi: “Các ngươi hãy
thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van.” (Ge
2,12), chay tịnh đúng nghĩa là từ bỏ mọi tội lỗi nên cần “xé lòng chứ
đừng xé áo.” (Ge 2,13). Còn thánh Phaolô thì nhắc nhở ta hãy hủy bỏ
con người cũ để mặc lấy con người mới (x. Col 3,1-11). Con người cũ đó
là: “gian dâm, ô uế, đam mê, ước muốn xấu và tham lam…giận dữ, nóng
nảy, độc ác, nào là thoá mạ, ăn nói thô tục”, mà thay vào đó bằng con người
mới qua những việc lành phúc đức như: cầu nguyện, ăn chay, làm phúc bố thí.
2. Cầu nguyện: Cầu nguyện là
trò chuyện với Chúa. Cầu nguyện đối với người kitô hữu như cá cần nước để sống,
như hơi thở cần cho sự sống. Khi cầu nguyện là chúng ta bắt chước gương Đức
Giêsu. Ngài cầu nguyện khắp mọi nơi, trong mọi hoàn cảnh, nhất là trước khi
quyết định những vấn đề hệ trọng.
Chúa Giêsu đã dạy
chúng ta cầu nguyện bằng Kinh Lạy Cha; Ngài dạy chúng ta cầu nguyện luôn kẻo sa
chước cám dỗ; Ngài dạy chúng ta cầu nguyện cho kẻ thù; Ngài dạy chúng ta cầu
nguyện để xua trừ ma quỷ, bởi “giống quỷ ấy chỉ có cầu nguyện mới trừ
được thôi.” (Mc 9,29). Cầu nguyện còn là cách giúp chúng ta biết tín
thác vào Chúa. Vì “không có Thầy các con không thể làm được việc gì?” (x.
Ga 15,5). Cho nên mùa chay, chúng ta cần xét mình lại trong việc cầu nguyện và
tự hỏi xem tinh thần cầu nguyện của ta như thế nào? Ta có thường xuyên cầu
nguyện riêng, cầu nguyện chung, cầu nguyện trong gia đình, nơi công sở hay ở
nhà thờ không? ta có cầu nguyện khi thành công, hay khi thất bại không?.
3. Ăn chay: nhằm giúp
chúng ta làm chủ các ham muốn của xác thịt, để gia tăng sức mạnh của tâm hồn
nhằm hướng tới các điều thiện hảo. Ăn chay theo luật bao gồm việc nhịn ăn và
kiêng ăn.
- Việc nhịn ăn:
Trong ngày ăn chay không được ăn vặt, chọn một bữa ăn no, còn hai bữa kia chỉ
được ăn vừa hoặc ăn ít.
- Việc kiêng ăn:
Không ăn thịt loài động vật có máu nóng như thịt heo, gà, bò, vịt…Sau công đồng
Vatican 2, Giáo hội chỉ buộc ăn chay trong hai ngày: Thứ Tư lễ Tro và Thứ Sáu
Tuần Thánh. Nhưng có lẽ việc ăn chay được Thiên Chúa ưa thích nhất vẫn là: giảm
bớt tiêu xài; kiêng ăn uống say sưa; không nói hành, xấu nói; không xem phim
ảnh sách báo xấu …Tiên tri Isaia còn nhắc cách ăn chay tích cực hơn, đó
là: “mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho
người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm; chia cơm cho người đói, rước vào nhà
những người nghèo không nơi trú ngụ, thấy ai mình trần thì cho áo che thân,
không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục. Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ
bừng lên như rạng đông, vết thương ngươi sẽ mau lành.” (Is 58,4-8)
4. Bố thí: chỉ có ý nghĩa
khi ta biết hy sinh giảm bớt phần ăn uống của mình để làm phúc bố thí cho người
nghèo. Vì vậy, việc ăn chay và bố thí luôn gắn liền với nhau. Trong sứ điệp Mùa
Chay năm 2017, Đức Thánh Cha Phanxicô nhắc nhở chúng ta: “Mùa chay là mùa thuận
tiện để mở cửa cho tất cả những ai đang túng quẫn và nhận ra nơi họ khuôn mặt
của Chúa Kitô”.
Tin mừng theo Thánh
Matthêu, Đức Giêsu cũng cho biết làm phúc bố thí cho những kẻ bé mọn là làm cho
chính Chúa, bố thí cũng chính là điều kiện tiên quyết để được vào Nước Trời (x.
Mt 25,35-36).
Xin Chúa cho mỗi
người chúng ta biết vận dụng thật hiệu quả những phương cách mà Giáo
Hội đưa ra trong Mùa Chay thánh này đó là: sám hối, ăn chay, cầu nguyện và làm
phúc bố thí để ta chữa trị tâm hồn và nhờ đó gia tăng được sức
chiến đấu thiêng liêng của chúng ta chước những cám của ba thù: ma
quỷ, thế gian và xác thịt. Amen.
Suy niệm 3:
Câu chuyện: Có một
con chuột cống sống trong một ngôi nhà thờ cổ nọ. Một hôm khi đi
lang thang trong nhà thờ kiếm ăn, bỗng nó gặp một con chuột khác cũng
đang đi lang thang tìm thức ăn. Hai con chuột làm quen và hỏi
thăm về chỗ ở của nhau.
Con thứ nhất tâm
sự : “Tớ đang sống chui rúc dưới gầm tòa giải tội trong nhà thờ
này, nhưng chẳng mấy khi được yên thân. Vì lúc nào cũng có người đến
xưng tội làm mất giấc ngủ của tớ !”.
Nghe vậy, chuột
thứ hai tỏ ra thông cảm với bạn liền nói : “Vậy thì bạn hãy dọn đến
ở chung với tớ. Chỗ tớ đang ở vừa ấm áp sạch sẽ, lại vừa yên tĩnh
và ít bị quấy rầy !” Chuột thứ nhất ngạc nhiên hỏi : “Có một chỗ ở
như thế trong nhà thờ thật ư ? Hãy cho tớ biết chỗ đó là chỗ nào vậy
?”.
Chuột thứ hai đáp
: “Đó là thùng quyên góp tiền giúp đỡ người nghèo và ủng
hộ xây dựng những công trình chung đặt ở cuối nhà thờ này đấy !”.
Yêu thương là cho
đi. Cho nhiều là dấu hiệu yêu nhiều. Thánh Phao-lô đã khuyên các
kỳ mục ở Ê-phê-xô như sau : “cho thì có phúc hơn là
nhận.” (Cv 20,35). Thánh Gia-cô-bê thì dạy các tín hữu
sống đức tin bằng hành động: “Đức tin không việc làm là
đức tin chết.” (Gc 2,17); và “Giả như có người anh em hay
chị em không có áo che thân và không đủ của ăn hàng ngày, mà có ai
trong anh em lại nói với họ : “Hãy đi bình an, mặc cho ấm và ăn cho
no”, nhưng lại không cho họ những thứ thân xác họ đang cần, thì nào
có ích gì ?” (Gc 2,15-16).
Việc đạo đức có
lẽ ta cần quan tâm thực hiện trong Mùa Chay này đó là bố
thí chia sẻ cơm bánh cho người nghèo đói. Việc làm bác ái nói thì dễ
nhưng rất khó thực hiện, vì “Đồng tiền liền khúc ruột”. Chỉ những ai
thực sự có tình yêu thương chân thành thì mới dám chia sẻ với lòng quảng
đại. Khi thực hiện được những việc làm bác ái sẽ không làm chúng ta thiệt thòi
hay mất mác, trái lại sẽ đem đến cho ta nhiều lợi ích:
- Giúp ta ý
thức về giá trị tương đối của đồng tiền, để ta biết dùng đồng
tiền để làm vinh danh Thiên Chúa và lo phần
rỗi cho tha nhân.
- Giúp ta bớt đi
lòng dính bén với của cải vật chất như Đức Giê-su đã khuyên chàng
thanh niên giàu có, muốn nên trọn lành thì hãy bán của cải và giúp đỡ
tha nhân: “Anh chỉ thiếu có một điều, là hãy đi bán những gì
anh có mà chia cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời,
rồi hãy đến theo tôi.” (Mc 10,21).
- Gíup
ta đền bù tội cách hữu hiệu: Sứ thần Ra-pha-en
đã khuyên bảo hai cha con nhà Tô-bi-a như sau : “Bố thí đi đôi với
đời sống công chính, làm phúc bố thí thì đẹp hơn là tích trữ vàng
bạc. Việc bố thí cứu cho khỏi chết và tẩy sạch mọi tội lỗi. Những
người làm phúc bố thí sẽ được sống lâu.” (Tb 12,8-9).
Biết vậy nhưng chúng
ta thường tỏ ra ích kỷ, khép kín lòng trước nỗi khổ đau
của tha nhân. Đôi lúc chúng ta cũng làm được một vài việc tốt,
nhưng ta lại muốn nói ra cho nhiều người được biết để mong
cầu được tiếng khen.
Hôm nay khi bắt đầu
Mùa Chay thánh, xin Chúa giúp chúng ta luôn ăn ở khiêm tốn như lời Chúa
dạy : “Đừng cho tay trái biết việc tay phải làm”, để những
việc chúng ta làm được đẹp lòng Chúa và xứng đáng được Chúa ban hạnh
phúc Nước Trời. Amen.
(Tư tưởng của Lm Đan Vinh)
Suy niệm 4: TRO
LO CÕI LÒNG
Lm Nguyễn Xuân Trường
Lời Chúa Thứ Tư Lễ
Tro nhấn mạnh về LÒNG: Lòng Chúa lòng con.
1. Hết lòng trở về.
- Bài Đọc 1 mời gọi
chúng ta hết lòng trở về cùng Chúa bằng câu nói giàu hình ảnh “Đừng xé áo,
nhưng hãy xé lòng.” Sám hối là hết lòng trở về cùng Chúa bằng cả tấm lòng.
2. Lòng Chúa thương
xót.
- Bài Đọc 1 diễn tả
lòng Chúa “từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương.” Bài Đáp Ca làm
nổi bật hình ảnh một Thiên Chúa luôn tỏ lòng nhân hậu thương xót bằng việc rộng
lòng tha thứ xóa sạch mọi tội lỗi cho dân Người.
3. Lòng con thay đổi.
- Câu Tung hô Tin
Mừng kêu gọi “anh em chớ cứng lòng, nhưng hãy nghe tiếng Chúa.” Hãy thay đổi
cứng lòng thành mềm lòng và mở lòng, để Chúa biến đổi chúng ta từ lòng chai dạ
đá thành lòng ngay dạ thẳng, lòng tội lỗi thành lòng trong trắng, lòng bất
trung thành lòng chung thủy, lòng xác thịt thành lòng đầy Thần Khí.
4. Chúa thấu lòng
thành.
- Bài Tin Mừng nhấn
mạnh Thiên Chúa là Cha thấu suốt những gì kín đáo trong lòng. Thế nên, khi làm
phúc, cầu nguyện, ăn chay, thì hãy làm thật lòng, làm với tất cả lòng thành chứ
không phô trương hình thức bề ngoài.
Tin yêu Chúa, tin
yêu nhau thực sự rất cần một tấm lòng thành để sống thật lòng, mở lòng, rộng
lòng và hết lòng. Thế nên, Lễ Tro là dịp để lo cõi lòng mình. Amen.
Suy niệm 5: LỄ
TRO: TÀN TRO, TẠM THỜI, TIN TƯỞNG
Lm Nguyễn Xuân Trường
Có bà đi lên xức
tro, lại cứ quen như lên rước lễ, tự động há miệng ra, may mà cha không
quen tay đưa nắm tro vào mồm thì chết sặc mất! Xức tro trên đầu có phải
để cho người già đỡ bị rụng tóc, trẻ con lại ít khóc hay ăn chóng lớn? Nếu
không phải vậy, thì đâu là ý nghĩa của Lễ Tro khởi đầu Mùa Chay thánh?
1. Tàn Tro. Kinh Thánh nhiều
lần dùng hình ảnh tro để diễn tả lòng sám hối trở về cùng Chúa. Chúa yêu thương
muốn gần con người. Nhưng tội lỗi lại luôn kéo đẩy con người rời xa Chúa. Tội
lỗi thiêu rụi tình người với Chúa chỉ còn như nắm tro tàn. Nên sám hối là từ
tro tàn, khơi lại ngọn lửa yêu thương với Chúa.
2. Tạm Thời. Lời đọc khi xức
tro diễn tả phận người mong manh: “Hãy nhớ mình là bụi tro và sẽ trở về bụi
tro.” Ta không sống mãi, trần gian chỉ là cõi tạm. Hãy hỏi lòng mình: ngày
lìa đời tôi đem đi được gì? Mọi thứ chức quyền, danh vọng, tiền bạc, nhan sắc
đều lìa xa, người cho ta vàng mã! Chỉ có công phúc nghĩa tình mới cùng ta đi
vào cõi thiên thu. Thế nên, tro nhắc nhở mỗi người phân định cái gì chỉ là tạm
thời, cái gì mới là vĩnh cửu.
3. Tin Tưởng. Ý thức thân phận
tội lỗi và mong manh, việc xức tro dẫn con người tới Tin Tưởng như lời đọc:
“Hãy ăn năn sám hối và tin vào Tin Mừng”. Đích điểm của Mùa Chay là Tin: tin
vào Chúa yêu thương đến độ hy sinh mạng sống cứu con người; tin vào Chúa Giêsu
đã chết và đã sống lại; tin và sống Tin Mừng yêu thương của Chúa. Để tin và
sống Tin Mừng thì trước tiên phải đọc, phải học, phải nghe Tin Mừng hằng ngày,
bởi vì “vô tri bất mộ”. Không thể tin yêu Chúa nếu không biết Tin Mừng của
Ngài.
Lễ Tro hãy lo sám
hối từ bỏ tội lỗi, thay đổi đời sống, trở về để tin yêu Chúa và tha nhân. Amen.
Suy niệm 6: BA
CHÌA KHÓA ĐỂ CÓ MỘT MÙA CHAY TỐT LÀNH: ĐI LÊN, ĐI VÀO VÀ ĐI RA
LM Ed Broom, OMV
Trong Bài Đọc Tin
Mừng Thứ Tư Lễ Tro, được trích từ chính tâm điểm của Bài Giảng Trên Núi, Chúa
Giêsu đặt ra nền tảng cho ba thực hành căn bản mà chúng ta phải thực hiện để
Mùa Chay này thực sự sinh hoa trái và đạt tới tột đỉnh trong niềm vui và bình
an tràn đầy. Mầu Nhiệm Vượt Qua - Cuộc Khổ Nạn, Cái Chết và Sự Phục Sinh của
Chúa Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ chúng ta. (Đọc và suy niệm Mt 6:1-18)
Giải thích ba chiều
Nếu bạn thích, như
một công cụ tinh thần đặc biệt và hữu ích để ghi nhớ Lời Chúa Giêsu, chúng tôi
đưa ra cách giải thích ba chiều về ba thực hành cơ bản cụ thể
của Mùa Chay này là cầu nguyện, sám hối (ăn chay) và làm
việc bác ái. Vì vậy, trong lời cầu nguyện, chúng ta đi
lên cùng Thiên Chúa; trong việc thực hành sám hối (ăn
chay), chúng ta đi vào bên trong chính mình; và cuối cùng, đối
với việc bố thí, chúng ta đi ra để làm việc bác ái
cho người khác. Tóm lại, nếu chúng ta thực sự muốn sống một Mùa Chay phong phú
và hiệu quả, thì chúng ta hãy làm điều đó: Đi lên! Đi vào! Đi ra!
Ba thực hành: Đi
lên, Đi vào, Đi ra!
Các khả năng trong
ba lĩnh vực này là vô số. Chúa Thánh Thần thổi đâu tùy ý Ngài; cảm hứng từ Chúa
Thánh Thần không thể bị phong tỏa hoặc giới hạn trong một ý tưởng hoặc thực
hành cụ thể. Để cho ngắn gọn, chúng tôi muốn đưa ra một cách thực hành trong
lược đồ ba chiều này: Đi lên! Đi vào! Đi ra!
1. ĐI LÊN!
Trong Mùa Chay Thánh
này, chúng ta hãy đi lên cầu nguyện với Thiên Chúa là Cha nhân từ của chúng ta,
Chúa Giêsu là Anh Cả của chúng ta, và Chúa Thánh Thần là Người Bạn Thân Nhất
của chúng ta. Rất có thể bạn đang vò đầu bứt tai và tự hỏi: Chà, tôi
nên thực hiện lời cầu nguyện hoặc những lời cầu nguyện nào để sống Mùa Chay
Thánh này một cách trọn vẹn nhất? Câu trả lời như sau: Hãy
đi lên bằng cách quyết định nắm lấy và sống hết mức có thể lời cầu
nguyện vĩ đại nhất, đó là Hy Tế Thánh của Thánh Lễ.
Bốn Mươi Ngày Với
Chúa Giêsu, trong Chúa Giêsu, Chúa Giêsu Yêu Thương
Bằng cách quyết định
tham dự Thánh Lễ hằng ngày và tham dự đầy đủ, tích cực và có ý thức (Vatican
II, Sacrosanctum Concilium), bạn sẽ ở với Chúa Giêsu, lắng nghe Chúa Giêsu, đón
nhận Chúa Giêsu, để Chúa Giêsu yêu bạn và về phần bạn hãy đáp lại bằng cách yêu
mến Chúa Giêsu.
Lời cầu nguyện lớn
lao nhất trong tất cả các lời cầu nguyện
Cho đến nay, điều
cao cả nhất, lớn lao nhất, cao quý nhất trong tất cả những lời cầu nguyện khi
chúng ta còn sống trên hành tinh trái đất này là tham dự Thánh Lễ và sống Thánh
Lễ với mọi thớ thịt của con người chúng ta, với tất cả những gì chúng ta là và
với tất cả những gì chúng ta có thể dâng cho Thiên Chúa. Tại sao? Vì một lý do
đơn giản rằng Hy Tế Thánh của Thánh Lễ thực sự là Opus Dei - nghĩa là Công Việc
của Thiên Chúa.
Trung Tâm và Bản
Chất của Thánh Lễ?
Trung tâm đích thực
và bản chất của Thánh Lễ là Chúa Giêsu, Lễ Vật tinh tuyền, Đấng hiến mình cho
Thiên Chúa Cha trong quyền năng của Chúa Thánh Thần để cứu rỗi toàn thể nhân
loại, trong đó có bạn và tôi. Thánh Lễ là sự sống lại Hy Tế của Chúa Giêsu trên
thập giá vào Thứ Sáu Tuần Thánh đầu tiên. Trong mọi cử hành Hy Tế Thánh Lễ, hoa
trái của Núi Sọ được áp dụng vô cùng dồi dào cho toàn thế giới và cho mỗi cá
nhân chúng ta.
Đi Lễ và Rước Mình
Thánh Chúa
Vì thế, nếu bạn muốn
sống Mùa Chay cách trọn vẹn thì hãy đi dự Thánh lễ và rước Chúa Giêsu trong Bí
tích Thánh Thể với một đức tin sống động, một niềm hy vọng nồng cháy và một
tình yêu cháy bỏng. Bạn sẽ được biến đổi thành những gì bạn rước lấy; theo lời
của Thánh Tông Đồ vĩ đại Phaolô: “Tôi sống, nhưng không còn phải là
tôi, mà là Chúa Kitô sống trong tôi” (Galát 2:20)
2. ĐI VÀO!
Bây giờ hãy đi vào
những nơi sâu kín nhất trong trái tim bạn: tâm hồn, con người bên trong của bạn
và đào thật sâu! Bạn nên đào cái gì? Tội lỗi của bạn!
Tiên tri Isaia
khuyến khích chúng ta bằng những lời này: “Dẫu tội lỗi các ngươi đỏ như son
điều, ta sẽ khiến chúng trở nên trắng như tuyết” (Is 1:18) Tại sao không
đào thật sâu, thật sâu vào những nơi sâu kín nhất của con người nội tâm bạn -
trái tim, tâm hồn, lương tâm của bạn và rút ra tất cả những đau khổ về mặt đạo
đức của bạn và trao chúng cho Chúa Giêsu.
Thật vậy, Chúa Giêsu
là Vị Lương Y Thần linh có thể chữa lành mọi ốm đau, mọi đau yếu, mọi bệnh tật.
Ngài chữa lành người mù, người què, người câm, người bại liệt, người phong cùi
và thậm chí còn khiến người chết sống lại và ban cho họ sự sống mới. Cũng chính
Chúa Giêsu này có thể chữa lành cho tôi khỏi bệnh tật trong cách sống đạo của
tôi và phục hồi cho tôi sức khỏe tâm linh nếu tôi tin tưởng và tín thác vào
Ngài với niềm tin tưởng hoàn toàn vào Lòng Thương Xót của Ngài, phẩm tính cao
cả nhất nơi Thánh Tâm Ngài!
Làm thế nào? Chúng
ta đi theo con đường nào?
Là người Công giáo,
cách hiệu quả nhất để Đi vào là lãnh nhận Bí tích Giải tội,
Sám hối, Hòa giải! Bằng cách thú nhận tội lỗi của mình với linh mục, chúng ta
thực sự đang thú nhận chúng với Chúa Giêsu Kitô là Vị Lương Y Thần Linh của
chúng ta, Đấng Chữa Lành của chúng ta, Bạn Hữu của chúng ta, Người Yêu vĩ đại
nhất của chúng ta và Đấng Cứu Độ của chúng ta! Hãy cố gắng xưng tội cách tốt
lành nhất trong đời bạn - như thể đó là lần xưng tội đầu tiên, cuối cùng và duy
nhất của bạn. Ai biết được, có thể là như thế.
Cái chết của chúng
ta có thể đến như một tên trộm trong đêm, như Kobe Bryant [1]. Nói một cách dễ hiểu, hãy chuẩn bị cho mình
theo cách tốt nhất có thể. Sau đó xưng tội với thái độ khiêm nhường, trong sáng
và vâng lời. Hãy thú nhận tất cả các tội trọng của bạn, theo loại tội và số
lượng.
Nếu làm tốt, bạn sẽ
ra khỏi tòa giải tội với lương tâm hoàn toàn bình an, trái tim trong trắng như
tuyết, và cuộc đời bạn được biến đổi nhờ Máu Chiên Con, Đấng xóa tội trần gian!
Những lời của vị linh mục sau khi xá tội đầy an ủi biết bao: “Hỡi con, tội
lỗi của con đã được tha; hãy đi bình an!”
3. ĐI RA!
Mệnh lệnh gồm hai từ
này như phủ một lớp kem lên chiếc bánh của ba thực hành Mùa Chay. Đi Ra có
nghĩa là thực hành việc cho đi. Thực hành việc bác ái không chỉ là bố thí tiền
của hay thức ăn cho người nghèo sống dưới gầm cầu trong một đêm đông lạnh giá.
Đây chỉ là một cách giải thích về bố thí. Một cách giải thích rộng rãi và bao
quát hơn về bố thí là thực hành lòng từ thiện, lòng trắc ẩn và sự phục vụ yêu
thương đối với bất cứ ai.
Việc bác ái bắt đầu
tại nhà
Tất cả chúng ta đều
đã nghe câu nói: “Việc bác ái bắt đầu từ gia đình”. Mặc dù câu châm ngôn
này nghe có vẻ ngọt ngào và dễ nghe, nhưng nó rất đòi buộc trong bối cảnh gia
đình. Tại sao? Trong bối cảnh gia đình, chúng ta ý thức sâu sắc về những khiếm
khuyết rõ ràng của tất cả các thành viên trong gia đình chúng ta. (Nhân tiện,
đây là con đường hai chiều; họ cũng nhận thức sâu sắc về những khuyết điểm rõ
ràng của chúng ta!) Điều đặc biệt khiến chúng ta khó chịu là thực hành lòng
tốt, tình yêu thương, lòng trắc ẩn, sự kiên nhẫn, chịu đựng và kiên trì với
những người mà chúng ta cùng chia sẻ cuộc sống.
Thật dễ dàng để tử
tế, mỉm cười, vui vẻ và lạc quan với những người chúng ta gặp ở nơi làm việc,
trường học hoặc thậm chí ở cửa hàng. Nhưng một khi chúng ta về nhà, thiên thần
trong chúng ta biến thành ác quỷ. Thánh Têrêsa Avila đã từng nhận xét về cách
cư xử của các nữ tu trong tu viện bằng những lời này hoặc tương tự: “Các chị
là những thiên thần bên ngoài tu viện, nhưng là ác quỷ bên trong tu
viện.”
Một thực hành cụ thể
trong bối cảnh gia đình là đi ra
Tại sao không biến
đề nghị cụ thể này thành một hành động cụ thể trong bối cảnh gia đình! Mỗi tối
trước khi đi ngủ, khi bạn cầu nguyện cuối ngày, hãy đề xuất cho ngày hôm sau là
thực hiện ít nhất một hành động đơn giản để làm cho một người nào đó trong gia
đình bạn hạnh phúc, mang lại niềm vui cho người đó. Chúa Giêsu thực sự hiện
diện bằng cách cải trang trong con người đó!
Những gợi ý?
Có thể là một nụ
cười, một lời cầu nguyện ngắn dành cho họ, một lời tử tế, một lời động viên,
một món quà nhỏ, một cái vỗ nhẹ vào lưng, một sự phục vụ, một hy sinh nhỏ, một
bàn tay chìa ra giúp đỡ, một hành động khiêm tốn, một đôi tai lắng nghe, một sự
chịu đựng như một cống hiến thầm lặng. Những cử chỉ bác ái, cho đi đơn giản này
và nhiều điều khác là những điều kiện làm cho đời sống chung của gia đình trở
thành một nơi tuyệt vời để là chính mình, một nơi tuyệt vời để sống, một bầu
không khí vui tươi làm đẹp lòng Thiên Chúa.
Vì vậy, hỡi các bạn,
ước gì đây là Mùa Chay tốt nhất trong tất cả các Mùa Chay! Hãy nhớ, ĐI
LÊN trong cầu nguyện - Thánh Lễ và Rước Lễ. ĐI VÀO bằng
cách đào bới và loại bỏ rác rưởi trong đời sống giữ đạo của bạn bằng cách thực
hiện một lần Xưng tội tốt lành. Cuối cùng, ĐI RA đến với những
người khác - tìm hiểu ý nghĩa của “việc bác ái bắt đầu từ gia đình.” Trước tiên
hãy yêu thương những người thân trong gia đình bạn, sau đó là cả thế giới nói
chung!
Phêrô Phạm Văn Trung
NHỮNG CÂU CHUYỆN VỀ ĂN CHAY-CẦU NGUYỆN-BÁC ÁI
A. ĂN CHAY
Ở miền bắc bán cầu,
những người Eskimo có một cách đánh bẫy chó sói rất là độc đáo: Họ mài
những con dao thật bén, rồi đem những con dao đó nhúng vào máu của súc vật, để
cho toàn lưỡi dao phủ đầy máu. Thế rồi, họ mang những con dao đầy máu đó đem cắm
ở ngoài đồng.
Những con chó sói,
khi ngửi thấy mùi máu, chúng liền nhanh chân chạy đến liếm máu ở những lưỡi dao
đó.
Khi đã say máu,
chúng không hề hay biết là những lưỡi dao đang cắt lưỡi chúng. Chúng càng liếm
thì lưỡi càng bị thương tích. Mà lưỡi càng bị thương tích thì máu lại càng ra
nhiều. Mà máu càng chảy ra nhiều, thì sức lực của chúng cũng càng cạn kiệt dần.
Cuối cùng, tất cả đàn đều lần lượt ngã lăn ra chết hết.
Bạn thân mến,
Những con chó sói,
vì mê say liếm máu tươi, cho nên đã bị những cái bẫy giết chết. Còn con
người chúng ta thì sao?
Chúng ta có khôn
ngoan hơn những con chó sói đó không?
Coi chừng: Chúng ta
cũng đang bị rất nhiều thứ cạm bẫy, rút dần rút mòn cuộc sống của ta, mà ta
chẳng hề hay biết!!!.
Trong Phúc âm thánh
Matthêu 4,1-11, chúng ta thấy Chúa Giêsu 3 lần bị ma quỉ cám dỗ, sau khi đã ăn
chay 40 đêm ngày trong sa mạc.
Đây chính là 3 loại
cám dỗ, mà con người của chúng ta thường hay mắc phải:
- Đó là thích được
ăn sung mặc sướng,
- Đó là thích được
vinh hoa phú quý,
- Đó là thích được
trọng vọng, được tiếng tăm, được mọi người biết đến tên tuổi của mình.
2. LÀM GÌ ĐỂ CHIẾN THẮNG MA QUỈ ?
Một
buổi chiều nọ cha bề trên đi bách bộ trong khuôn viên tu viện, thì thấy một
thày đang chăm chỉ tưới nước bón phân cho vườn rau của tu viện rất vất vả, liền
lên tiếng hỏi:
- Hôm
nay từ sáng đến giờ thầy đã làm được những việc gì rồi ?
- Thưa
cha, cũng như mọi khi, con luôn chăm chỉ làm việc bổn phận mà nếu không có ơn
Chúa giúp, chắc con không sao làm được: Bổn phận hằng ngày của con là:
phải canh chừng hai con chim ưng, chăn giữ hai con dê, quan sát hai con chim
diều hâu, chiến thắng một con cá sấu, trị được một con gấu và phục vụ chăm sóc
một bệnh nhân.
- Con
nói gì lạ thế? Cha bề trên cười hỏi lại, trong tu viện tìm đâu ra những con vật
đó ?
- Thưa
cha bề trên, đúng thật như thế đấy ạ. Này nhá:
Hai
con chim ưng là đôi mắt con, con phải giữ chúng luôn trong sáng, không để nó
xem những hình ảnh xấu xa.
Hai
con nai là đôi chân mà con phải cho chúng luôn bước đi trên nẻo chính đường
ngay.
Hai
chim diều hâu là đôi bàn tay mà con bắt chúng chu toàn các công việc lao động
hằng ngày.
Con cá
sấu là cái lưỡi của con, con phải tránh thốt ra những lời kết án chỉ trích anh
em.
Con
gấu chính là trái tim mà con phải yêu thương mọi người, không ích kỷ hoăc sĩ
diện hão.
Còn
bệnh nhân là chính con đây, con phải chăm sóc bằng cách xa lánh dịp tội, và
năng cầu nguyện để được kết hiệp mật thiết với Chúa và phục vụ anh em.
3. ĂN CHAY
ĂN CHAY, do chữ Hán
là Trai. Trai có nghĩa là thanh tịnh, sạch sẽ. Ăn chay là ăn các loại thực phẩm
phát xuất từ thảo mộc hay được chế biến từ thảo mộc, như: rau cải, hoa quả, ngũ
cốc, các loại đậu, tàu hủ, tương chao... Người ăn chay thường dùng nước chấm là
nước tương, được làm bằng đậu nành hay xác đậu phọng. Do đó, người bình dân gọi
ăn chay là ĂN TƯƠNG.
Ăn chay còn được gọi
là ĂN LẠT. Ăn lạt không có nghĩa là ăn những món ăn lạt lẽo, mà nói như vậy để
đối nghĩa với ĂN MẶN. Ăn mặn không có nghĩa là ăn những món ăn được nêm muối
cho mặn, mà là ăn các loại thực phẩm xuất phát từ động vật hay được chế biến từ
thịt động vật, như: cá, thịt, tôm, cua, sò, ốc, ba-tê, lạc xưởng,.... Vậy, ăn
chay, ăn tương hay ăn lạt đều như nhau.
a. Mục đích và ích
lợi của ăn chay (theo Phật giáo, Cao đài, Hòa Hảo)
- Ăn chay thì giữ
được Ngũ Giới Cấm dễ dàng: không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không
nói dối, không dùng chất gây nghiện (rượu, thuốc)
- Ăn chay để thanh
lọc bản thể, làm tinh khiết chân thần: các loài động vật chỉ bổ dưỡng cho thể
xác con người, vì thể xác con người cũng là huyết nhục. Còn các thức ăn chay có
hai tác dụng bổ dưỡng:
. Bổ dưỡng xác thân
nhờ những chất khoáng hấp thu trong đất và đạm khí trong không khí.
. Bổ dưỡng chân thần
nhờ hấp thu ánh sáng và dưỡng khí.
Người ăn chay trường
lâu năm thì tạo được vừng hào quang trong sáng nơi đỉnh đầu, chân thần cũng
được trong sáng, tinh tấn, nên nhẹ nhàng hơn không khí. Ðến kỳ thoát xác, chân
thần xuất ra khỏi thể xác một cách dễ dàng và bay khỏi bầu không khí, đến các
cõi thiêng liêng.
- Ăn chay là luyện
tập Bi, Trí, Dũng. Không giết hại thú vật để ăn thịt nên tâm từ bi. Không dùng
thịt máu làm quấy động tâm can nên trí sáng. Không bị lôi kéo vào đam mê dục
vọng nên chí dũng.
- Ăn chay để kiềm
chế lục dục thất tình. Lục dục gồm: Sắc dục (nhãn - mắt), Thinh dục (nhĩ -tai),
Hương dục (tỹ- mũi), Vị dục (thiệt-lưỡi), Xúc dục (thân- da thịt), Pháp dục (ý
-tư tưởng). Thất tình gồm: Hỷ, Nộ, Ái, Ố, Ai, Cụ, Dục. (mừng, giận, thương,
ghét, buồn, sợ, muốn).
- Ăn chay để tránh
quả báo luân hồi. Ăn chay giúp chúng ta không mắc nợ oan nghiệt, không vay nên
không phải trả, không nhân tai nên không quả báo.
Có nhiều mức độ ăn
chay: nhị trai, tứ trai, thập trai, nguyệt trai, trường trai. Các tín đồ Phật
giáo, Cao Đài, Hòa Hảo đã quá quen với việc ăn chay, có nhiều người ăn chay
suốt đời. Họ coi đó như một cách cơ bản để tu luyện bản thân. Về tâm sinh học,
quả thực việc ăn chay đem lại nhiều kết quả tốt đẹp cho đời sống thể chất cũng
như tinh thần, giúp người ta đi vào đời sống tôn giáo cách thanh tịnh và thuần
khiết hơn.
- Ăn Chay
Theo Kitô Giáo
Kitô giáo quan niệm
rằng ăn chay là rèn luyện cho bản thân cách chống lại những ham muốn xác thịt
và nhất là tỏ lòng sám hối tội lỗi đối với Thiên Chúa. Cần phân biệt giữa
"giữ chay" và "kiêng thịt" (nhưng hai việc này lại thường
đi đôi với nhau), thông thường được hiểu như sau:
- Giữ chay (jejunium)
có nghĩa là giới hạn lượng lương thực được tiếp nạp vào cơ thể. Cụ thể, giữ
chay là không được ăn và uống những thứ gì ngoài bữa ăn chính trong ngày (như
bánh, kẹo, nước ngọt, cà phê, trái cây...).
- Kiêng thịt
(abstinentia) có nghĩa là từ bỏ một thức ăn khoái khẩu thường ngày, cụ thể, cấm
ăn thịt nhưng lại cho phép ăn cá, các sinh vật biển hay động vật máu lạnh (tôm,
cua, ếch...). Trứng, sữa và các chế phẩm từ trứng, sữa (như bơ, pho mát, sữa
chua...) không thuộc danh mục những thứ buộc phải kiêng. Tuy nhiên, xét cho
cùng, chúng lại "vướng" vào quy định của "giữ chay".
- Luật chỉ buộc giữ
chay kiêng - thịt vào Thứ tư Lễ Tro và Thứ sáu Tuần Thánh, còn tất cả các ngày
thứ sáu trong tuần khuyên các tín hữu phải giữ chay và kiêng thịt.
- Điều 1252: "Ai
đã trọn 14 tuổi buộc phải giữ luật kiêng thịt; còn luật ăn chay buộc tất cả
những người thành niên cho đến khi bắt đầu 60 tuổi. Tuy nhiên, các vị chủ chăn
và cha mẹ phải lo sao để cả những người vị thành niên không buộc ăn chay kiêng
thịt cũng phải được thấm nhuần tinh thần sám hối đích thực."
- Điều 1253: "Hội
đồng Giám mục có thể ấn định rõ hơn luật giữ chay và kiêng thịt, cũng như có
thể thay thế toàn phần hay một phần việc kiêng thịt và ăn chay bằng những hình
thức sám hối khác, nhất là bằng những việc bác ái và việc đạo đức."
Ăn chay bên ngoài
nhắc nhở việc ăn chay trong lòng. Ăn chay trong lòng giúp ta tập làm chủ đời
sống mình để luôn biết qui hướng về Chúa và mở lòng ra với tha nhân. Điều quan
trọng hơn nữa là sống ý nghĩa Mùa Chay như Giáo Hội mong muốn, đó là sống mầu
nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô trong cuộc đời mình.
Để việc ăn chay được
thực thi một cách nghiêm túc, chúng ta nhắc lại ý nghĩa “việc chay tịnh”, như
sau:
- Việc chay
tịnh: Chay là kiêng; tịnh là sạch sẽ. Chay
tịnh là kiêng khem để giữ mình thanh sạch. Chay tịnh là
giữ gìn thân xác và tâm hồn trong sạch bằng cách tuân giữ các giới luật của
Chúa và tiết giảm ăn uống.
- Chay tịnh là một hình
thức sám hối, thực hành việc khổ chế để tưởng nhớ Cuộc Thương Khó của Chúa
Giê-su Ki-tô, bằng cách hạn chế việc ăn uống và việc thụ hưởng các nhu cầu
khác.
* Chay tịnh gồm hai
hình thức: Giữ chay và Kiêng thịt.
- Ngày buộc giữ
chay: Thứ Tư Lễ Tro và Thứ Sáu Tuần Thánh (x.
GL 1251); Tuổi giữ chay kiêng thịt: từ tuổi thành niên đến khi bắt đầu 60; 14
tuổi trọn thì buộc phải kiêng thịt (x. GL 1252).
- Cách thức: “Luật
giữ chay chỉ cho phép ăn một bữa no trong ngày, nhưng cũng không cấm ăn đôi
chút vào buổi sáng và buổi tối, tùy theo phong tục địa phương đã được thừa nhận
mà ấn định số lượng và loại thức ăn” (x. TH Paenitemini).
B. CẦU NGUYỆN
1. Một buổi chiều
nọ, một linh mục lo lắng nói với người lo phòng thánh của nhà thờ:
- Anh có thấy mỗi
buổi trưa có một ông ăn mặc sờn rách vào nhà thờ rồi đi ra ngay không? Tôi nhìn
từ cửa sổ nhà xứ canh chừng ông, tôi hơi lo vì trong nhà thờ có nhiều vật có
giá trị. Có dịp anh thử hỏi ông xem.
Ngay ngày hôm sau,
người giữ phòng thánh chờ ông khách và đến bên cạnh ông hỏi:
- Ông bạn ơi, chuyện
gì thúc đẩy mà ngày nào ông cũng đến nhà thờ vậy?
- Tôi đến cầu
nguyện, ông già nhẹ nhàng nói.
- Nhưng ông không ở
lại lâu hơn được sao? Ông chỉ vào bàn thờ rồi đi ra liền, vì sao vậy?
- Đúng vậy, tội
nghiệp thân già tôi, tôi không biết làm sao để cầu nguyện một kinh dài, nhưng
Chúa Giêsu là Đấng Cứu Chuộc tôi, là Chúa của tôi, mỗi buổi trưa tôi vào chào
Chúa và chỉ biết nói với Chúa: “Giêsu! … Simon đây!” Đó là lời cầu nguyện ngắn
nhưng tôi biết Chúa nghe tôi.
Một ít thời gian
sau, ông bị xe tải đụng và phải vào bệnh viện.
Một hôm, cô y tá hỏi
ông:
- Ông lúc nào cũng
có vẻ hạnh phúc dù bị đau, ông có bí quyết gì vậy?
- Làm sao tôi lại
không hạnh phúc? Nhưng nhờ tôi luôn có người đến thăm.
- Ông có người đến
thăm? Cô y tá ngạc nhiên vì cô có thấy ai đâu – Họ đến lúc nào vậy?
- Trưa nào người đó
cũng đến, người đó đứng ở dưới chân giường và nói: “Simon… Giêsu đây!”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
2. Một linh mục làng quê kia
rất đạo đức, mỗi lần giáo dân gặp điều gì rắc rối họ chạy đến gặp ngài. Ngài
chỉ việc rút vào một nơi thanh vắng trong rừng đọc một lời kinh gì đó và cầu
xin, thế là được Chúa nhận lời.
Khi vị linh mục ấy qua đời, mỗi khi gặp
khó khăn giáo dân cũng chạy đến gặp cha sở kế vị ngài, cha này tuy không được
đạo đức lắm nhưng biết chỗ bí mật nơi vị tiền nhiệm hay lui tới cầu nguyện và
biết lời kinh vị tiền nhiệm hay đọc, cho nên dạo này cũng đã làm theo và Chúa
đã nhận lời cha. Ðến vị cha sở thứ ba, biết lời kinh nhưng không biết chỗ phải
đến cầu nguyện. Thế nhưng mỗi khi đọc kinh ấy cho dân, cha cũng được nhận lời.
Cuối cùng đến cha sở thứ tư, tuy không thuộc bài kinh đó cũng chẳng biết địa
điểm các vị trước thường đến cầu nguyện, ý thức điều đó, mỗi lần được giáo dân
yêu cầu chuyển lời cầu cho họ, cha cũng xin Chúa thông cảm và cha cũng được
Thiên Chúa nhận lời.
Chúa có lòng nhân từ và rất sẵn sàng nhận
lời cầu nguyện của bất cứ ai miễn là họ dựa cậy vào Người. Thật vậy, ngay cả vị
linh mục thứ năm, vị này kế vị các vị linh mục khác. Linh mục này ưa thích tiền
bạc hơn sống đạo đức, nhưng mỗi lần vị linh mục này xin gì cho giáo dân mình,
ngài cũng được nhận lời.
Câu chuyện dụ ngôn này muốn nhấn mạnh đến
việc to tát của sự cầu nguyện không nằm vào phía con người cho bằng vào phía
Thiên Chúa. Ðó cũng là điều mà Chúa Giêsu muốn nói với
C. BÁC ÁI
1. Có một con chuột
cống sống trong một ngôi nhà thờ cổ nọ. Một hôm khi đi lang thang
trong nhà thờ kiếm ăn, bỗng nó gặp một con chuột khác cũng đang
đi lang thang tìm thức ăn. Hai con chuột làm quen và hỏi thăm
về chỗ ở của nhau.
Con thứ nhất tâm
sự : “Tớ đang sống chui rúc dưới gầm tòa giải tội trong nhà thờ
này, nhưng chẳng mấy khi được yên thân. Vì lúc nào cũng có người đến
xưng tội làm mất giấc ngủ của tớ !”.
Nghe vậy, chuột
thứ hai tỏ ra thông cảm với bạn liền nói : “Vậy thì bạn hãy dọn đến
ở chung với tớ. Chỗ tớ đang ở vừa ấm áp sạch sẽ, lại vừa yên tĩnh
và ít bị quấy rầy !” Chuột thứ nhất ngạc nhiên hỏi : “Có một chỗ ở
như thế trong nhà thờ thật ư ? Hãy cho tớ biết chỗ đó là chỗ nào vậy
?”.
Chuột thứ hai đáp
: “Đó là thùng quyên góp tiền giúp đỡ người nghèo và ủng
hộ xây dựng những công trình chung đặt ở cuối nhà thờ này đấy !”.
2. CỌNG HÀNH
Một truyện ngụ ngôn
của người Nga được kể lại như sau:
Xưa kia có một bà
nông dân dữ tợn. Khi bà chết chẳng để lại một việc lành phúc đức nào, do đó ma
quỉ chờ lệnh của Thiên Chúa đưa bà xuống hỏa ngục để dìm vào trong hồ lửa.
Nhưng thiên thần bản mệnh vẫn đứng bên cạnh bà, cố gắng suy nghĩ, may ra tìm
được một việc lành nào do bà đã làm để bầu cử cho bà trước toà Thiên Chúa. Sau
cùng, thiên thần nhớ ra một điều: nó không lớn lắm, nhưng là điều thiên thần có
thể đưa ra biện minh trước Thiên Chúa. Thiên thần nói với Thiên Chúa:
- Xưa kia, bà đã nhổ
một cọng hành trong vườn của bà và đem cho một người ăn xin nghèo khó.
Thiên Chúa trả lời:
- Được lắm. Hãy lấy
cọng hành, để bà bám chặt vào nó, rồi kéo bà lên thiên đàng. Nếu thiên thần kéo
bà lên được, hãy cho bà vào thiên đàng. Còn nếu cọng hành bị đứt, bà ấy sẽ ở
dưới hỏa ngục muôn đời.
Thiên thần đưa cho
bà cọng hành:
- Nào, mau lên! Hãy
nắm chặt lấy nó để ta kéo ngươi lên thiên đàng.
Và thiên thần kéo
rất cẩn thận. Vừa kéo bà lên được một chút, những người tội lỗi khác nhìn thấy
bèn cố gắng giành nhau bám vào chân của bà, để họ cũng sẽ được cứu thoát. Nhưng
người đàn bà đã vùng vẫy dữ dội, vừa đá họ thật mạnh, vừa la hét to:
- Ta đã được cứu chứ
không phải các ngươi. Đây là cọng hành của ta, không phải của các ngươi.
Ngay khi bà vùng vẫy
la hét như vậy, cọng hành đã bị đứt, và bà bị rơi xuống hồ lửa. Vị thiên thần
bản mạnh chỉ thương tiếc cho thân phận quá ích kỉ của bà, rồi lắc đầu quay bước
đi trong buồn bả. (Nguyễn Văn Thái, Sống lời Chúa giữa dòng
đời, năm C, tr 74).
Đúng là bác ái nói thì dễ nhưng rất khó thực hiện, vì “Đồng tiền
liền khúc ruột”. Chỉ những ai thực sự có tình yêu thương chân thành
thì mới dám chia sẻ với lòng quảng đại. Khi thực hiện được những việc làm bác
ái sẽ không làm chúng ta thiệt thòi hay mất mác, trái lại sẽ đem đến cho ta
nhiều lợi ích:
- Giúp ta ý
thức về giá trị tương đối của đồng tiền, để ta biết dùng đồng
tiền làm vinh danh Thiên Chúa và lo phần rỗi cho mình và
tha nhân.
- Giúp ta bớt đi
lòng dính bén với của cải vật chất như Đức Giê-su đã khuyên chàng
thanh niên giàu có, muốn nên trọn lành thì hãy bán của cải và giúp đỡ
tha nhân: “Anh chỉ thiếu có một điều, là hãy đi bán những gì
anh có mà chia cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời,
rồi hãy đến theo tôi.” (Mc 10,21).
- Gíup
ta đền bù tội lỗi cách hữu hiệu: Sứ thần
Ra-pha-en đã khuyên bảo hai cha con nhà Tô-bi-a như sau : “Bố thí
đi đôi với đời sống công chính, làm phúc bố thí thì đẹp hơn là tích
trữ vàng bạc. Việc bố thí cứu cho khỏi chết và tẩy sạch mọi tội
lỗi. Những người làm phúc bố thí sẽ được sống lâu.” (Tb
12,8-9).
Biết vậy nhưng chúng
ta thường tỏ ra ích kỷ, khép kín lòng trước nỗi khổ đau
của tha nhân. Đôi lúc chúng ta cũng làm được một vài việc tốt,
nhưng ta lại muốn nói ra cho nhiều người được biết để mong
cầu được tiếng khen.
Hôm nay khi bắt đầu
Mùa Chay thánh, xin Chúa giúp chúng ta luôn ăn ở khiêm tốn như lời Chúa
dạy : “Đừng cho tay trái biết việc tay phải làm”, đừng khua chiên gõ
trống, để những việc chúng ta làm được đẹp lòng Chúa và xứng đáng
được Chúa ban hạnh phúc Nước Trời. Amen. (St)
Thứ năm sau Lễ Tro: Đnl 30,15-20; Lc
9,22-25
Suy niệm 1: LÀM MÔN
ĐỆ ĐỨC KITÔ CẦN ĐIỀU KIỆN NÀO?
Để làm môn đệ Chúa
Giêsu, cần phải có những điều kiện nào? Tin mừng hôm nay cho ta biết phải thỏa
mãn 3 điều kiện: từ bỏ, vác thập giá và đi theo Chúa. Xin cho mỗi ngày chúng ta
biết can đảm từ bỏ ý mình để theo ý chúa. Từ bỏ lối sống vị kỉ để sống vị tha.
Biết hy sinh vác thập giá mình hằng ngày mà bước theo Chúa, hầu xứng đáng làm
môn đệ của Người.
Cuộc sống chúng ta
là một chuỗi những chọn lựa. Những lựa chọn sẽ làm cho ta trở nên tốt hay xấu,
thành công hay thất bại, hạnh phúc hay bất hạnh… Lựa chọn đòi hỏi chúng ta phải
từ bỏ. Từ bỏ lại đòi chúng ta hy sinh. Mà hy sinh nào cũng phải chấp nhận mất
mác và đau đớn.
Tin mừng hôm nay,
Chúa Giêsu đòi hỏi chúng ta phải có thái độ dứt khoát trong chọn lựa: “Ai
muốn theo Ta, phải từ bỏ mình, vác thập giá hằng ngày mà theo.”
Khi gọi các môn đệ,
Chúa Giêsu cũng đòi hỏi các ngài phải chấp nhận từ bỏ mọi sự: Bỏ tình thân (cha
mẹ, anh chị em, vợ chồng…). Bỏ con người cũ với những tính hư nết xấu, cả những
tội lỗi để đi theo Chúa. Đó là ta không được nhượng bộ ham muốn xác thịt, không
dung dưỡng sự lười biếng, không thỏa hiệp với lòng tham lam ích kỉ... Trên hết
ta phải từ bỏ chính mình, vì nếu ta có bỏ đi tất cả mà chưa từ bỏ mình thì ta
chưa bỏ gì cả, từ từ chúng ta sẽ gom lại tất cả những gì mình đã bỏ rơi.
Trong kho tàng văn
hóa thần bí của nước Ấn độ, người ta đọc thấy một câu chuyện răn đời lý thú sau
đây :
Sau một thời gian
dài kiên tâm hướng dẫn tu luyện, một vị linh sư Ấn giáo nọ rất hài lòng về sự
tiến bộ của người đệ tử ruột của mình. Nhận thấy rằng người đệ tử không còn cần
đến sự dìu dắt huấn luyện của mình nữa, nên một ngày kia, vị linh sư mới bỏ mặc
anh trong một túp lều tranh rách nát bên cạnh một bờ sông.
Thực hiện huấn dụ
của vị linh sư, mỗi buổi sáng khi thức dậy, người đệ tử dìm mình xuống dòng
sông để thanh tẩy theo đúng nghi thức Ấn giáo, rồi anh giặt chiếc áo cũ của
mình. Chiếc áo ấy là tất cả tài sản duy nhất của anh.
Một ngày nọ, người
đệ tử buồn bực xót xa vô hạn khi phát giác chiếc áo duy nhất của mình phơi ở bờ
sông đã bị chuột cắn rách tả tơi! Không còn cách nào khác, người đệ tử đành
phải gõ cửa dân làng để xin một chiếc áo khác. Nhưng chẳng bao lâu, chiếc
áo này cũng bị chuột cắn nát! Lúc đó anh mới nảy sinh ý nghĩ vào làng xin cho
kỳ được một con mèo. Từ nay anh khỏi phải lo lắng về sự quấy phá của mấy chú
chuột nữa. Nhưng thay vì xin áo mặc, người đệ tử thuộc môn phái khất thực cũng
vẫn phải ngày ngày vào làng xin cơm bánh ăn cho mình.
Tháng này qua năm
khác, anh vẫn phải vác bị đi khất thực! Một ngày kia, bỗng nhiên người đệ tử
cảm thấy xấu hổ vì bao năm qua, anh đã vô tình trở thành một thứ gánh nặng cho
dân làng. Nghĩ thế, anh đã tìm đủ mọi cách để tậu cho bằng được một con bò lấy
vốn làm ăn. Nhưng có bò rồi thì cũng phải liệu sao có cỏ cho bò ăn. Những ngày
đầu, anh tự mình đi cắt cỏ cho bò. Nhưng về lâu về dài, nhận thấy không còn
thời giờ để ngồi thiền và cầu nguyện, anh đành phải thuê một người cắt cỏ cho
bò.
Con bò ngày càng sinh
sản ra nhiều. Chẳng bao lâu trở thành một đàn bò đông đúc, nên số người cắt cỏ
cũng phải gia tăng theo nhịp độ phát triển của đàn bò. Mấy năm sau, mảnh đất
chung quanh túp lều tranh của anh ngày xưa đã biến thành một nông trại trù phú
lớn lao.
Con người đã một
thời muốn từ bỏ tất cả mọi sự để trở thành một tu sĩ, một vị linh sư trong Ấn
giáo, thì nay đã hiển nhiên trở thành một ông chủ nông trại giàu có danh tiếng.
Có tiền, có tất cả mọi sự, nên anh nghĩ phải có một người tâm đầu ý hợp để cùng
anh chia sẻ công việc. Sau cùng anh đành phải cưới một người vợ trẻ đẹp. Không
bao lâu, anh đã trở thành một trong những ông chủ nông trại giàu có quyền thế
nhất trong vùng.
Hai mươi năm sau,
trong một dịp trở lại thăm ngôi làng cũ, vị linh sư Ấn giáo xưa đã một thời dẫn
dắt anh trên đường tu trì, vô cùng ngạc nhiên vì thay cho túp lều tranh rách
nát nghèo nàn bên bờ sông ngày nào, nay đã là cả một cơ nghiệp đồ sộ lớn lao.
Thăm hỏi dân làng để
biết được tung tích người chủ nông trại giàu có uy quyền hống hách khắp vùng,
vị linh sư mới ôn tồn lên tiếng hỏi người đệ tử cũ của mình: "Thế này
nghĩa là gì hả con?".
Người đệ tử suy nghĩ
hồi lâu rồi hối hận trả lời: "Thưa Thày, có lẽ Thày không tin. Tất cả cơ
nghiệp này, được như hôm nay, cũng chỉ vì con đã không đủ can đảm tìm mọi cách
để giữ được chiếc áo rách!".
Như vậy, bỏ mọi sự
là phải từ bỏ cách dứt khoát và trọn vẹn chứ không phải nửa vời.
Đi theo Ngài. nghĩa
là đi chứ không đứng, là thực hiện chứ không ước muốn, vì “hoả ngục thường được
lát bằng những thiện chí”.
Đi chứ không lùi,
nghĩa là mỗi ngày chúng ta phải thấy được gần Chúa hơn, gần anh em hơn.
Đi theo Ngài chứ
không theo ai khác, nghĩa là phải xác định rõ Giêsu Kitô là thần tượng duy nhất
của đời tôi. Đó là một Giêsu Kitô đã chịu đóng đinh, đã chết và đã sống lại cho
tình yêu.
Đi theo Ngài chứ
không phải bắt Ngài phải theo tôi.
Ước gì mùa chay
thánh này, chúng ta biết bỏ đi ý riêng để vâng theo ý Chúa. Biết bỏ đi những dự
định toan tính của mình để vâng theo ý định của Chúa. Biết ưu tiên làm việc
Chúa hơn việc mình. Biết làm cho và vì Chúa hơn làm cho và vì mình. Bởi ta biết
rằng ý Chúa, việc Chúa, cho Chúa và vì Chúa thì thiện hảo và ích lợi cho đời
sống chúng ta.
Suy niệm 2:
TIÊU CHUẨN TUYỂN DỤNG MÔN ĐỆ CỦA ĐỨC GIÊSU
Đâu là điều
kiện tiên quyết để xứng đáng làm môn đệ Chúa Giêsu? Đó là điều mà lời Chúa muốn
nói với mọi người chúng ta trong bài Tin mừng hôm nay.
Sau lời tiên
báo về cuộc thương khó, Chúa Giêsu đề cập ngay
đến những điều kiện cần thiết để được làm môn đệ
Ngài. Đó là: “hãy từ bỏ mình, vác thập giá mình mà đi theo
Ngài”. Điều kiện này không chỉ dành riêng cho nhóm 12
tông đồ, mà còn cho tất cả chúng ta, những người muốn bước
theo Chúa.
Từ bỏ mình
và vác thập giá mình hằng ngày để đi theo Chúa là một đòi hỏi không
hề dễ dàng chút nào! Đòi buộc chúng ta phải suy nghĩ cẩn thận, phải lựa
chọn chính chắn và phải cương quyết từ bỏ mọi thứ để tiến bước theo Ngài.
Thực tế cho
thấy bất kì ai cũng có những thập giá, có thể thập giá mỗi người có khác
nhau; cũng như mỗi người có những cách thế khác
nhau để đảm đương thập giá trong đời mình ngang qua những bổn phận, trách
nhiệm… trong các mối tương quan với: Chúa, tha nhân, bản thân và môi
trường xã hội.
Đã nói đến
thập giá thì không có thập giá nào nhẹ nhàng dễ vác cả, nên đòi buộc
mỗi người cần phải nỗ lực cố gắng nhiều. Điều quan
trọng là làm sao ta không để thập giá đè bẹp đời mình trong cuộc hành
trình bước theo Chúa. Muốn thực hiện được điều này rất cần có ơn Chúa. Bởi
tự sức riêng ta sẽ dễ té ngả bất cứ lúc nào.
Tin vào lời
Chúa nói: “ơn Ta đủ cho con” (2 Cr 12,9), ta hãy liên kết chặt chẽ
với Chúa ngang qua việc cầu nguyện, tâm niệm và sống lời Chúa, nhất là đón nhận
bí tích Thánh Thể, nhờ thế ta mới có đủ sức mạnh của Chúa mà vượt thắng mọi thử
thách, gian nan trên đường đời.
Xin Chúa nâng
đỡ và ban ơn cho mỗi người chúng ta, để ta can đảm và trung
thành vác thập giá theo chân Chúa đến cùng, cho dẫu phía trước
vẫn còn đó nhiều gian nan thử thách. Amen.
Thứ sáu sau Lễ Tro: Mt 9,
14-15
Nhân cơ hội giải
thích cho các môn đệ Gioan hiểu vì sao các môn đệ Chúa không ăn chay, Chúa
Giêsu mạc khải cho họ biết về bản thân và sứ mạng của Ngài.
Trong cựu ước Thiên
Chúa tự ví Người là chàng rể và Israel là nàng dâu. Như vậy khi đem trường hợp
tiệc cưới ra để giải thích về việc ăn chay, Chúa Giêsu như muốn cho các môn đệ
của Gioan biết rằng: Người là chàng rể và Israel là nàng dâu. Qua đó mặc nhiên
tuyên bố: Người chính là Thiên Chúa đã đến giữa lòng nhân loại.
Hơn nữa, mục đích
chính của việc ăn chay bấy giờ là mong đợi Đấng Messia đến. Mà Chúa Giêsu chính
là Đấng Messia (chàng rể) đã đến với loài người (nàng dâu) rồi, thì cớ gì phải
ăn chay.
Việc ăn chay chỉ có
ý nghĩa khi nó gắn liền với toàn bộ cuộc đời của Đức Giêsu. Do đó lúc Người vui
thì con người phải chia vui với Người. Khi Người khổ thì con người cùng chung
đau khổ. Lúc Người chết thì con người phải cùng chấp nhận chịu chết với Người.
Khi Người sống lại thì con người cũng cùng sống lại với Người.
Tóm lại, Chúa Giêsu
không hề phủ nhận việc ăn chay, nhưng qua lời giải đáp thắc mắc trên, Chúa
Giêsu muốn cho biết: Người chính là chàng rể mà Chúa Cha sai đến để kết hôn với
loài người, yêu thương loài người và cứu độ loài người. Cũng như xác định rõ
cho chúng ta biết việc ăn chay chính là để dọn lòng tiếp rước Chúa. Một khi đã
tiếp nhận Chúa rồi thì không cần ăn chay nữa, trái lại phải vui mừng phấn khởi
trong niềm tin yêu Chúa.
Xin cho chúng ta là
những kẻ tội lỗi, yếu đuối, biết lo ăn chay hãm mình, để dọn lòng xứng đáng đón
mừng Chúa qua bàn tiệc Thánh Thể mỗi ngày, nhờ đó mà ta được thông hiệp với
Chúa trong ngày phục sinh vinh quang.
Thứ bảy sau Lễ Tro: Lc 5,
27-32
Tin mừng hôm nay
thuật lại sự kiện Chúa Giêsu kêu gọi Lêvi, người thu thuế tội lỗi làm môn đệ
Chúa và sẵn lòng đồng bàn ăn uống với tội nhân. Sự kiện này minh chứng mạnh mẽ
lời xác quyết của Chúa: “Tôi không đến để kêu gọi người công chính mà để
kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn”. Xin cho chúng ta cũng có cái nhìn tích
cực và bao dung với mọi người, nhất là những người bị coi là tội lỗi. Đồng thời
cũng cho chúng ta biết can đảm từ bỏ tội lỗi mình để xứng đáng bước theo Chúa
trong đời sống mới.
Lêvi được xem là
người tội lỗi công khai đáng sợ đối với những người Do Thái bấy giờ. Bởi vì
những người thu thuế thường lạm dụng quyền hành để đánh thuế cao hơn theo luật
định nhằm làm giàu cho bản thân mình. Người thu thuế cũng bị coi là người trực
tiếp cộng tác với ngoại bang bóc lột trên xương máu đồng bào mình. Trong xã hội
xưa nay, hạng người bán thân để nuôi miệng luôn được gắn liền với hạng người
dắt mối, bảo kê được gọi là ma cô. Trong khi gái điếm kiếm tiền bằng thân xác
mình, thì hạng người ma cô lại kiếm tiền trên thân xác người khác.
Đọc tin mừng chúng
ta thấy nhóm người thu thuế thường được gắn liền với phường bán thân nuôi
miệng. Dưới cái nhìn này thu thuế chẳng khác gì Ma cô, mà còn tệ hại hơn vì họ
kiếm tiền trên xương máu của người khác.
Chính vì thế mà ai
ai cũng cái nhìn ác cảm, khinh bỉ đối với những người làm nghề thu thuế. Nhưng
Chúa Giêsu lại có cái nhìn khác về họ. Chúa không nhìn họ làm nghề gì? xem họ
thuộc băng nhóm nào? chơi với ai? Nhưng trên hết Chúa có cái yêu thương.
Với cái nhìn đầy yêu
thương, cộng với lời mời gọi tin tưởng của Chúa Giêsu mà Lêvi đã đáp lời mà dứt
khoát từ bỏ cái nghề gặt hái ra tiền dễ dàng, với nguồn thu lợi béo bỡ. Đúng là
“Tình yêu vẫy gọi tình yêu”, Lêvi đã không chỉ dứt khoát bỏ nghề nghiệp mà ông
còn chấp nhận bỏ chổ ở an toàn, êm ấm quen thuộc để dấn thân vào con đường
tình. Yêu Chúa ông đã từ bỏ tất cả để theo; yêu anh em nên ông đã tạo điều kiện
cho anh em đồng nghiệp đến gặp gỡ Chúa, với mong muốn chính họ cũng được biến
đổi nhờ cảm nhận tình yêu và lòng bao dung tha thứ của Chúa.
Chính trong khung
cảnh bàn tiệc thân tình giữa Chúa Giêsu và những người thu thuế đã làm cho
nhiều người cảm thấy khó chịu. Vậy mà ngay lúc đó, Chúa Giêsu lại bất ngờ tuyên
bố về sứ mạng của Người khi đến trần gian này: “Người khoẻ mạnh không
cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần. Tôi không đến để kêu gọi người công chính
mà để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn”.
Xin Chúa cho chúng ta biết tích cực ăn năn sám hối để biến đổi đời sống cho phù hợp với thánh ý của Chúa. Và trong mùa chay thánh này biết gia tăng linh dược mà Chúa chỉ dẫn là: cầu nguyện, ăn chay và bố thí để chữa trị tâm hồn và sửa đổi đời sống, với tâm thế sằn sàng đón nhận ơn cứu độ của Chúa mang đến.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét